طبق اظهارنظر کارشناسان شرکت متروی تهران و حومه در گفتوگو با همشهری بنابر آمار ارائه شده، شبکه متروی تهران این امکان را داشت که تعداد مسافران را از 2میلیون نفر در روز طی یک سال گذشته به 4 میلیون نفر برساند اما این مهم بهدلیل تخصیصنیافتن اعتبارات دولتی و فاینانسها و مصوبات مالی مجلس شورای اسلامی در زمان مقرر و بهصورت کامل، موجب شده است تا خسارتهای متعددی از جنبههای مختلف چون مصرف سوخت بیشتر، هدر رفت زمان، افزایش آلودگی هوا ناشی از تردد خودروها و موارد دیگر متوجه شهر شود.
به گفته کارشناسان، صرفهجویی ناشی از مصرف بنزین برای هر سفر درونشهری مسافران تاکسی، اتوبوس یا سواریهای شخصی برای هر نفر 0.7 لیتر است. با توجه به 2 میلیون مسافری که تا رسیدن به نقطه مطلوب 4 میلیون سفر در روز با آن فاصله داریم میتوان نتیجهگیری کرد که میشد روزانه یک میلیون و 400 هزار لیتر بنزین کمتر در تهران مصرف کرد. این در حالی است که اگر برای هر لیتر بنزین نرخ 700 تومان را درنظر بگیریم، مبلغ 98میلیون تومان هزینهکرد اضافی برای سوزاندن بنزین در هر روز به دست میآید که میشود این مبلغ را در راه توسعه مترو به کار گرفت. نکته جالب اینجاست که اگر این رقم را در طول سال محاسبه کنیم رقمی در حدود 36 میلیارد تومان به دست میآید. این رقم البته فقط مربوط به صرفهجویی ناشی از مصرف روزانه بنزین در تهران، آن هم درصورت توسعه مترو است، اما دیگر موارد خسارتهای ناشی از تخصیص نیافتن بموقع و کامل اعتبارات مترو متوجه پایتخت است.
علاوه بر آن، طبق آمار موجود سفر با مترو برای هر مسافر حدود30 دقیقه صرفهجویی در زمان را بهدنبال دارد. حال اگر طبق محاسبات کارشناسان این30 دقیقه را در 2 میلیون نفر مسافری که میشد به ظرفیت شبکه مترو افزود، ضرب کنیم، عدد 60 میلیون دقیقه در روز یا به عبارتی یکمیلیون ساعت هدر رفت زمان در هر روز به دست میآید.
حال اگر طبق محاسبات کارشناسان، ارزش هر ساعت وقت را در کلانشهر تهران 5 هزار تومان برای هر ساعت درنظر بگیریم، میبینیم که روزانه 5 میلیارد تومان هزینه اضافی از بابت هدررفت زمان به شهر تحمیل میشود. نکته مهمتر اینکه محاسبه این عدد در طول 365 روز سال، رقمی در حدود 1824 میلیارد تومان را به دست میدهد؛ هزاران میلیارد تومانی که از بابت هدررفت زمان شهروندان در ترافیک به شهر تحمیل میشود. این نمونهها جدای از خسارتهای میلیاردی دیگری است که از بابت آلودگی هوا، استهلاک خودروهای در حال تردد در شهر، مبالغ هزینه شده در بیمه خودروها، از بین رفتن آسفالت خیابانها، خسارتهای ناشی از تصادفات جرحی و... به شهر وارد میشود.
سهم مترو از بودجه قانونی
در همین ارتباط مهرداد بائوجلاهوتی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره خسارتهای ناشی از تخصیص نیافتن بموقع و کامل اعتبارات دولتی مترو، به همشهری گفت: اجرا نشدن قانون حملونقل عمومی در کشور مشکلات جدیای بهوجود میآورد. این در حالی است که در سال 86 قانون توسعه حملونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت مصوب شد که طبق این قانون 30درصد از سهم 75 درصدی حملونقل عمومی باید مختص مترو باشد. وی در ادامه افزود: طبق آماری که دارم سالانه حدود 4 هزار نفر در تهران بهدلیل آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند که این مهم را در روز پاسخگویی رئیسجمهور به سؤالات نمایندگان مردم در صحن علنی مجلس نیز مطرح کردم.
لاهوتی خاطرنشان کرد: طبق قانون سال 86 دولت باید سالانه 4هزار میلیارد تومان در بخش حملونقل درونشهری کشور هزینه کند که اگر این امر محقق شود میتوان امیدوار بود که کار توسعه مترو بیشتر از این سرعت بگیرد.