ریزگردها یکی از منابع آلودهکننده هوا هستند که در کنار سایر منابع آلودهکننده، انسانها را از داشتن هوای سالم محروم کردهاند. این پدیده نیز همچون سایر منابع آلودهکننده بر سلامت انسانها اثرات نامطلوبی دارد. در گزارش پیشرو به پیامدهای نامطلوب ریزگردها در سیستم تنفس و ریه و قلب اشاره شده است.
دکتر احسان جمشیدیان، دستیار قلب و عروق درباره اثرات سوءریزگردها بر سلامت قلب به خبرنگار همشهری گفت: ریزگردها به جهت ایجاد تنگی نفس و تشدید مشکلات زمینهای تنفسی، موجب افت سطح اکسیژن خون شده و به همین دلیل، قلب برای جبران این مشکل مجبور است حجم بالایی از فعالیت را داشته باشد که این مسئله موجب کاهش خونرسانی میشود.
وی تصریح کرد:ریزگردها در افراد مسن که زمینه بیماریهای قلبی و عروقی دارند میتواند موجب بروز علائم قلبی و عروقی از قبیل درد قفسهسینه همراه با تعریق سرد یا تهوع و تنگی نفس شود.
دکتر جمشیدیان افزود: مطالعات نشان میدهد که انواع آلودگی هوا میتواند موجب زخمی شدن پلاکهای آترو اسکروتیک (چربی داخل عروقی) و انقباض عروق کرونر شود.وی افزود: توصیه میشود افرادی که بیماریهای قلبی و عروقی، نارسایی قلبی، آنژین پایدار قلبی و علاوه برآن سابقه بیماریهای عروقی-کرونری قلب دارند تا حد امکان از تردد غیرضروری در روزهایی که غبار و آلودگی زیاد است خودداری کرده و درصورت بروز علائم به اورژانس یا مراکز درمانی مراجعه کنند.
دکتر اردا کیانی، فوقتخصص ریه نیز در این باره به خبرنگار همشهری گفت: ریزگردها به غباراتی گفته میشود که حدود 2.5میکرو متر قطر داشته باشد. ریزگردها حداقل شامل 3دسته هستند؛ دسته اول ریزگردهایی که ناشی از گرد و غبار هستند. دسته دوم، ریزگردهایی که سلفور هستند و منجر به باران اسیدی میشوند و دسته سوم، ریزگردهایی که ناشی از احتراق سوختهای فسیلی هستند. دکتر کیانی گفت: ریزگردهایی که اخیرا با آن مواجه هستیم ناشی از غبار و خاک است که به علت عبور توفانهایی در مناطق کویری و کشورهای همسایه به وجود آمده است.
وی با بیان اینکه علت ریزگردها، در فصلهای مختلف سال متفاوت است اظهار داشت: برخی از ریزگردها بهدلیل سرد شدن هوا، برخی بهدلیل پدیده وارونگی و برخی بهدلیل احتراق نامناسب سوختهای فسیلی و اتومبیلهاست که اینها ناشی از ریزگردهای کربنی هستند.
وی گفت: عوارض این ریزگردها بهصورت شدت گرفتن بیماریهای ریوی از جمله آسم و بیماریهای مزمن انسدادی ریه است.
دکتر کیانی با بیان اینکه در طولانی مدت همه انواع ریزگردها میتواند منجر به کاهش عملکرد و انسداد مزمن ریه شوند افزود: تنگی نفس فعالیتی، نخستین علامتی است که فرد با آن مواجه میشود.
این فوق تخصص ریه گفت: با توجه به اینکه ریزگردها، گردههایی تا 10میکرومتررا نیز به همراه میآورد و این امر میتواند منجر به علائم تحریک راههای هوایی شود، بنابراین، استفاده از ماسک ضروری است.دکترکیانی خاطرنشان کرد درصورتی که امکان استفاده از ماسکهای مخصوص ماسک n90 فراهم نبود، میتوان از ماسک معمولی استفاده کرد اما افرادی که بیماریهای ریوی دارند، باید از ماسکهای n90 که توانایی فیلتر کردن ذرات ریز را دارند، استفاده کنند. وی تصریح کرد: تمیزکردن فیلتر کولر اتومبیلها و پوشال کولر منازل نیز ضروری است.دکترکیانی گفت: توصیه میشود که افراد بالای 65 سال و کودکان در هنگام ریزگردها از منزل خارج نشوند.