از فراکسیون به‌عنوان گروهی یاد می‌شود که درون حزب یا سازمانی تشکیل می‌شود و اعضایش در زمینه چگونگی اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های کلی آن حزب یا سازمان، عقاید متفاوت ابراز و تصمیم‌گیری کنند. در مجلس هشتم تعداد این فراکسیون‌ها به نزدیک40 رسید اما اصلی‌ترین بازیگران این مجلس، فراکسیون اصولگرایان، فراکسیون انقلاب اسلامی و فراکسیون اقلیت متشکل از طیف اصلاح طلبان بهارستان بودند.
حالا عمر فراکسیونی که از مجلس پنجم با نام فراکسیون حزب‌الله و با هدایتگری حجت‌الاسلام ناطق نوری و حسن روحانی و چهره‌های دیگری مثل حبیب‌الله عسگراولادی و محمدرضا باهنر تشکیل یافت و در مجلس ششم به نام فراکسیون اصولگرایان تغییر نام داد به پایان مجلس هشتم قد می‌دهد و در مجلس نهم این فراکسیون به شاخه‌های ریزتری با عقاید و ایده‌های متفاوت تری تقسیم خواهد شد. این تفاوت در ایده‌ها و عقاید در اواسط مجلس هشتم هم خودی نشان داد و فراکسیون‌هایی مثل انقلاب اسلامی یا پیشرفت و عدالت از بدنه همان فراکسیون بزرگ اصولگرایان، جدا شدند.
در آن زمان محمدرضا باهنر رئیس فراکسیون عدالت و پیشرفت، جزیره‌ای شدن فراکسیون اصولگرایان را به معنای انشقاق در دل این فراکسیون تفسیر نکرده بود اما در انتخابات مجلس نهم، همان فراکسیون انقلاب اسلامی که در سال دوم مجلس به ریاست روح‌الله حسینیان از فراکسیون اصولگرایان جدا شد، خود به طیف رقیب جبهه متحد اصولگرایان تبدیل شد، راه‌یافتگان آن جبهه به مجلس نهم اعلام کرده‌اند که فراکسیون پایداری را در مجلس نهم تشکیل خواهند داد.
آنها تنها فراکسیونی نیستند که پیش از موعد، اعلام موجودیت کرده‌اند. علی مطهری که در انتخابات مجلس، در کشاکش جبهه متحد اصولگرایان و جبهه پایداری، سرلیست جریان سومی به نام صدای ملت بود حالا اعلام کرده است فراکسیون صدای ملت را در مجلس نهم تشکیل خواهد داد.
او در مجلس هشتم عضو فراکسیون اصولگرایان بود اما بنا به یادداشتی که خرداد 89، به بهانه قطع سخنرانی سید حسن خمینی در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) منتشر کرد، اصولگرایی‌اش مورد تردید واقع شد و در هیات داوری شورای مرکزی اصولگرایان به داوری گذاشته شد. هر‌چند داوران رای به اصولگرایی‌اش دادند اما بنا به قلت اصلاح‌طلبان راه‌یافته به مجلس نهم، ممکن است علی مطهری طیف اصلاح‌طلبان را زیر مجموعه همین فراکسیون صدای ملت قرار دهد.
این چنین است که معادله فراکسیون اقلیت و اکثریت که از مجلس ششم، با بازی طیف اصولگرایان و اصلاح طلبان، رواج داشت، بعد از 12 سال (3 دوره مجلس)، در این مجلس، اسما به هم می‌خورد چرا که به گفته دبیر فراکسیون اقلیت مجلس هشتم، تعداد نامزدهای اختصاصی این طیف که در انتخابات مجلس نهم پیروز شده‌اند به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد و معادله‌ای نامتوازن بین اکثریت اصولگرایان و اقلیت اصلاح‌طلبان در مجلس نهم حاکم است.
تشکیل فراکسیونی با نام فراکسیون اقلیت وقتی در محاق تردید می‌رود، باید ذهن‌ها را به این سمت سوق داد که این طیف یا با علی مطهری فراکسیون صدای ملت را تشکیل دهند یا زیر پرچمی جمع شوند که از همین حالا با نام فراکسیون مستقل‌های مجلس نهم با پیشگامی مسعود پزشکیان وزیر بهداشت دولت خاتمی و مهدی سنایی نماینده مردم نهاونداعلام موجودیت کرده است.
تشکیل فراکسیون مستقل‌ها هم، ریشه در مجلس پنجم دارد، در آن زمان قریب به 100 نماینده مجلس با هدایت سید طه هاشمی فراکسیونی به این نام تشکیل دادند، در مجلس ششم و هفتم این فراکسیون هویت خود را از دست داد و در مجلس هشتم مجددا با نام فراکسیون اقتدار ملی که مهدی سنایی آن را تشکیل داد دوباره احیا شد.
پرسرو صداترین فراکسیون مجلس نهم که نخستین مجمع عمومی‌اش را هم برگزار کرده فراکسیون رهروان ولایت است که از تداوم ریاست لاریحانی در مجلس نهم حمایت می‌کند اما کاظم جلالی دبیر هیات موسس این فراکسیون گفته که فراکسیون رهروان ولایت صرفا به‌منظور تشکیل هیات رئیسه مجلس نهم اعلام موجودیت نکرده و این تنها یکی از دستور کارهای این فراکسیون است.
چند روز بعد از مجمع فراکسیون رهروان ولایت نشستی با عنوان نشست هم اندیشی اصولگرایان مجلس نهم با حضور حداد عادل تشکیل شد که در آن بر لزوم تشکیل فراکسیون واحد اصولگرایان و ریاست وی تاکید شد.مشخص است که جمع دو رقم شرکت کنندگان دو نشست، کمی بیشتر از تعداد کل نمایندگان راه‌یافته به مجلس نهم نفر است و یقینا جمع زیادی از نمایندگان اصولگرا برای انتخاب ریاست مجلس، رای‌شان هنوز ممتنع است.
حالا باید دید این فراکسیون‌ها چه نقشی در معادلات سیاسی مجلس نهم بازی خواهند کرد؟ تاثیر‌گذار خواهند بود یا مثل برخی فراکسیون‌های مجلس هشتم که رقمشان به 40 می‌رسید، برای بررسی مسائل مبتلا به جامعه سالی یک بار هم تشکیل جلسه نخواهند داد و تشکیل می‌شوند که فقط تشکیل بشوند.
