بانک مرکزی در نمابری به همشهری آنلاین نوشت: مطلبی تحت عنوان «تا تورم واقعی را نپذیرند مصوبات بی فایده است؛ تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی دور از حقایق موجود در جامعه است» منتشر شده است که توضیحاتی در این زمینه مطرح میشود:
علت وجودی و گسترش روزافزون روشهای اندازه گیری در علوم آمار، اقتصاد، ریاضی و فیزیک این است که اندازه گیریها از نظرات شخصی جدا و مبتنی بر روشهای ثابت، پایدار و هماهنگ باشد. بنابراین طرح این ادعا که «نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی با واقعیت اختلاف معنی داری دارد» مستلزم آن است که نهادی با تخصص و امکانات کافی توان اجرایی و سابقه طولانی انجام طرحهای آماری مربوط به شاخصهای اقتصادی با دقت و مشخصههایی نزدیک به مشخصههای بخش آماری بانک مرکزی نرخ تورم را محاسبه کند، آنگاه پس از بررسی جمیع موارد به مبحث اختلاف معنی دار بین واقعیت و آمارهای بانک مرکزی بپردازد.
بانک مرکزی درخصوص تهیه شاخصهای قیمت به ویژه شاخص تورم، دانش و دادههای آماری دقیق و روزآمدی را در اختیار دارد چرا که شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران که با احتساب سالهای قبل از 1339 (که بانک ملی به عنوان بانکدار مرکزی عهده دار محاسبه آن بوده است) 76 سال است که در بانک مرکزی براساس روشهای استاندارد و توصیههای بین المللی محاسبه میشود. بانک مرکزی همگام با سازمانهای آماری و اقتصادی بین المللی جهت هرچه واقعیتر کردن نتایج بررسیهای آماری خود ( به ویژه نرخ تورم) همواره بخش وسیعی از مطالعات خود را معطوف به بهینه سازی روشهای محاسبه نرخ تورم میکند.
شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران براساس قیمت گیری از 359 قلم کالا و خدمت مورد استفاده خانوارهای شهری که به روشهای آماری و بر پایه نتایج بررسی بودجه خانوارهای شهری کشور به دست آمده است محاسبه میشود. در این بررسی هزینههای مصرفی حدود 13000 خانوار نمونه به روشهای استاندارد آماری استخراج میشود.
خانوارهای نمونه به نحوی انتخاب میشوند که تمامی اقشار جامعه (کارگران، کارفرمایان، کارمندان و ... ) را پوشش دهند.
یادآور می شود قیمتهای ماهانه مورد استفاده جهت محاسبه نرخ تورم در حدود 121000 مظنه قیمت است که از 40000 منبع اطلاع خرده فروشی (خانوارها کالاها و خدمات مصرفی خود را از آنها تهیه می کنند) در 75 شهر به روش علمی جمع آوری میشود.