چون می‌گویند مصرف دستمال کاغذی در سرماخوردگی، بهداشتی‌تر از دستمال پارچه‌ای است و اصلاً یکی از اولین آگهی‌های تبلیغاتی دستمال کاغذی دنیا در ۱۹۲۶ این بوده که: «سرماخوردگی را در جیب خود حمل نکنید.»
و البته در سال‌های نخست، دستمال کاغذی جیبی، هنوز جزو کالاهای لوکسی به شمار می‌آمد که هر کسی قادر به خرید آن نبود!
***
بعد در میان جست‌وجوهایمان به این مسئله برخوردیم:« برای تهیه‌ی مصرف سالانه‌ی دستمال کاغذی هر خانواده‌ی ایرانی، نیاز به قطع ۵/۱ اصله درخت است» و از مهندس سعید مرادی‌کیا، کارشناس بازیافت صنایع چوب و کاغذ می‌پرسیم:
« واقعاً برای تولید دستمال، درخت‌ها را می‌برند و او برای ما روال ساخت کاغذ و دستمال کاغذی را شرح می‌دهد.»
***
پس باید صرفه جویی کرد، فقط به خاطر درخت‌ها. اما باز هم در میان گفت‌وگویمان به پاسخ دیگری می‌رسیم:«در جنگل از درخت‌ها براساس سنشان بهره‌برداری می‌کنند. یعنی هرکدام از درخت‌ها در سن خاصی قطری پیدا می‌کنند که مناسب می‌شوند برای بهره‌برداری و اگر آن زمان بگذرد از داخل می‌پوسند، پس کارشناس می‌رود جنگل و بر این اساس درخت‌ها را با چکش نشانه‌گذاری می‌کند.»
***
خوب، فکر کردیم خیلی هم نیاز به صرفه‌جویی نیست. به خصوص این‌که به گفته‌ی مهندس مرادی‌کیا در اکثر کشورهای دنیا به خصوص در برزیل و کانادا بر اساس قانون، همه‌ی کارخانه‌های کاغذسازی معروف، موظف‌اند در کنار کارخانه، جنگل‌کاری مصنوعی انجام دهند.
به نظر می‌رسد که این مشکل هم حل شد و می‌شنویم:« این موضوع در ایران خیلی جدی پیگیری نشده است.»
پس حتماً اگرتقاضا زیاد باشد درخت‌هایی را که به آن سن نرسیده‌اند، می‌برند.
علاوه براین، مسئله‌ی دفع دستمال کاغذی هم هست. چون دستمال کاغذی، جزو زباله‌های بهداشتی است و باید دفن شود. آیا خاک را آلوده نمی‌کند؟
او می‌گوید: «در اکثر دنیا زباله‌ها را دفع می‌کنند و دفنش به شکل سنتی به خاک ضرر می‌رساند. در شکل سنتی دفع زباله، چاله‌ای می‌کنند و زباله را در آن می‌ریزند. زباله‌ی دفن شده شیرابه و گاز متان تولید می‌کند و به منابع آب زیرزمینی می‌رود و انسان را آلوده می‌کند و گاز آن به آسمان می‌رود و باعث گرم شده زمین می‌شود.
اما در «سلول دفن بهداشتی» چاله را که کندند، کف آن را لایه‌ی پلاستیکی ضخیمی می‌گذارند. چاله را لوله‌کشی می‌کنند و شیرابه را تخلیه می‌کنند و گاز متان را هم با لوله‌کشی خارج کرده و می‌سوزانند و از آن انرژی و برق تولید می‌کنند. روی آن زمین را هم عایق می‌گذارند و چمن می‌کارند. ضمن این‌که دستمال کاغذی خیلی سریع تجزیه می‌شود اما چون در تولید آن برای رنگ‌زدن ، از مواد شیمیایی استفاده شده و البته چون دستمال مصرف بهداشتی دارد نباید به طور مستقیم وارد خاک شود.»
***
خوب، پس ما نتیجه گرفتیم که اگر بخش دفع زباله درست کار کند، دیگر نیازی به صرفه‌جویی نیست. اما دانستیم که این نوع دفع زباله هزینه‌ی زیادی می‌برد و بعد هم بهتر است درست مصرف کنیم. یعنی از دستمال کاغذی برای موارد غیر ضروری استفاده نکنیم مثلاً پاک‌کردن میز یا سفره و... دستمال کاغذی برای مصارف ضروری و بهداشتی است و برای هر کاری مناسب نیست.
***
گفتیم می‌رویم از این دستمال‌های ارزان سر چهارراه می‌خریم و حسابی مصرف می‌کنیم چون شنیده‌ایم این‌ها بازیافتی‌اند.
مرادی‌کیا می‌گوید:« کاغذ را می‌شود بازیافتی تولید کرد اما دستمال کاغذی حتماً باید از الیاف طبیعی ساخته شود چون با پوست بدن تماس دارد، نباید الیاف مصنوعی داشته باشد.
الان دستمال‌هایی که در خیابان‌ها می‌فروشند اکثراً بهداشت به آن‌ها اجازه‌ی ساخت نمی‌دهد پس بازیافتی هستند و بهداشتی نیستند. ضمن این‌که تاریخ مصرف دستمال کاغذی هم سه سال است.»
***
بالأخره به خاطر درخت‌ها، به خاطر خاک، به خاطر سلامتی خودمان و به خاطر همه‌ی آن‌چه گفتیم، درست مصرف کنیم اگر می‌توانیم!
