به گزارش همشهری، هفته گذشته خبری روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که حکایت از آن داشت که وزارت نفت به‌دنبال تأسیس یک بورس نفت مستقل جدا از بورس انرژی است، این در حالی است که یکی از دلایل راه‌اندازی بورس نفت انجام معاملات نفت و فراورده‌های نفتی در این بورس است. شورای بورس در سال87 مجوز تأسیس بورس انرژی را با هدف انجام معاملات برق، نفت، پتروشیمی و فراورده‌های نفتی صادر کرد. اساسا یکی از اهداف اصلی تأسیس این بورس انجام معاملات نفت در این بورس بود که بیش از یک دهه است تلاش برای انجام آن به در بسته خورده است.
بر این اساس هیأت مدیره بورس انرژی پس از تخصیص سهام به سهامدارانش ظرف یک ماه گذشته، فعالیت خود را آغاز کرد و مدیرعامل این بورس هم انتخاب شده است،اما در شرایطی که هنوز فعالیت این بورس شروع نشده شرکت ملی نفت، ساز مخالفت خود را آغاز کرده است. براساس مصوبه شورای بورس 60درصد از سهام این بورس به نهاد‌های مالی، 20درصد به فعالان حوزه نفت و نیرو و 20درصد نیز به مردم اختصاص یافته است.
گویا مدیران صنعت نفت به‌دلیل اینکه بخش زیادی از سهام بورس انرژی به نهاد‌های مالی اختصاص یافته و مدیران صنعت نفت کمتر در بورس انرژی سهم دارند در تلاشند تا با ایجاد یک بورس تخصصی مستقل با عنوان بورس نفت، فراورده‌های نفتی و پتروشیمی را به جای بورس انرژی به این بورس منتقل کنند. تاکنون اختلاف‌های گوناگون، مانع از عرضه شدن نفت ایران از طریق بورس شده است.
در همین رابطه محمود خواجه نصیری مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با همشهری درباره اینکه آیا اساسا تشکیل یک بورس نفت مستقل بدون درنظر گرفتن بورس انرژی امکان پذیر است یا خیر گفت: طبق قانون بازار اوراق بهادار، صدور مجوز فعالیت بورس‌ها بر عهده شورای بورس است و اگر قرار باشد بورس جدیدی تأسیس شود، شورای بورس باید با آن موافقت و مجوز تأسیس آن را صادر کند. وی درباره اینکه آیا در مصوبه شورای بورس برای تأسیس بورس انرژی الزام عرضه نفت در بورس انرژی ذکر نشده، گفت:
شورای بورس نمی‌تواند نهادی را ملزم به عرضه کند بلکه بستر‌ها را برای معاملات و عرضه و تقاضا فراهم می‌کند اما نکته‌ای که وجود دارد این شورا پس از صدور مجوز مشخص می‌کند که چه کالاهایی باید در آن بورس عرضه شوند و همچنین ترکیب سهامداران آن بورس را هم روشن می‌کند. وی درباره اینکه آیا می‌توان با استناد به قوانین دیگری اقدام به تأسیس یک بورس مستقل بدون مجوز شورای بورس کرد گفت:
اساسا برای تشکیل هر بورس نیاز به قانون داریم و مسیر قانونی تأسیس یک بورس هم از شورای بورس می‌گذرد، بر این اساس اگر چنانچه خارج از این مسیر عمل شود یک کار فراقانونی شکل گرفته است و متولیان قانونگذاری نسبت به این موضوع عکس العمل نشان خواهند داد.
مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود یک دهه تلاش برای تأسیس بورس نفت هنوز معاملات نفت خام ایران از طریق بورس انجام نمی‌شود گفت: برای این کار نیاز به یک عزم و اراده ملی است و نیاز به این دارد که یکسری قوانین موجود به‌طور شفاف و روشن تعیین تکلیف شوند؛ مثلا موارد مربوط به جابه‌جایی وجوه حاصل از فروش نفت روشن و مشخص شود. خواجه نصیری درباره اینکه آیا بالاخره نفت از طریق بورس انرژی عرضه خواهد شد یا خیر گفت: در این زمینه بورس کالای ایران مذاکرات مداومی داشته و بورس انرژی هم مذاکرات خود را شروع کرده و سازمان بورس هم پیگیر این موضوع است.
