و با تدوین و شفاف‌سازی شاخص‌های کمی و کیفی در رتبه‌بندی مطبوعات و تعیین ضرایب حمایتی با در نظر گرفتن سیاست‌های فرهنگی کشور براساس شاخصه‌های کمی به میزان 70 درصد و شاخص‌های کیفی به میزان 30 درصد گامی چند در مسیر توسعه‌ی کیفی مطبوعات و رسانه‌ها برداشته‌ایم.
به گزارش خبرنگار رسانه ایسنا، محمدجعفر محمدزاده - معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - در سمینار بررسی چالش‌ها و چشماندازهای مطبوعات اظهار کرد: خداوند بزرگ را سپاس می‌گویم که فرصتی مهیا ساخت تا با چشم‌اندازی روشن و چشم‌‌نواز چهارمین سمینار چالش‌ها و چشماندازهای مطبوعات را از پس وقفه‌ای هشت ساله با همراهی و همفکری جمعیت اهل رسانه برپا کنیم. بی‌شک این اتفاق مهم فرهنگی نشانه‌ی لطف و عنایت خداوندی است که ما را برای بهتر شدن و بهتر بودن راهبری می‌کند و امیدواریم که این رویداد بزرگ رسانه‌ای دست‌کم هر دو سال یکبار و یا هر ساله برگزار شود.
او ادامه داد: در عصر ارتباطات نقش ممتاز رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی بر کسی پوشیده نیست. مطبوعات با بازتاب اخبار و رویداد‌ها حافظ ارزش‌های دینی و ملی و انسانی هستند و اهالی مطبوعات رهبری و هدایت این کشتی عظیم را برای رسیدن به ساحل امنیت و عدالت برعهده دارند.
وی افزود: مطبوعات ایران اسلامی در عصر فرصت‌ها و تهدید‌های رسانه‌های تفرقه‌انداز غربی جایگاهی چشم‌گیر در آگاهی‌بخشی و تقویت بنیه‌های فرهنگ ایرانی و اسلامی و مواجهه با فرهنگ‌های بیگانه دارد. مطبوعاتی که بر پایه و مایه دانش و ارزش بنیان نهاده شده است، مطبوعاتی است که علاوه بر آگاهی‌بخشی و تنویر افکار عمومی و توسعه‌ی وحدت ملی و حفظ ارزش‌های اسلامی نقشی کم‌نظیر در رویارویی با تهاجم رسانه‌های کم‌فروغ و پردروغ و تفرقه دارند.
محمدزاده تصریح کرد: در عصر نظام سلطه جهانی که بنگاه‌های دروغ پراکنی برآنند تا ملت‌ها را از هویت خویش دور سازند، بر ما واجب است تا با چشمان باز و بیدار زمینه‌های رشد کمی و کیفی رسانه‌ها را فراهم کنیم. آمار و ارقام موجود گواه بر رشد کمی مطبوعات طی چند دهه‌ی اخیر در ایران است.
به گفته او گرچه هم‌چنان بر این باوریم که شمارگان مطبوعات متناسب با جمعیت و نیاز کشور نیست، اما بر آنیم تا با چشم‌اندازی نیکو بیش از پیش راه‌های توسعه‌ی کیفی مطبوعات را برای کسب اعتبار بیشتر و جلب اعتماد عمومی افزون‌تر فراهم سازیم؛ توسعه‌ای که بر مبنای تولید خبر و انتشار آن در سراسر جهان شکل بگیرد. ما به آینده‌ای چشم دوخته‌ایم که صاحبان برترین بنگاه تولید خبر در عرصه‌ی رسانه‌های مکتوب و فضای مجازی باشیم.
وی ادامه داد: جهت‌گیری برنامه‌های ما که براساس سیاست کیفی‌سازی مطبوعات و خبرگزاری‌ها بنیاد نهاده شده آن است که از سیطره‌ی سیاست‌زدگی بر رسانه‌ها کاسته و با ارتقای شاخص‌های کیفی زمینه‌ی اثر‌گذاری حرفه‌ای و ارتقاء و اصلاح فرهنگ عمومی را فراهم کند. تشکیل اتحادیه‌ی مطبوعات جهان اسلام از جمله اقدامات بین‌المللی در جهت کیفی‌سازی مطبوعات بود که همدلی و همنوایی رسانه‌هایی را که در قول و فعل یگانه‌اند، در پی دارد.
او ادامه داد: براساس همین نگاه سامانه‌ی اینترنتی اشتراک مطبوعات تاسیس شده تا با اعطای تخفیف تا 50 درصد بهای پشت جلد به مشترکان ماهنامهها، دو ماهنامهها، و فصل‌نامه‌ها از محل ده درصد اعتبار یارانه‌ی مطبوعات به استناد ماده 12 آیین‌نامه نحوه‌ی پرداخت یارانه نشر و مطبوعات راه جدیدی در حمایت از مطبوعات بگشاییم. هم‌چنین برای ارتقای کیفیت مطبوعات سرای روزنامه‌نگاران را بنیان نهادیم که دراین سرا زمینه‌های دیدار و تعامل خانواده بزرگ رسانه با دولتمردان و مسوولان فرهنگی فراهم می‌شود.
معاون وزیر ارشاد تاکید کرد: امروز به حول و قوه الهی صدور پروانه نشریات با اصلاح دستورالعمل داخلی هیات نظارت بر مطبوعات به روز شده است. بر پایهی این اصلاح همه استان‌های کشور دارای روزنامه شده‌اند و می‌توانند هر روز اخبار و رویداد‌های استان خود را به شکل بایسته و شایسته‌ای بازتاب دهند.
او ادامه داد: از دیگر اقدامات در به‌سازی کیفی مطبوعات تجدید ساختار جشنواره‌ی مطبوعات و خبرگزاری‌ها بود. رویکرد جشنواره از ارزیابی مقطعی به ارزیابی فرآیندی به منظور کشف ظرفیت‌های واقعی روزنامه‌نگاری کشور تغییر یافته و قالب‌های جدیدی با افزایش جایزه‌ها به جشنواره افزوده شده و با برگزاری جشنواره فصلی مطبوعات گامی تازه برای رسیدن به مطبوعات پویا و دانا برداشته شده است. امروز هر ایرانی که می‌‌خواهد به خانواده نجیب و فهیم رسانه بپیوندد، می‌تواند در کمترین زمان ممکن تقاضای صدور پروانه کند و این مهم با راه‌اندازی سامانه‌ی الکترونیکی محقق شد.
وی خاطرنشان کرد: به عبارتی سلب اعتماد مخاطب به منزله‌ی محو کامل استقلال و پایان هویت حرفه‌ای رسانه است. آنجا که رسانه، استقلال و هویت خود را از دست بدهد، جناح‌های سیاسی بیش از پیش از تریبون آن به مقابله با یکدیگر خواهند پرداخت و اصحاب رسانه یکسره ناگزیر به تنظیم موقعیت خود با مناسبات قدرت خواهند شد.
او ادامه داد: ما بر این باوریم که اخلاق رسانه‌ای شعار نیست، حقیقتی است دست‌یافتنی است که بر پایهی ارزش‌ها و هنجار‌ها شکل می‌گیرد. اخلاق حرفه‌ای رسانه‌ها، اعتماد‌سازی بین مخاطبان، ارتقای فعالیت حرفه‌ای و نظارت‌های صنفی و درونی را در گروه خود دارد. اهالی رسانه اگر براساس نظام‌نامه‌ی اخلاق حرفه‌ای اعتماد و اعتباری کسب کنند، آنگاه رسانه به سمت اعتلای کیفیت گام برمی‌دارد.
وی خاطر نشان کرد: اخلاق و عدالت رسانه‌ای به جای سفسطه پر هیاهوی قدرت، منطق حقیقت را می‌پذیرد به جای نفرت بر دوست‌داشتن تکیه می‌کند، به‌جای دیگرستیزی به نوع دوستی می‌اندیشد، به جای تیرگی به روشنی و آگاهی فرا می‌خواند، به جای برجسته‌سازی به عینیت‌گرایی رو می‌آورد و به جای جنگ و خشونت در پی آرامش است.
او ادامه داد: صدای اهالی رسانه صدای بلند عدالت و حقیقت است. صدایی که برخاسته از دل مردم برای صلح و آزادی است. رسانه‌ای که به رسالت خود آگاه است، آگاهی‌بخشی و ورود به عرصه‌ی دانایی را مهم می‌داند و منشور رسالت او بر پایهی این اصل استوار می‌شود.
وی تصریح کرد: اما بی‌شک ما نیز می‌دانیم که تحقق این مهم از عهده کسانی برمی‌آید که با نظام راستین رسانه آشنا هستند. اهل مطبوعات با رعایت اخلاق حرفه‌ای اعتماد را کسب می‌کند، اما این اعتماد در سایه‌ی تخصص و دانش رسانه‌ای تکمیل می‌شود. روزنامه‌نگار عصر ما باید به دانش روز تجهیز باشد تا بتواند با آگاهی و هوشیاری بهترین روش‌ها را برای تولید و انتشار اخبار و رویداد‌ها فراهم کند.
او ادامه داد: در جهانی که هر روز رنگ و آهنگی دیگر‌گونه دارد و زمان شتابان می‌گذرد، رسانه‌ها ناگزیرند کسانی را برای تولید و تبیین و تفسیر خبر برگزینند که با جهان ارتباطات در ارتباط باشند و با آگاهی و دانش روز افزون در برابر وارونه‌سازان خبری تصویری راستین از خبر و رویداد به دست دهند. با آمدن رسانه‌های الکترونیکی و ایجاد فضای مجازی؛ رسانه در دنیای امروز ترکیبی پیچیده از فن‌آوری روز و علوم انسانی است.
وی افزود: یکی از لوازم توسعه‌ی کیفی، آن است که اصحاب رسانه، رسانه‌های خود را تا مرز‌های نهایی دانش پیش ببرند، مجموعه علوم انسانی را با نگاه بومی و اصیل پی بگیرند و به ابتکار، نوآوری و خلاقیت روز‌افزون بیندیشند و با نگاه انتقادی و خلاق؛ توسعه و پیشرفت کیفی مطبوعات را سرلوحه کار خود قرار دهند.
محمدزاده ادامه داد: برای تعریف حرفه خبرنگاری، آیین‌نامه کار حرفه‌ای خبرنگاران تدوین شد که در آن مشاغل حوزه‌ی خبر تعریف شده است و به‌زودی ابلاغ می‌شود. ما در گذشته تعریف درستی از خبرنگار نداشتیم و تعاریف موجود هم از سوی دستگاه‌های بیمه‌‌گذار مورد قبول واقع نمی‌شد.
به گفته او گام مهمی که در این میان برداشته شد، تعریف تک‌تک مشاغل حوزه‌ی خبر، رسانه و روزنامه‌نگاری بود. در زمینه‌ی معضل دوم نیز آمار درستی از تعداد خبرنگاران در دست نبود که این هم به نوبه‌ی خود مشکلاتی را به وجود آورده بود. برای حل این مشکل سامانه "سمان" تعریف شد و طی یک فراخوان از همه افرادی که در حوزه‌ی خبر کار می‌کنند دعوت شد که آثار خود اعم از عکس، گزارش و خبر را در این سامانه ثبت کنند.
او افزود: هم‌چنین از طریق امضای تفاهم‌نامه با نهاد کتابخانه‌های عمومی به منظور خرید مطبوعات تخصصی برای کتابخانه‌های عمومی و دانشگاهی به شکل غیرمستقیم از ناشران این نشریات حمایت کرده و زمینه‌های توسعه‌ی خدمات رسانه‌ای را برای اعضای کتابخانه‌های عمومی و دانشگاهی فراهم کردیم.
به گفته محمدزاده در هفته‌ای که گذشت نخستین جشنواره‌ی پیش‌نگاران مطبوعات با تقدیر از چهره‌های برتر روزنامه‌نگاری ایران اسلامی برگزار شد به این امید که این اقدامات زمینه‌های رشد و توسعه‌ی کیفی مطبوعات ما را فراهم کند، گرچه آن چه محقق شد، بخشی از طرح‌ها و برنامه‌های ما در یکسال اخیر است و چشم آن داریم تا با همراهی اهل قلم و اهل نظر قدم‌های استوارتری در این راه برداشته شود.
به تاکید وی امروز برای رسیدن به جایگاه رفیع و استوار رسانه‌ای نیاز به همدلی و یگانگی میان اصحاب رسانه، دولت و مردم است. با یکدلی و یگانگی است که می‌توانیم در برابر رسانه‌های زور و زر و تزویر بیگانگان راستی و درستی قول و فعلمان را به اثبات برسانیم. تحقق این ایده نیاز به روزنامه‌نگاران متعهد و مومنی دارد که علاوه بر پاکی و نجابت به علوم و فنون روز مسلط باشند.
محمدزاده در ادامه گفت: امروز به رسانه‌ای می‌اندیشیم که به دور از سیاست‌زدگی در آگاهی بخشی مردم جهان نقش داشته باشد. بسیاری رسانه‌ها در جهان کنونی یا سیاست زده‌اند و یا تجارت پیشه چرا که قدرت‌طلبی سیاسی جای مسوولت‌پذیری رسانه‌ای را گرفته است و برای آنان قدرت‌محوری و جناح‌گرایی افراطی مبنای انتقال اطلاعات شده است.
او ادامه داد: آن هنگام که رسانه از مسیر اطلاع‌رسانی و نقد روشمند به مجرای نگاه تک‌بعدی و منفعت‌گرایی جناحی بیفتد، اعتماد مخاطبان خود را از دست می‌دهد. رسانه‌ای که اعتماد مردمی را از دست بدهد، رسانه‌ای همگانی نخواهد بود و بالطبع از ارزش کیفی او هر روز کاسته خواهد شد.
معاون وزیر ارشاد در پایان خاطر نشان کرد: برای فتح قله‌های کیفیت رسانه‌ای همگی باید نگاهی همه‌سو نگر داشته باشیم و افق‌های روشن را با هوشیاری و آگاهی رصد کنیم. در پایان امید دارم با عنایت خداوند متعال در سایه‌سار کلام معصومین (ع) و رهنمود‌های حکیمانه و آگاهی‌بخش مقام معظم رهبری و با دلالت شما استادان و دانشوران عرصه‌ی مطبوعات به روشنای آگاهی و دانایی رسانه‌ای دست یابیم.
