آنها در گفت‌وگو با دوستان خود، براین نکته تأکید دارند که با شروع بهار، این علائم همواره با آنهاست، به طوری که در بعضی از روزهای این فصل، ترجیح میدهند از منزل خارج نشوند و از زیباییها و شگفتیهای خلقت خداوند در فصل بهار کمتر استفاده کنند. آنها حتی از رفتن به پارک و قدمزدن در آن پرهیز میکنند و ترجیح میدهند کمتر از فضای سبز و طبیعت زیبای بهاری بهرهببرند. این گروه که تعداد آنها کم نیست، آلرژی یا حساسیت فصلی دارند. اینکه آلرژی فصلی چیست؟ چه علائمی دارد؟ و از همه مهم‌تر، چه غذاهایی عوارض آن را تشدید کرده یا کاهش می‌دهد، محورهای گفتوگوی همشهری با دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
- به چه دلیل برخی از افراد به آلرژی فصلی دچار می‌شوند؟
یکی از مسائلی که برخی از مردم با آن در فصل بهار، مواجه می‌شوند، آلرژی فصل بهار است. این آلرژی ناشی از استنشاق گرده‌های گیاهی ناشی از گرده‌افشانی گیاهان است. به عبارت بهتر آلرژی فصلی واکنش طبیعی سیستم ایمنی بدن به موادی است که به ظاهر، مضر نبوده و بی‌ضرر هستند، اما بدن نسبت به آنها واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهد. این آلرژی یکی از شایع‌ترین انواع آلرژی‌هاست.
- آیا آماری وجود دارد که براساس آن مشخص شود چه تعدادی از مردم از عوارض آلرژی در جهان رنج می‌برند؟
بله. تقریبا یک چهارم جمعیت جهان از عوارض آلرژی رنج می‌برند. از سوی دیگر، زندگی شهرنشینی و صنعتی‌شدن، به‌دلایل مختلف، باعث افزایش آمار مبتلایان به آلرژی فصلی شده است.
- به چه دلیل زندگی شهری و شهرنشینی، باعث افزایش آمار مبتلایان به آلرژی فصلی شده است؟
به این دلیل که با صنعتی شدن جوامع، فشارهای روحی و روانی افراد بیشتر می‌شود و این فشارها و استرس‌ها، خود سبب تشدید علائم آلرژی فصلی در افراد می‌شود.
- آیا بین سن و بروز عوارض آلرژی فصلی رابطه وجود دارد؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت که عوارض آلرژی فصلی که بحث ما مربوط به آلرژی فصل بهار است، بیشتر در افراد بالغ دیده می‌شود.
- مختصری هم درباره عوارض آلرژی فصل بهار توضیح دهید.
همانطور که توضیح دادم آلرژی، واکنش سیستم ایمنی به ماده‌ای است که به‌طور طبیعی، مضر نیست. بنابراین علائم آلرژی می‌تواند با علائم خفیف یا شدید، همراه باشد. از طرف دیگر، علائم آلرژی فصلی، مشابه علائم سرماخوردگی است.
در هرحال، آبریزش، خارش و قرمزی چشم، گرفتگی و خارش بینی، عطسه و سرفه‌های مکرر، تورم چشم، حساسیت به نور، احساس تنگی‌نفس و خفگی، از علائم آلرژی فصلی است که البته این علائم قطعا خستگی را به‌دنبال خواهد داشت.
- آیا عواملی وجود دارد که باعث تشدید علائم بیماری شود؟
بله. فشارهای روحی و روانی، مصرف برخی از داروها مثل آنتی‌بیوتیک‌ها، کم‌خوابی، استعمال دخانیات، انجام فعالیت‌های شدید فیزیکی و ورزشی و علاوه برآن، آلودگی‌های زیست‌محیطی می‌تواند به تشدید عوارض کمک کند.
- نوع تغذیه چطور؟ آیا خوردن یا آشامیدن برخی از مواد خوراکی و آشامیدنی، سبب افزایش یا کاهش عوارض ناشی از آلرژی خواهد شد؟
بله قطعا. برخی از غذاها سبب افزایش یا کاهش عوارض ناشی از آلرژی خواهد شد؛ به‌عنوان نمونه، از سویا، تخم‌مرغ، ماهی، خربزه، گوجه فرنگی،گوجه سبز، کرفس و برخی از شکلات‌ها، می‌توان به‌عنوان برخی از غذاهای تشدید‌کننده عوارض ناشی از آلرژی فصلی نام برد.
از طرف دیگر، مصرف مواد غذایی صنعتی و کارخانه‌ای، به‌دلیل وجود نگهدارنده‌ها، رنگ‌های مصنوعی و طعم‌دهنده‌های موجود در آنها، آجیل‌های کهنه، انواع برگه‌ها مثل برگه‌آلو به‌دلیل وجود سولفیت موجود در آنها که یک ترکیب گوگردی و نگهدارنده است هم می‌تواند به تشدید عوارض کمک کند. همانطور که اشاره کردید، برخی از غذاها هم به کاهش علائم آلرژی کمک می‌کند؛ به‌عنوان نمونه، مصرف ماست، می‌تواند سبب کاهش عوارض ناشی از آلرژی در افراد شود. به این دلیل که به علت باکتری‌های مفیدی که در ماست وجود دارد، این باکتری‌ها سبب تقویت سیستم دستگاه گوارش و از سوی دیگر، باعث تنظیم فلور طبیعی روده می‌شوند و به‌دنبال آن، عوارض ناشی از آلودگی فصلی، کاهش می‌یابد.
از سوی دیگر، مصرف انواع ویتامین‌های گروه B مانند غلات، گوشت، لبنیات، تخم‌مرغ، موز، انواع سبزی‌های برگ سبزتیره مثل اسفناج، کرفس و برخی از میوه‌ها و منابع حیوانی و انواع ویتامین‌های گروه C، مانند انواع مرکبات، انواع میوه و سبزی‌های تازه، می‌تواند از شدت عوارض بکاهد و نوشیدن چای، به‌ویژه چای سبز، برای ایجاد آرامش در افرادی که آلرژی فصلی دارند، می‌تواند مفید باشد. علاوه برآن، مصرف سنبل‌الطیب، اسطوخودوس و بابونه نیز توصیه می‌شود.
