در این میان رادیو صدای شهر و برگزاری دوره‌های آموزشی یکی از هزاران اتفاقات نیکی است که در این زمینه افتاده است.
«صدای شهر» مولود همفکری اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری به نمایندگی از مدیران شهری و رادیو تهران به نمایندگی از رسانه ملی است، صدایی که ارائه اطلاعات به روز شهری، تحقق حقوق شهروندی و رشد شهروند مداری از اهداف آن است و قرار شده پایگاهی باشد برای ارتقای مبانی شهرنشینی و ارتباط بی‌وقفه مردم و مسئولان شهر.
اما چند روزی از فعالیت «صدای شهر» نگذشته بود که شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما به علت «متبادر شدن تأسیس رادیوی مستقل و خلاف قانون اساسی بودن این موضوع» اعلام کرد که پخش برنامه‌های صدای شهر را متوقف می‌کند.
مدیر کل روابط عمومی شهرداری نیز در واکنش به توقف برنامه‌های صدای شهر راهاندازی شبکه رادیویی متعلق به شهرداری را برداشت نادرست دانسته و صدای شهر را تنها استودیویی رادیویی خواندند که براساس یک تفاهم‌نامه، در یکی از بخش‌های شهرداری مستقر شده است و تمام مراحل تولید و پخش برنامه‌های آن از سوی رادیو تهران صورت می‌گیرد.
شهرداری اعلام کرد شهرداری، هیچ موج رادیویی یا شبکه‌ای تأسیس نکرده و صرفاً با رادیو تهران برای ایجاد این استودیو همکاری داشته است.
با پیگیری‌های مدیران رادیو تهران و شهرداری، فعالیت صدای شهر قطع نشد و امروز پس از گذشت چندین ماه از آغاز فعالیتش این صدا، بارقه‌هایی از امید را در دل شهروندان تهرانی برای داشتن پایگاه اطلاع رسانی مطمئن و شفاف و مجرایی بی فیلتر و واسطه در ارتباط با مدیران و مسئولان شهری ایجاد کرده است.
علیرضا جدایی، پس از گذشت بیش از صد روز از فعالیت استودیو صدای شهر به منظور تبیین لزوم تأسیس این استودیو و نقش آن در تحقق اهداف مدیریت شهری از وظایف عمده و مهم روابط عمومی‌ها را اطلاع‌یابی، طبقه‌بندی اطلاعات، پردازش اطلاعات و انتشار مناسب اطلاعات از طریق رسانه‌های جمعی می‌داند و می‌گوید: که در یک فرآیند کسب خبر تا انتشار خبر ضمن ایجاد تفاهم، همدلی، هم‌اندیشی و مشارکت با مخاطبان می‌کوشد در اجرای موفق‌تر برنامه‌ها و فعالیت‌های سازمان خود گام بردارد.
بنابراین استفاده از رسانه‌های مختلف را می‌توان به گونه‌ای مقوم و مؤثر در فعالیت‌های ارتباطی یک سازمان دانست و انتخاب رادیو تهران و تأسیس استودیو صدای شهر نیز در همین مقوله در خور واکاوی و بررسی است.
او انگیزه تقویت سامانه‌های ارتباطی شهرداری را با سیاست‌های کلی مدیریت شهری در تحقق شهروند‌مداری، محله محوری و مردم‌داری متکی دانست و گفت: این محورها این نکته الزامی حیاتی برای اداره خردمندانه و پویا در یک شهر است.
جدایی افزود: از جمله راهکارهای تحقق این الزام، اطلاع‌رسانی دقیق، شفاف‌سازی به هنگام مسایل شهری و پاسخگو ساختن مدیران شهری برای جلب اعتماد مردم و به دنبال آن مشارکت‌‌پذیر کردن و مسئول ساختن شهروندان است در واقع مردم یک شهر باید خود را مالک شهر دانسته و از نظاره‌گری منفعل، شهرنشینی بدون حقوق و بی‌مسئولیت به شهروندی مسئول، مشارکت‌جو، پرسشگر، حقیقت‌خواه و حق‌جو بدل شوند و این تغییر تنها در شفاف‌سازی اطلاع‌رسانی و پاسخگو ساختن مسئولین به مدد رسانه محقق خواهد شد، لذا از دید مدیران شهری استفاده از این امکان رسانه‌ای ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
او رادیو صدای شهر را تنها به عنوان تابشگر یا انعکاس بخش صدای شهروندان ندانست و گفت: بلکه تمام تلاش روابط عمومی ارتباط مستمر با همه رسانه‌ها و بهره‌وری از تمامی امکانات رسانه‌ای است اما معرفت‌شناسی رسانه‌ای به ما کمک می‌کند از ابزارهایی استفاده کنیم که آن ابزارها یا روش‌ها به خوبی و بدون هیچ کم و کاست بتوانند پیام سازمان را به مخاطبان هدف انتقال داده و بالعکس ایده‌ها و نظرات و انتقادات مخاطبان خود را اخذ نماید این معرفت‌شناسی به معنی شناخت قابلیت‌ها، توانایی‌ها، تنگناها و... رسانه‌ای است.
بنابراین نکته‌ای را که در خصوص رادیو و انتخاب آن به عنوان یک رسانه فراگیر می‌توان برشمرد آن است که رادیو از زمان پدیداری خود که با تلقی از جهانی همگانی و یکپارچه آغاز شد و علیرغم برداشت‌های تنگ‌نظرانه و ذهنیت‌های منفی سرنوشت دهکده‌ها و مناطق شهری را همسان به رخدادهای این قرن پر التهاب پیوند زد.
تاکنون هر روز با زندگی هر فردی در ارتباط بوده است و مشکلات شهری را مبتنی بر اصول اخلاقی و استدلالی به تبادل نظر می‌گذارد که همین داد و ستد و تهاتر معنوی، اخلاقی- فرهنگی ارتقای سطح آگاهی و معرفت عمومی را به دنبال خواهد داشت.
جدایی یکی از عمده‌ترین دغدغه‌های مدیران شهری را پاسخ دادن فوری به نیازها و خواسته‌های در حال تغییر شهروندان دانست و ادامه داد این امر علاوه بر ایجاد حس مشارکت واقعی برای شهروندان، نوعی مسئولیت‌پذیری در سایه احساس مالکیت در آنها ایجاد می‌کند. بحث بحران‌های شهری بهترین مصداق در این زمینه است.
به گفته او داشتن ابزارهای کنترل و مدیریت بحران در کاهش آثار ناخوشایند آن نقش بسزایی دارد لذا گاه مدیران شهری از این زاویه به دنبال یافتن راه‌های مناسب برای افزایش کارآیی مدیریت شهری در زمان وقوع بحران است.
از نظر جدایی استودیو صدای شهر متعلق به همه تهرانی‌هاست و ایجاد این استودیو گامی مؤثر در راستا تحقق شعار کلیدی شهروند مسئول، مدیر پاسخگو است، از این رو امروز در شهرداری هیچ اطلاعاتی وجود ندارد که بخواهیم آن را در مجموعه خود حفظ کنیم و در اختیار مردم نگذاریم. تلاش مدیریت شهری این است تا مردم نسبت به شهرداری اعتماد پیداکنند چرا که این اعتماد باعث ارتقای منزلت و عزت مجموعه شهروندی و شهرداری خواهد شد.
همچنین دسترسی اطلاعات به صورت مساوی بین مردم یک اصل جدی و اساسی است که جدایی به آن تأکید دارد و می‌گوید: مردم مالکان و صاحبان اصلی اطلاعاتند و اولین رسالت «صدای شهر» رساندن اطلاعات به مالکان اصلی آن یعنی شهروندان است.
شهروند مداری نیز یک رویکرد جدی در فعالیت‌های شهرداری تهران است و ما موظفیم اطلاعات را در اختیار مردم بگذاریم تا آگاهی‌های آنها از موضوعات شهری بیشتر شود و نسبت به حقوق خود آشنایی بیشتری پیدا کنند.
به همه بخش‌های شهرداری تأکید شده بدون هیچ بهانه‌ای با همکاری روابط عمومی‌ها همه اخبار و اطلاعات را در اختیار مجموعه بگذارند تا «صدای شهر» بتواند پل ارتباطی مطمئنی بین مدیریت شهری و مردم در تبادل اخبار و اطلاعات، خواسته‌های آنان و پاسخگویی مسئولان باشد.
پرداختن به مسائل و مشکلات شهروندان و ایجاد فرصتی برای طرح و پیگیری این مشکلات دغدغه همگان است که خوشبختانه با همکاری سازمان صدا و سیما و شهرداری این امکان ایجاد و راهاندازی استودیو صدای شهر محقق شد. یکی از درخواست‌های اصلی شهرداری از رادیو تهران ایجاد فضای نقد منصفانه برای ارتقای کیفیت خدمات رسانی در عرصه‌های مختلف مدیریت شهری به شهروندان است.
جدایی استودیو صدای شهر را به عنوان بازوی قدرتمند شهرداری در راستای تحقق مدیریت واحد شهری دانست که نه متعلق به شهرداری است و نه سازمان صدا و سیما، بلکه تعلق به شهروندانی دارد که با ایجاد این استودیو عرصه‌‌ای را برای طرح نظرات و بهبود مشکلات شهر و توسعه و ارتقای کیفیت خدمات یافته‌اند.
دوره‌های آموزشی شهرداری
به‌صورت علمی و کاربردی تاکنون از سوی شهرداری دو دوره آموزشی برای شهرداری‌های سایر کشورها برگزار شده که یکی از آنها برای شهرداری خارطوم و دیگری برای شهرداری کابل بوده است.
البته نباید این نکته را فراموش کرد که موارد دیگری نظیر تورهای آموزشی نیز از سوی شهرداری تهران به‌صورت مستقل برای شهرداران مناطق مختلف بیروت و یا اعضای شورای شهر و شهرداری داکار برگزار شده است.
علیرضا جدایی، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری تهران، با بیان این‌که در دوره‌های قبلی مدیریت‌های شهرداری تهران بیشتر انتقال اطلاعات و تجربیات تهران مدنظر بوده، گفت: از سوی دیگر یکی از اولویت‌های اصلی سفرهای خارجی کارکنان شهرداری تهران، دوره‌ها، کارگاه‌ها و تورهای آموزشی است که آموزش‌های این دوره‌ها می‌تواند در پیش‌برد اهداف مدیریت شهری کمک کند.
دوره‌های آموزشی در کشور سوئد، در ارتباط با محیط‌زیست شهری (مدیریت آلودگی هوا)، دوره آموزشی بلایای طبیعی در نپال، دوره آموزشی تخصصی برنامه‌ریزی شهری در مالزی، دوره آموزشی آشنایی با سیستم مدیریت بحران و مقاوم‌سازی در ژاپن، کارگاه بین‌المللی برنامه‌ریزی شهر سئول در کره جنوبی، دوره آموزشی تخصصی مدیریت زلزله در ژاپن، دوره آشنایی با مقاوم‌سازی بناها و احیای بافت‌های فرسوده شهری در هند از جمله دوره‌هایی است که جدایی به آن اشاره می‌کند.
وی هدف از برگزاری این دوره‌ها برای سایر کشورها را ارایه توانمندی‌های فنی و عمرانی شهرداری تهران و معرفی ظرفیت‌های موجود در تهران از یک‌سو و تبادل تجربیات و اطلاعات پیرامون موضوعات مبتلابه شهرها از سوی دیگر می‌داند و می‌گوید: ارتقاء توان مدیریت شهری و شهرهایی که به نوعی با تهران مراوداتی در قالب قراردادها یا یادداشت تفاهم‌ها دارند، حمایت و کمک به شهرها و کشورهایی که در مناسبات کلان نظام از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و معرفی تهران به عنوان یک شهر بین‌المللی و این‌که تهران از این توانایی و قابلیت برخوردار است، از سایر اهداف و دلایل برگزاری این دوره‌هاست.
به گفته مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری تهران، برگزاری این دوره‌ها هزینه‌های خاصی برای شهرداری تهران نداشته و بیشتر هزینه‌ها به عهده خود گروه‌های آموزشی است.
از سوی دیگر شهرداری تهران سعی داشته، در هر برنامه آموزشی از امکانات واحدهای تابعه خود استفاده کند و حتی مواد آموزشی و دروس ارایه شده و مدرسین مربوطه تماماً توسط متخصصان و کارشناسان زبده شهرداری تهران تهیه، تدریس و تأمین شده است.
جدایی افزود: شهرداری تهران در تنظیم مناسبات خارجی خود که نهایتاً می‌تواند به امضای قراردادی خواهرخواندگی، یادداشت تفاهم و نظایر آن منجر شود، تعهدات به معنای خاص حقوقی آن را ندارد.
معمولاً در راستای مناسبات کلان دو کشور و به تبع آن توسعه مناسبات تهران با آن شهر خاص (مثلاً کابل) رایزنی‌ها و مذاکراتی بر مبنای توانمندی‌ها و نیازهای طرفین صورت می‌گیرد و بر مبنای آن توافقاتی شکل می‌گیرد. این توافقات محورهای اصلی همکاری‌ها در بخش‌های مختلف شهری خواهد بود و به‌صورت موادی در متن قرارداد گنجانده می‌شود و به لحاظ شکلی و نحوه نگارشی آن یک همکاری و تعامل دوسویه مدنظر قرار می‌گیرد.
به عبارت دیگر مثلاً در بخش‌هایی خدماتی ارایه می‌شود و در بخش‌های دیگر ممکن است خدماتی دریافت شود و یا این‌که پیرامون موضوعی خاص طرفین توافق می‌نمایند همکاری و تبادل نظر و اطلاعات داشته باشند، یعنی هر بندی با ذکر قید طرفین انشاء خواهد شد.
جدایی با تأکید بر این مطلب ادامه داد: در پاره‌ای از موارد نحوه تعامل یک‌سویه است (گرچه در انشاء قرارداد دوسویه است و خدماتی که ارایه می‌شود نظیر فنی و مهندسی، مشاوره‌ای و...) مابه‌ازایی متصور نیست. یعنی طرف مقابل چیزی برای ارایه کردن ندارد.
به گفته او این موضوع در راستای معرفی توانمندی‌های فنی، مهندسی، خدماتی و مدیریتی ما صورت می‌گیرد و می‌تواند بسترسازی لازم را برای صدور این توان فراهم آورد.
مشاوره در تمامی بخش‌های مختلف شهری، اعزام متخصصان، کارشناسان و مشاوران مرتبط با موضوعات شهری، ارایه اطلاعات مکتوب و معرفی الگوهای موفق به عنوان تجربه‌ای که دیگران از آن می‌توانند استفاده کنند، اعزام کارشناسان شهرداری برای ارایه برنامه‌های آموزشی در شهر هدف و در اختیار قرار دادن اقلامی نظیر نهال و درخت و خدماتی نظیر آن از جمله فعالیت‌های شهرداری تهران برای کشورهای طرف قرارداد است. البته به گفته جدایی این قبیل خدمات می‌تواند دوسویه هم باشد.
همچنین در راستای مناسبات تهران با آن شهر سابقه مراودات، مشترکات بین دو شهر و دو کشور، معرفی توانمندی‌های تهران و در مجموع نوع رابطه مثبتی که وجود دارد در نظر گرفته می‌شود. مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری تهران می‌گوید: البته این کار در چارچوب سیاست‌ها و متأثر از رابطه کلان کشور است و هدف از آن بسط و توسعه ضایعات سایر کشورها به‌ویژه کشورهای دوست و همسایه است.
به گفته او مدت دوره‌ها بیشتر بستگی به نیازها و درخواست‌های طرف مقابل داشته که بر مبنای آن یک دوره آموزشی تدارک دیده می‌شود. در پاره‌ای از موارد با عنایت به مشاوره‌هایی که ارایه شده و مطالعاتی که در محل صورت گرفته با در نظر گرفتن نیازها و خواسته‌ها، تنظیم برنامه‌های آموزشی به‌صورت تور آموزشی (آشنایی با فعالیت‌های انجام شده در تهران) یا ارایه دروس علمی و تئوریک و یا ترکیبی از مطالب علمی تخصصی و کاربردی از ناحیه شهرداری تهران صورت گرفته و معمولاً از یک هفته تا 10 روز و نهایتاً چند هفته بوده است.
بیشتر موضوعات ارایه شده در این دوره مقولات مرتبط با خدمات شهری به‌ویژه مدیریت مواد زاید شهری، شهرسازی، مدیریت شهری و... بوده است و معمولاً از 10 تا 20 و صد نفر در گروه‌های مختلف و مجزا.
از سوی دیگر شهرداری سعی دارد در وهله اول به معرفی تهران، جایگاه آن در منطقه و معرفی توانمندی‌های فنی و مهندسی شهرداری تهران بپردازد و در واقع با بسترسازی برای سایر حرکت‌ها بتواند با توجه به رابطه‌ای که تهران ایجاد کرده، بهره‌مندی لازم را از این رابطه برده که طبیعتاً نفع آن به شهر برگردد.
به گفته جدایی این مراودات در تغییر نگرش‌ها و ذهنیت‌های ایجاد شده نسبت به مردم و کشورمان هم مؤثر است و می‌تواند به حضور موفق و مؤثر در آن جوامع بینجامد.
