به گزارش همشهری، بررسی‌های اولیه نشان داده است مسجد حضرت رقیه(س) که در مجاورت زمین گودبرداری شده قرار داشت، بر اثر فرسودگی بنا و گودبرداری غیراصولی و رعایت‌نکردن نکات ایمنی تخریب شد. معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، با اشاره به این مطلب گفت:
مسجد حضرت رقیه(س) که در خیابان برادران شاندیز در یافت آباد شرقی واقع شده بود 44 سال قدمت داشت و دارای سازهای ضعیف بود و به جای ماسه و سیمان در ساخت آن از گل و خاک استفاده شده بود و تنها در سقفش تیر آهن به کار رفته بود که بارها شهرداری تهران و سازمان آتش‌نشانی نسبت به ناپایداری مقاومت بنا، به هیات امنای مسجد اخطار داده بودند. داوود براتی همچنین با اشاره به خاکبرداری در کنار مسجد گفت: شهرداری نسبت به ایجاد سازه نگهبان به مهندس ناظر و مالک بنا تذکر کتبی داده بود.
وی قدمت بالا، ضعیف‌بودن سازه و استفاده از زیر زمین مسجد برای کاربری کارگاهی و تجاری و توسعه غیراصولی طبقه زیرین بنا را از عوامل فروریزی بنا دانست و گفت: برای تمام گودبرداری‌ها و تخریب ساختمان‌ها که بدون توجه به مولفه‌های ایمنی صورت می‌گیرد، توسط شهرداری و سازمان آتش‌نشانی برای پیشگیری از هر گونه حادثه اخطار داده می‌شود.
معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در ادامه با اشاره به نقش نهادهای فرادست گفت: با توجه به بافت فرسوده‌ای که در پایتخت وجود دارد، همچنین زلزله خیز بودن این شهر، مدیریت بحران در سطح کلان کشور باید به‌ویژه نسبت به اماکن عمومی از جمله مساجد، گامی عملی برداشته و برای افزایش ایمنی این بناها اقدام کند.
مهندسان ناظر پاسخگو باشند
حسن بیادی نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز گفت: مهندسان ناظر باید پاسخگوی حوادث ناشی از گودبرداری‌های غیراصولی که باعث جان‌باختن تعدادی از شهروندان می‌شود، باشند.وی در گفت‌وگو با فارس درباره گودبرداری‌های غیراصولی در شهر که باعث به خطر افتادن جان افراد می‌شود، اظهار داشت: نظارت بر کیفیت کاری که انجام می‌شود به‌عهده مهندسان ناظر سازمان نظام مهندسی است. وی ادامه داد: اصل این کار به سازمان نظام مهندسی مربوط می‌شود که باید بر نوع خاکبرداری، تخریب و سایر موارد مربوطه نظارت داشته باشند. وی در پایان گفت: سازمان نظام مهندسی باید پاسخگوی این حادثه باشد.
شهرداری تنها مسئول صدور پروانه است
سخنگوی شورای شهر تهران با بیان اینکه شهرداری تهران تنها مسئولیت صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر رعایت مفاد پروانه در هنگام ساخت‌وساز را برعهده دارد، افزود: نظارت بر مسائل فنی و کیفیت ساخت‌وساز طبق قانون بر عهده سازمان نظام مهندسی است.
خسرو دانشجو در گفت‌وگو با ایسنا، درباره مسئولیت اداره کل نظارت بر مهندسین ناظر که در معاونت شهرسازی شهرداری تهران وجود دارد، به ایسنا گفت: این حوزه تنها وظیفه دارد بر این موضوع نظارت کند که مهندسان ناظر با توجه به رتبه‌خود، بیش از سهمیه‌شان مسئولیت نظارت بر ساخت‌وسازهای شهر را بر عهده نگیرند.
دانشجو با اشاره به اینکه ریزش اخیر ساختمان در تهران، ناشی از سهل‌انگاری مهندسان ناظر بوده است، افزود: اداره کل نظارت بر مهندسین ناظر شهرداری، وظیفه دارد که از نظارت این مهندسان که در بروز حادثه مقصر هستند، جلوگیری کند. وی با بیان اینکه شهرداری وظیفه نظارت بر ساخت‌وسازها را ندارد، در عین حال این موضوع را تایید کرد که اگر شهروندان از طریق سامانه‌های ارتباط مردمی شهرداری تهران همچون خط «137» از انجام گودبرداری غیراصولی در نقطه‌ای از شهر خبر دهند، شهرداری حق مداخله دارد، به‌طوری که در وهله اول، به مهندسان ناظر تذکر لازم داده می‌شود و اگر خطر جانی وجود داشته باشد، کار را متوقف خواهد کرد.
این عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران در ادامه، با اشاره به اینکه در مواقعی که شهرداری احساس خطر کند، حتی منتظر شکایت شهروندان نمی‌شود و راسا ورود می‌کند، افزود: در این شرایط، ابتدا تذکر لازم به مهندس ناظر داده می‌شود و برای جلوگیری از توقف کار، دستور داده می‌شود که در مهلت مشخص، اقدامات ایمنی لازم را انجام دهد. به گفته دانشجو، در برخی موارد حتی مالکان ساخت‌وسازهای تهران از شهرداری بابت متوقف کردن کار خود شکایت می‌کنند اما شهرداری اگر از در معرض خطر قرار گرفتن جان شهروندان مطلع شود، حتما مداخله خواهد کرد.
امضا فروشان پاسخگو باشند
هادی ساعی در گفت‌وگو با فارس درباره حادثه خیابان فلاح اظهار داشت: مهندسان ناظری که فقط امضای خود را می‌فروشند و تنها ابتدا و انتهای کار امضایی رد و بدل می‌کنند در این مواقع باید پاسخگو باشند. عضو هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی هم که به‌طور کل تعطیل است، گفت: شهرداری باید مهندسانی را که در پروژه‌هایشان این اتفاق‌ها رخ می‌دهد در لیست سیاه قرار دهد و سازمان نظام مهندسی نیز به افرادی که جان آدم‌ها برایشان مهم نیست اجازه کار ندهد و پروانه فعالیتشان را باطل کند.
ساعی درباره نقش شورای شهر در این زمینه گفت: یکی از بحث‌های شورای شهر در بودجه شهرداری مربوط به شرکت شهربان (پلیس ساختمان) بود. یکی از مسئولیت‌های این شرکت این است که برچنین موضوعاتی نظارت داشته باشد نه اینکه فقط از ساخت و سازهای غیرمجاز جلوگیری کند.
عضو هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران قول مساعد داد که پیگیر ارائه گزارش شهرداری و سازمان نظام مهندسی درباره این موضوعات در صحن شورا باشد. وی با بیان اینکه درباره موضوع قبلی که مربوط به تهرانپارس بود نیز موضوع را مورد پیگیری قرار دادم، اظهار داشت: فکر می‌کنم اگر مسئولیت این موضوع به‌عهده یک سازمان باشد معلوم می‌شود که چه کسی باید پاسخگو باشد بنابراین لازم است تغییراتی در مسئولیت‌های موجود لحاظ شود.
احضار مهندس ناظر و مالک ساختمان
به‌دنبال حادثه ریزش سقف مسجد حضرت رقیه(ع) و مرگ 6 نفر از نمازگزاران، مهندس ناظر و مالک ساختمان در حال احداث به دادسرا احضار شدند. به گزارش خبرنگار مهر، بازپرس دادسرای تهران در پی ریزش سقف مسجد حضرت رقیه(ع) و مرگ 6 زن در پی گودبرداری غیراصولی ساختمان مجاور مسجد، دستور احضار مهندس ناظر و مالک ساختمان را صادر کرد. درصورتی که این افراد به دادسرا مراجعه نکنند تحت تعقیب قضایی قرار می‌گیرند.
