با محمد نهاوندیان رئیس اتاق ایران در مقام مرد اول پارلمان بخش خصوصی گفتوگو کردهایم.
- اخیراً به واسطه تشدید گرانیها شاهد افزایش اقدامهای تعزیراتی برای کاهش قیمتها توسط دستگاههای اجرایی هستیم. موضع پارلمان بخش خصوصی در شرایطی که بخش تولید با افزایش هزینه تمام شده مواجه است، چیست؟
الان از حیث قوانین و مقررات مصوب، فضای اقتصادی کشور باید به سمت رقابت و با کمترین میزان مداخله دولت حرکت کند و برابر با فرمایش مقام معظم رهبری باید احساس اعتماد و امنیت بین کارگران و سرمایهگذاران ارتقا یابد و این مهم محقق نمیشود مگر با اجرای قانون و بهترین رویکرد برای احساس رقابت در اقتصاد کشور این است که فضای کسب و کار تابع میل و سلیقه مسئولان نباشد و برابر با اسناد بالادستی باید اقتصاد ایران به سمت رقابت بیشتر سوق داده شود که لازمه این رقابت کاهش مداخله دستگاههای دولتی در قیمتگذاری هاست و به همین سبب بخش خصوصی دنبال این است که فضای رقابتی در اقتصاد رشد کند و دستگاههای دولتی برابر با قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار باید با تعیین معاونت ویژهای پاسخگوی سؤالها و دغدغههای فعالان اقتصادی باشند.
- اما برخی بر برخورد با گرانی تأکید دارند و فعالان اقتصادی معتقدند گرانی یک واقعیت اقتصادی است که با گرانفروشی تفاوت دارد.ارزیابی شما چیست؟
حتما برای شفافسازی مسئله باید روشنگری صورت گیرد و بین گرانی بهعنوان یک پدیده در اقتصاد کلان و گرانفروشی که یک تخلف است، تفاوت قائل شد.ریشه گرانی در اقتصاد ایران که خود را در نرخ تورم نشان میدهد، باید در ساختار اقتصادی کشور جستوجو کرد و تا زمانی که بودجه دولت به نفت متکی باشد و سر ریز درآمدهای نفتی به اقتصاد تحمیل شود و معادل آن تولید و عرضه اقتصادی انجام نشده باشد، بهطور مشخص اثر درآمد نفتی دولت در کسری بودجه دولت عمل میکند و ریشه گرانیها و تداوم تورم بالا در تاریخ 40ساله اقتصاد ایران را باید در نفت محوری بودجه دولت دید. اگر به فکر رفع گرانیها و ریشه آن هستیم باید این سؤال را بپرسیم که چرا اتکای بودجه دولت به نفت کاهش پیدا نکرده است؟
- شما پیشتر از رانت در اقتصاد گلایه کرده بودید، آیا در مقوله تشدید گرانیها یا گرانفروشی میتوان رانتجویی را هم رصد کرد؟
معتقدم در ارتباط با گرانفروشی اگر یک واحد اقتصادی با استفاده از یک رانت اطلاعاتی یا رانت ارزی و بانکی قیمتهای غیرعادلانه را به اقتصاد و مردم تحمیل میکند باید برخورد شود و به همین دلیل تاکید میکنم که در برخورد با ریشههای گرانفروشی هم باید با ریشههای رانت در اقتصاد برخورد شود. تا زمانی که رانت در اقتصاد ایران ریشه کن نشود مطمئن باشید زمینه برای سوءاستفاده و انگیزه برای رانت خواهی وجود خواهد داشت و در برخورد با گرانفروشیهای موردی هم باید برخورد از طریق سیستم قضایی و با رعایت قانون و عدالت انجام شود اما نباید فراموش کرد که در برخورد با گرانی و گرانفروشی باید هم در کاهش اتکای بودجه نفت و هم ریشهکنکردن رانت در اقتصاد جدی بود.
- سیاستهای فعلی و موضعگیریها در ارتباط با گرانفروشی را منطقی و متناسب با ریشههای آن میبینید؟
امیدوارم با رعایت قانون و سیاستهای درست اقتصادی به این سمت حرکت کنیم.