از طرف دیگر لیبرال‌ها معتقد بودند که اداره ارتش باید به دست فرماندهان سابق سپرده شود و به همین دلیل درصدد بودند که پست‌های کلیدی را در اختیار بگیرند و گروهک‌ها نیز با تشکیل نشست‌ها و ایراد سخنرانی‌ها و حتی به راه انداختن تظاهرات خواستار انحلال ارتش و ایجاد ارتش به اصطلاح خلقی بودند.
اما خوشبختانه با هوشیاری حضرت امام خمینی (ره)، از انحلال ارتش و یا افتادنش به دست لیبرال‌ها جلوگیری شد و از اواخر سال 1357 در بیت حضرت آیت الله خامنه‌ای، جلساتی درباره ارتش تشکیل گردید که آیت الله هاشمی رفسنجانی و برخی از اعضای کمیته نظامی امام (ره) در ستاد مشترک ارتش، در آن شرکت می‌کردند.
در طی همین جلسات و به ابتکار حضرت آیت الله خامنه‌ای، فکر ایجاد نهادی فرهنگی - اسلامی در ارتش شکل گرفت و اصول حاکم بر آن بررسی و تدوین شد.
سپس حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا صفایی که در آن زمان در مدرسه عالی شهید مطهری، ضمن داشتن مسئولیت اعزام مبلغین به سراسر کشور، پاسخگوی مسائل نظامیان نیز بود و کارهای ارتش به ایشان ارجاع داده می‌شد، در ستاد مشترک ارتش استقرار یافت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز که در آن زمان عضو شورای انقلاب بود، طی حکمی در تاریخ 23 مهرماه 1358 دستور ادامه کار در زمینه طرح سیاسی ایدئولوژیک در ارتش و اقدامات لازم برای پیاده کرده آن را صادر فرمودند.
فردای آن روز این طرح در شورای انقلاب مطرح شده و به تصویب رسید و با این حرکت، اولین گام در جهت قانونی‌شدن نهاد عقیدتی سیاسی در ارتش برداشته شد.
البته موانع و مشکلات بسیاری بر سر راه ایجاد این سازمان و تهیه جدول سازمانی آن از طرف عوامل نفوذی و گروهک‌های مختلف ایجاد می‌شد.
این عوامل که به تحریک مخالفان انقلاب کار می‌کردند، به هیچ وجه نمی‌خواستند و راضی نبودند که روحانیت در ارتش حضور داشته باشد و تشکیلات منظم و سازمان داده شده مذهبی در درون ارتش شکل بگیرد.
عناصر انجمن‌های اسلامی موجود در ارتش نیز که حاضر نبودند در یک چارچوب قانونی حرکت کنند و می‌خواستند در موارد متعدد و در سطح وسیعی از امور ارتش دخالت داشته باشند، با تشکیل این نهاد و قانونمندشدن کارها مخالف بودند.
با همه این موانع و مشکلات، عقیدتی سیاسی یا همان سیاسی ایدئولوژیک آن زمان، تا زمان روی کار آمدن بنی‌صدر و جانشینی فرماندهی کل قوا توسط او، در جهت شکل‌گیری و قوام بیشتر گام برداشت، اما چون او مدعی بود که باید عقیدتی سیاسی زیر نظرش باشد، آشکارا با عقیدتی سیاسی به مخالفت پرداخت و با اقداماتی که انجام داد، جوّ ارتش به‌گونه‌ای شده بود که روحانیون و کارکنان این نهاد به حاشیه رانده شدند. طیف مخالف انقلاب و خط امام (ره) نیز او را در این راه حمایت و تشویق می‌کردند.
در پی وقوع این حوادث و فشارهای بنی‌صدر و مخالفان خط امام (ره) بر این نهاد، حضرت امام خمینی (ره) با آگاهی کاملی که از اوضاع داشتند، با صدور حکمی، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا صفایی را به عنوان رییس اداره سیاسی ایدئولوژیک ارتش منصوب کردند و حکمی نیز خطاب به رئیس ستاد مشترک ارتش صادر فرموده و تصریح کردند که سازمان سیاسی ایدئولوژیک در انتخاب خط مشی خود صرفاً تابع ولایت فقیه است و فقط از نظر انسانی و آماد و پشتیبانی تابع ستاد مشترک ارتش می‌باشد.
سپس اولین جدول سازمان اداره سیاسی ایدئولوژیک ارتش در تاریخ 25/3/1360 مورد تصویب قرار گرفت و متعاقب آن مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد خمینی طی نامه‌ای به دفتر مشاورت امام (ره) در ارتش اعلام کرد که به فرموده امام (ره)، این جدول به کلیه سازمان‌ها و ادارات وابسته به ستاد مشترک ارتش و نیروهای سه‌گانه و دیگر ارگان‌های ذیربط ابلاغ و نسبت به اجرای آن تأکید شود.
جهت اجرای این دستور نیز، دفتر مشاورت حضرت امام (ره)، در تاریخ 1/6/1360 طی نامه‌ای به اداره پنجم ستاد مشترک ارتش، ضمن ابلاغ فرمان امام (ره) به مسئولان امر، ضرورت و اهمیت ویژه مأموریت این اداره را متذکر و یادآور شد که ارتش جمهوری اسلامی ایران بدون حضور فعال اداره‌ای با این مأموریت و شرح وظایف، از کارآیی و جهت‌گیری متناسب با شرایط کنونی ناتوان خواهد بود.
عقیدتی سیاسی به مرور و طی مدت 3 الی 4 سال، جدول سازمانی کلیه قسمت‌ها، از ادارات تا تیم‌ها را تنظیم و ابلاغ کرد و در تاریخ 4 مرداد 1362، اداره سیاسی ایدئولوژیک، به اداره عقیدتی سیاسی تغییر نام داد.
تا قبل از تصویب قانون ارتش در سال 1366، علاوه بر ادارات نیروهای سه‌گانه ارتش و ستاد مشترک، عقیدتی سیاسی وزارت دفاع نیز در تابعیت سازمان عقیدتی سیاسی ارتش بود و سپس با ادغام وزارتخانه‌های دفاع و سپاه در یک وزارتخانه تحت عنوان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، عقیدتی سیاسی این وزارتخانه مستقل شد.
مأموریت و وظایف سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران بر اساس مواد 14 و 15 قانون این نیرو، به شرح زیر تعیین شده است:
- براساس ماده 14 قانون آجا ارتقاء بینش دینی و سیاسی کارکنان ارتش، ارائه آموزش‌های عقیدتی و سیاسی، انتشار نشریات، کتاب‌ها و دیگر محصولات فرهنگی و هنری، نظارت بر حفظ و اجرای موازین اسلامی و انجام کلیه وظایف روابط عمومی در ارتش بر عهده سازمان عقیدتی سیاسی می‌باشد.
منبع مورد استفاده برای این مدخل
