این خسوف که گفته می‌شود در 5 سال گذشته بی‌نظیر بود یکی از زیباترین پدیده‌های نجومی به شمار می‌رود.
قرن‌ها پیش، منجمان باستان از روی رصد دقیق ماه‌گرفتگی‌ها متوجه شدند که لبهِ سایه همواره شکلی شبیه به‌دایره دارد و سپس استدلال کردند که زمین شکلی شبیه به‌کُره دارد و گِرد است.
در سال ۴۹۹ پس از میلاد، یک ریاضیدان هندی برای نخستین‌بار به‌طور دقیق و درست، محاسبات مربوط به خسوف و کسوف را ارائه داد. این داستان همچنان ادامه دارد و هنوز هم منجمان هنگام خسوف و کسوف در پی سنجش فاصله‌ها و یافتن مواردِ تازه در دنیای نجوم و آزمون دوبارهِ یافته‌های قدیمی‌تر هستند.
علاوه بر همهِ این موارد امروزه میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا به‌هنگام رخداد ِاین دو پدیدهِ بسیار زیبا چشم به‌آسمان می‌دوزند تا تجربهِ پیشینیان را بارِ دیگر تکرار کنند.
می‌دانید هرگاه زمین، ماه و خورشیدِ درخشان در یک راستا قرار بگیرند بسته به این که ماه در میان زمین و خورشید (کسوف) یا زمین میان ماه و خورشید (خسوف) باشد ما شاهد پدیده‌های متفاوتی خواهیم بود.
اگر زمان و تاریخ رخداد یک ماه‌گرفتگی را بدانید با استفاده از دوره‌های گرفت، می‌توانید زمان گرفت‌های بعدی ماه را حساب کنید.
سایه زمین از دو بخش تشکیل شده: سایه کامل و نیم‌سایه. برای همین ماه اول وارد نیم‌سایه زمین می‌شود و آرام آرام کم نور‌تر می‌شود تا این که کاملاً با زمین و خورشید در یک خط قرار می‌گیرد و وارد سایه کامل می‌شود و به این‌ترتیب کاملاً از دید خارج می‌شود. ماه وقتی کاملاً پشت زمین است، تمام نوری که از خورشید می‌گیرد را به زمین باز می‌تاباند و به این حالت ماه بدر می‌گویند.
پس ماه‌گرفتگی، فقط زمانی رخ می‌دهد که ماه در حالت بدر باشد. یعنی هر وقت که خسوف می‌شود، ماه در حالت بدر است. شاید بپرسید پس چرا هر وقت‌که ماه بدر است، خسوف روی نمی‌دهد؟
جواب این سؤال خیلی جالب است. اکثر اجرام منظومه شمسی روی یک صفحه دور خورشید می‌چرخند (به این صفحه «دایره بروج» می‌گویند). اما مدار بعضی از این اجرام، کمی نسبت به این صفحه انحراف (تمایل) دارد. صفحه چرخش ماه به دور زمین هم همین‌گونه است.
مدار ماه نسبت به مدار زمین 5 درجه انحراف دارد و این انحراف باعث می‌شود که هر وقت که ماه بدر است، الزاماً خسوف نباشد. همین اختلاف ناچیز باعث می‌شود که ماه از 32 هزار کیلومتر بالا و پایین سایه زمین عبور کند. 35 درصد از خسوف‌ها از نوع نیم‌سایه‌ای و تنها 30درصد جزیی و 35درصد هم کلی هستند.
وقتی ماه قرمز می‌شود
زمین یک دایره کامل نیست و اطرافش تا چندین کیلومتر جو قرار دارد. این جو مثل یک عدسی عمل می‌کند و می‌تواند جهت نور را منحرف کند. چیزی به اسم «ضریب شکست» میزان این انحراف را مشخص می‌کند. اما نکته جالب این‌جاست ضریب شکست به فرکانس نور بستگی دارد.
فرکانس نور قرمز کمتر از فرکانس نور آبی است و نور قرمز بیشتر از نور آبی منحرف می‌شود. بنابراین موقع کسوف کامل نور خورشید که به جو زمین رسیده، از آن عبور می‌کند و با طی یک مسیر شکسته به سطح ماه می‌رسد.
اما نور قرمز بیشتر منحرف می‌شود و به ماه می‌خورد، ماه قرمز دیده می‌شود. هرچه غلظت جو بیشتر باشد، ضریب شکست جو بیشتر می‌شود. مثلاً چند سال پیش که در فیلیپین آتشفشان بزرگی رخ داده‌بود، ماه کاملاً قرمز دیده شد.
