حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم درخصوص جلسه هفته گذشته مجلس با وزیران اقتصادی دولت و بحث پیرامون اجرای قانون هدفمندی یارانهها مطالبی را مطرح کرد که مهمترین آنها به نقل از مهر در زیر میآید:
- آنچه در این جلسه از سوی نمایندگان مطرح شد، نکاتی بود که در جریان اجرای این قانون به آن رسیده بودند و پیشنهاداتی برای ادامه کار مطرح کردند و تاکید نمایندگان بر این بود که مجلس خواهان اجرای قانون هدفمندی با شیب ملایم است و مخالف هرگونه شتاب زدگی در این مسیر است.
- دولت درصدد آزادسازی قیمتها به صورت یکباره است و جامعه ما ظرفیت آن را ندارد زیرا در شرایط فعلی تورم بالایی داریم و نکته دیگر این است که این قانون تا این مرحله بسیار ناقص اجرا شده است و به عبارتی صرفا اصلاح قیمتها صورت گرفته و به خانوارها یارانه پرداخت شده است و احیانا کارهای بسیار خرد و کوچکی نسبت به وظیفهای که دولت بر عهده داشت، انجام گرفته است که از جمله آن بیمه رانندگان است. اما تامین سهم تولید در بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن و حمل و نقل و همچنین برقراری تامین اجتماعی و بهره مندی مردم از آثار مثبت آن جزو وظایف دولت بود که دولت در اجرا به آن نپرداخته است.
- تکیه فوق العاده دولت بر پرداخت نقدی نمیتواند مشکل گشا باشد بلکه مشکل آفرین هم خواهد بود و تقاضا را بدون آنکه عرضه رشد کند، افزایش میدهد.
- توضیحات دولتیها در مجلس، نمایندگان را قانع نکرد که پیشنهادات دولت در اجرای فاز دوم قبول یا تایید کنند. پیش از این دولت در لایحه بودجه 91 پیشنهادی برای هدفمندی یارانهها نداشت اما اخیرا پیشنهادات دولت به صورت شفاهی به کمیسیون تلفیق مجلس رسیده است. آنچه دولتیها پیشنهاد کردند بسیار ساده است. تقاضای دولت این است که در سال 91 قیمتها به طور کلی آزاد شود و درآمد دولت در سال 91 یکصدو سی پنج هزار میلیارد تومان باشد.
- وقتی نمایندگان دولت در کمیسیون تلفیق با مخالفت شدید مواجه شدند پیشنهادشان را به کسب درآمد صد هزار میلیارد تومانی برای سال 91 رساندند اما نمایندگان این مقدار کسب درآمد از طریق آزاد سازی قیمت حاملهای انرژی را برای مردم قابل تحمل ندانستند.
- دولت در پیشنهاد خود صرفا به ارائه رقم برای کسب درآمد اکتفا کرده و هیچ توضیحی برای مبلغ یارانه نقدی به خانوار، یارانه تولید و تامین اجتماعی و ایجاد اشتغال نداده است. ما گمان میکنیم دولت فقط پرداخت یارانه بیشتر را مبنا قرار داده است. البته این به معنای این هم نیست که دولت لزوما به همان میزان که پیشنهاد میکند درآمد کسب کند. همانطور که در بودجه سال 90 پیشنهاد کسب درآمد 62 هزار میلیارد تومانی داشت و مجلس آن را به 54 هزار میلیارد تومان رساند و مصوب کرد اما دولت نیمی از این مبلغ را به عنوان درآمد کسب کرد.
- استنباط ما این است که دولت برای اصلاح قیمت حاملهای انرژی، به دنبال موافقت عمومی با پرداخت یارانه بیشتر است و دیگر اهتمام لازم برای بخش تولید وجود ندارد. حتی توضیح وزیران دولت در مجلس هم این بود که ما تولید را با قیمت متفاوت انرژی حمایت میکنیم. حتی در فاز دوم اجرای این قانون هم بحثی مبنی بر حمایت تولید و پرداخت یارانه آن وجود ندارد و دولتیها بارها گفتهاند که ما پول مجانی به تولید نمیدهیم.
- درحالی این مباحث مطرح میشود که انتظار نبود لزوما به تولید پول مجانی داده شود بلکه صحبت از ارائه تسهیلات بود که تولید کنندگان اصلاح ساختار کنند.
- {آیا امکان دارد در صورت اجرای نادرست قانون هدفمندی یارانهها، مجلس درخواست توقف آن را داشته باشد} بعید میدانم. مجلس نمیخواهد اجرای قانون با وقفه روبه رو شود. مجلس خواستار اجرای درست قانون است. اگر دولت بخواهد به گونه دیگری عمل کند مجلس راهکارهای دیگری دارد که به آن عمل خواهد کرد.
- طرحی که ما داریم درباره نحوه اصلاح قیمت حاملهای انرژی، چگونگی پرداخت سهم تولید و تامین اجتماعی و همچنین بیمه اجتماعی و برقراری خدمات درمانی عمومی است. این طرح در کمیسیون تلفیق ارائه خواهد شد و مورد بررسی قرار میگیرد تا در بودجه 91 لحاظ شود. با این طرح، روند اصلاح قیمتها مطمئنا بسیار کمتر از پیشنهاد دولت است و شیب اجرای قانون هم ملایم خواهد بود.
- البته ممکن است به تفاهم دیگری هم در چارچوب قانون هدفمندی یارانهها در کمیسیون تلفیق برسیم، هدف ما تعامل با دولت است اما به هر ترتیب دست مجلس برای اجرای بهتر این قانون خالی نیست.
- {طبق سناریوی مد نظر دولت برای کسب درآمد یارانهها، قیمت حاملهای انرژی چه سرنوشتی در سال 91 پیدا خواهد کرد} برنامه دولت تعیین قیمت بنزین برابر 90 درصد قیمت فوب خلیج فارس است که به این قیمت باید هزینه حمل و نقل برای رساندن به دست مصرف کننده، 20 درصد مالیات و 10 درصد عوارض را هم اضافه کرد که قیمت هر لیتر بنزین براساس آن بالای 1000 تومان خواهد شد.
- در صورت آزادسازی کامل قیمت حاملهای انرژی در این مرحله از اجرای قانون، مشکلات زیادی بخش کشاورزی، حمل و نقل و صنعت که استفاده کنندگان از گاز و گازوئیل هستند به وجود خواهد آمد و تمام کارخانجات به تعطیلی کشانده خواهند شد.