1- متروی تهران، گرچه ظاهرا به مردم تهران خدمت می‌رساند ولی مسئله‌ای ملی است. اول آنکه مردم تهران سهم سنگینی را در تولید ناخالص داخلی به‌دوش دارند و بخش مهمی از کالاها و خدمات (از نظر کیفی و کمی) در تهران بزرگ تولید می‌شود. ترافیک سنگین تهران که در هیچ شهر ایران به این شدت نیست، غیراز آثار کاهنده بر جسم و روح این مردم صبور، هزینه تولید ملی را بالا می‌برد. کاهش این فشار، به‌معنای تنزل هزینه مبادله اقتصاد ملی و به نفع همه ایران است.
2- براساس بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس طی سال‌های اخیر جمعا 2675 میلیارد تومان اعتبار برای مترو و قطار شهری تصویب شد که 1055 میلیارد آن تأمین شد. یعنی کمتر از 40درصد. همین‌طور از 4 میلیارد دلار اعتبار اختصاص یافته به حل این مشکل که 2 میلیارد آن از حساب ذخیره ارزی و 2 میلیارد هم از صندوق توسعه ملی بوده است، یک دلار هم اختصاص نیافته است. شرح این قسمت را در بندهای بعدی بخوانید.
3- مجلس شورای اسلامی در سال‌های 86 و 87 اعتباراتی را از محل‌های مختلف برای این منظور تصویب کرد چون دولت همراهی کافی نداشت، در سال 1388 قانون خاصی را به تصویب رساند که 2میلیارد دلار از حساب ذخیره ارزی به امر مترو و قطارهای شهری و حمل‌ونقل عمومی اختصاص یابد. رئیس‌جمهور از ابلاغ قانون خودداری کرد. به‌ناچار رئیس مجلس طبق ماده یک قانون مدنی آن‌را برای اجرا ابلاغ کرد ولی رئیس‌جمهور با این ادعا که این مصوبه را قانونی نمی‌دانم و نیز ادعای خالی بودن حساب ذخیره مانع از پرداخت شد. بحث حقوقی را کنار می‌گذارم؛ تنها تذکر می‌دهم که در پایان سال 1388، یعنی همان روزهای ابلاغ قانون، حساب ذخیره ارزی بیش از 33 میلیارد دلار (به‌طور دقیق 33.112.960.000) موجودی داشت.
4- مجلس باز در قانون بودجه سال 1390 در بند 22، اجازه استفاده از 2 میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی را برای مترو و قطار شهری داد. از اول سال همه دارند تلاش می‌کنند تا موانع را رفع کنند. حتی رئیس‌جمهور هم در پاسخ به درخواست مورخ 27/7/90 شرکت متروی تهران چنین دستور داده است:
«بسمه‌تعالی، جناب وزیر اقتصاد، پیگیری جدی کنید بدهی‌ها امهال و زمان‌بندی شود و بدهی‌های قبلی از فاینانس تفکیک شود و مشکل حل و اعلام نتیجه شود. توجه کنید که ظاهرا برای این کار مدت و مهلت محدود است و درصورت گذر زمان و مهلت، مشکلات عدیده حاصل می‌شود.» این دستور را رئیس دفتر ایشان در تاریخ 19/9/90 ابلاغ کرده است. دیروز (جمعه) با مدیرعامل محترم صندوق توسعه ملی تلفنی صحبت کردم، اهتمام خویش را در حل مشکلات شرح داد و گفت: مشکل اکثر ما یک بانک برای قبول عاملیت است که اگر در همین 2روز باقیمانده سال انجام شود من اعتبار را تخصیص می‌دهم.
جناب آقای رئیس‌جمهور برای اجرای دستورتان یکبار دیگر پیگیری بفرمایید مردم صبور تهران و شهرهای بزرگ گرفتار مشکلی هستند که مردم شریف دیگر نقاط ایران بدان مبتلا نیستند، به‌خاطر همه ملت ایران این وظیفه را به پایان ببرید.
*رئیس مرکزپژوهش‌های مجلس و نماینده تهران
