معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور اواخر سال گذشته و 10 روز مانده به پایان سال 90 از تدوین لایحه‌ای خبر داد که براساس آن، شهرهای مذهبی کشور شامل مشهد، قم و شیراز، به‌عنوان مناطق آزاد زیارتی معرفی می‌شدند. سیدحسن موسوی آنطور که در خبرگزاری‌ها آمد، آن‌روزها اعلام کرد که دوستانش در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با پایان دادن به مطالعات کارشناسی در حال تهیه لایحه هستند. لایحه ایجاد منطقه آزاد زیارتی سفر گردشگران خارجی به شهرهای مشهد، قم و شیراز را بدون اخذ روادید میسر می‌کرد.
سیدحسن موسوی همان روزها اعلام کرد که پیش از هر چیز لازمه منطقه آزاد شدن یک شهر منوط به ایجاد فرودگاه بین‌المللی در آن شهر است و از مسئولان شهر قم نیز خواست تا طرح فرودگاه بین‌المللی قم را نهایی کنند تا بدین‌ترتیب بتوان از ظرفیت شهر قم نیز که در لایحه ایجاد منطقه آزاد زیارتی قرار داشت استفاده شود. براساس آنچه در لایحه ایجاد منطقه آزاد زیارتی مطرح شده است، هر فرد مسلمان می‌تواند بدون نیاز به ویزا و روادید وارد 3شهر مذهبی ایران شود. این لایحه همچنین تاکید کرده بود که درصورت تمایل گردشگران خارجی برای سفر به دیگر شهرهای ایران آنها باید روادید سفر تهیه کنند. سازمان میراث فرهنگی امیدوار بود تا لایحه‌ای که با هدف جذب گردشگر و تسهیل ورود گردشگران به کشور تهیه کرده بود اوایل سال 91 تقدیم دولت و مجلس شود.
طرح موضوع لایحه ایجاد منطقه آزاد زیارتی البته تا حدودی همزمان با افزایش نرخ ارز در ایران بود. استدلال رئیس سازمان میراث فرهنگی بر این بود که چون وزارت خارجه از تمایل شیعیان قطر برای 40 شب حضور مستمر به‌منظور زیارت مسجد مقدس جمکران خبر داده بود بنابراین تنها شهر قم ظرفیت میزبانی از یک میلیون گردشگر مذهبی را دارد. او همان زمان گفت که شیعیان قطر در ردیف برخوردارترین افراد حاشیه خلیج‌فارس محسوب می‌شوند و به همین دلیل متوسط هزینه آنها در قم بالاست و بنابراین موجب رشد اقتصادی می‌شود. فروردین ماه سال 91 بود که اسدالله محمدپور، ناظر عالی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در ستاد تسهیلات سفرهای کشور از ارائه لایحه ایجاد مناطق آزاد زیارتی که توسط آن سازمان تهیه شده بود، برای تصویب به هیأت دولت خبر داد.اسدالله محمدپور حتی برآورد کرده بود که با اقدامات موثر شمار گردشگران خارجی ورودی به کشور در سال 91 به 7/5 میلیون گردشگر افزایش بیابد.
وی البته یک روز پیش از این اظهارات از برنامه لغو روادید با 60 کشور جهان با هدف جذب گردشگر خارجی به ایران خبر داد و گفت که پیگیری‌های لازم توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از طریق وزارت امور خارجه در حال انجام است. آنطور که محمدپور در فروردین ماه جاری استدلال کرد با لغو روادید سفرهای خارجی به کشور به‌ویژه شهرهای زیارتی مثل مشهد، قم و شیراز نیز رونق می‌یابد.
کمی بعدتر در نیمه اردیبهشت ماه جاری منوچهر جهانیان، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور که بیشتر علاقه‌مند به گفت‌وگو با خبرگزاری فارس است اعلام کرد که لایحه تبدیل شهرهای مشهد، قم و شیراز به مناطق آزاد زیارتی نهایی شده و در سفر هیات دولت به مشهد به تصویب می‌رسد. جهانیان گفت که با تصویب این لایحه در دولت و مجلس و تعریف سازوکارهای لازم برای آن، گردشگران خارجی برای ورود به مناطق آزاد زیارتی نیازی به اخذ ویزا نخواهند داشت ولی چندروز بعد معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سخنانی گفت که براساس آن همه آنچه در مورد لایحه منطقه آزاد زیارتی مطرح شده بود و حتی آنچه خود وی درخصوص تصویب این لایحه مطرح کرده بود تکذیب شد.
براساس آنچه جهانیان به خبرگزاری میراث فرهنگی گفته گویی هیچ لایحه‌ای در مورد ایجاد منطقه آزاد زیارتی وجود نداشته است. به گفته معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی کشور آنچه از آن به‌عنوان لایحه نام برده شده بود تنها در حد یک پیشنهاد آن هم در هیات دولت مطرح شده است. جهانیان به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: قرار نیست لایحه مناطق آزاد زیارتی با سفر دولت به مشهد مطرح و تصویب شود چراکه این طرح در حد پیشنهاد است و اگر هیات دولت بخواهد درصدد مطرح کردن آن بر خواهد آمد.
