در جشنوارههای معتبر کاریکاتور دنیا پشت سر هم ایرانیها دارند جایزه میبرند که آنها هم خیلیهاشان جواناند. لابهلای کارهای راهیافته به جشنوارههای پوستر جهان، کارهای گرافیستهای ایرانی را میشود دید که باز هم جوان هستند.
توی همین سالی که در آن هستیم جشنوارههای مختلفی در زمینة هنرهای تجسمی برگزار شد که بین برگزیدگان، نامهای جوانی میشود دید. جشنوارة هنرجوان هم که چند وقت پیش سومین دورهاش برگزار شد، کلا از اسمش پیداست که مخصوص جوانهاست.
البته وقتی اسم یک چیزی را خاص میکنی، کمی بوی توجه ویژه میدهد یا مثلا این به ذهن میرسد که کارها آماتوری است. ولی ایرادی ندارد چرا که خیلی از چهرههای امروزی، برندگان جوان مسابقههای قدیمیاند.
شرط سنی شرکت در این جشنواره زیر سی سال بود و دوره سوم آن انصافا، هم از لحاظ کارها و هم از لحاظ برگزاری نسبت به دورة قبل، به قول معروف یک سر و گردن بالاتر بود. این انتظار را هم به وجود میآورد که سال بعد بهتر باشد و بشود کارهای بهتر و نامهای بیشتری در آن دید.
اما یک سؤال که بد نیست قبل از این که آمار برندگان را به شما بدهم به آن اشاره کنم؛ اساسا موفق بودن در جشنوارهها، چقدر روی سرنوشت هنری و حرفهای یک هنرمند جوان تأثیر میگذارد؟ به خصوص هنرهایی مثل گرافیک و تصویرسازی و حتی کاریکاتور که جنبة کاربردی دارند. داوران جشنواره حرفهای جالبی دربارة این موضوع زدهاند.
به خصوص که تقریبا همهشان استخوان خردکردة رشتههای خودشان هستند. ابراهیم حقیقی، داور بخش پوستر این جشنواره ضمن اشاره به فرمالیستی بودن آثار نسل جدید و بازی صرف با عناصر و نشانههای تصویری گفته است: «آثار ارسال شده به جشنواره بسیار امیدوارکننده بود. اما جوایز نباید نقش ترمز را برای یک برنده بازی کنند.»
فرشید شفیعی داور دیگر جشنواره هم به این نکته اشاره کرده که: «از تصویرسازی در شکل جشنوارهای، تأثیر مطلوبی در بخش حرفهای به دست نمیآید. چون تولیدکننده و ناشر حرفه ای کم داریم.»
شفیعی تا به حال جوایز زیادی از جشنوارههای بینالمللی گرفته و در کشور خودمان هم از متولیان نمایشگاههای تصویرسازی مختلفی بوده.
حرفهای مسعود نجابتی دیگر داور جشنواره هم شنیدنی است: «باید برای موفق عمل کردن، تأمل بیشتری بر واقعیات اجتماعی و شرایط موجود و راه و رسم بازار کار داشت.»
این گرافیست باسابقه، نکتة مهمی را دربارة فاصلة بازار کار و فضاهای دانشگاهی و جشنوارهای گوشزد کرده است: «جذب بازار کار شدن معادلهای است که بر اساس کم و کیف تقاضا و عرضه شکل میگیرد، مهمتر از چگونه وارد شدن به بازار کار، تحمل کردن و صبوری و ساختن است. نکاتی که در هیچ واحد دانشگاهی گنجانده نشده و باید در جایی دیگر جستوجو کرد و با هزار خون دل به دست آورد.»
محمدعلی بنیاسدی، آیدین آغداشلو، صداقت جباری، یدالله کابلی، حسین خسروجردی، مسعود شجاعی طباطبایی، بهمن عبدی، حسین نیرومند، ابوالفضل همتی آهویی، کاظم چلیپا از جمله هنرمندانی بودند که کارها را داوری کردند. حمید عجمی و امیر عبدالحسینی هم به ترتیب رئیس و دبیر این جشنواره بودند.
این هم اسامی نفرات اول هر بخش: عادل یونسی (نقاشی، بخش نیایش)، مقداد لرپور( نقاشی، بخش آزاد)، سعید بهداد (پوستر، بخش صلح)، ناصر مقدم (کاریکاتور، بخش فرهنگ شهروندی)، بهزاد ریاضی (بخش آزاد)، زهرا هاشمیپور (تصویرسازی، قصه حضرت موسی)، الهام نداف (تصویرسازی، خوان هفتم رستم).
پیداست که تصویرساز چه به لحاظ ساختن کاراکترها و چه از نظر استفاده از فرمها و رنگگذاری به سبک خودش رسیده. زاویة دید اثر، تخت و بدون پرسپکتیو است و درختچهها و گلها آدم را یاد طرحهای گبه میاندازد.
امیرشبانیپور ظاهرا قصة دیدار موسی با دختران شعیب را تصویرسازی کرده و نفر سوم بخش تصویرسازی با موضوع حضرت موسی(ع) شد
ربطی به چشمهای شما ندارد.
انگار نباید زیاد به خودتان زحمت بدهید که این کلمة پنج حرفی را بخوانید. سعید بهداد نفر اول بخش پوستر با موضوع صلح شد
به مچهای طرف نگاه کنید. کار سه لایه دارد: دیوار، عکس تن یک آدم و طراحی گل و انگشتها. بابک کاظمی جایزة ویژة بخش پوستر با موضوع صلح را گرفت
گل کوچیک بین دو چراغ. چندان هم بعید نیست. ناصر مقدم نفر اول کاریکاتور با موضوع شهروندی شد
خوان هفتم. دیو سفید و رستم که معرف حضورتان هستند. کار جزئیات زیادی دارد. از نقش و نگارهای سپر و کلاهخود رستم گرفته تا دورنمای شهر. الهام نداف نفر اول بخش تصویرسازی با موضوع خوان هفتم شاهنامه شد
ژنرال با یک تیر دو نشان میزند. بهزادریاضی نفر اول بخش آزاد کاریکاتور شد