حبیبالله مسعودی فرید، مدیرکل امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی کشور، با اعلام این خبر گفت: روند توانمندسازی هر کودک کار به ششمیلیون تومان اعتبار نیاز دارد، سال گذشته پنجهزار کودک توسط سازمان بهزیستی ساماندهی شدند و به این ترتیب برای اعمال رویکرد توانمندسازی در مورد این کودکان به 30 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
او به ایسنا توضیح داد: نخستین مرکز سرپایی (روزانه) ارائه خدمات به کودکان کار و خیابان درمشهد راهاندازی شده و از آنجا که رویکرد سازمان بهزیستی توسعه این مراکز توسط بخش خصوصی است تلاش خواهیم کرد که بدینترتیب کودکان کار و خیابان از روزانه یک وعده غذای گرم، دو ساعت سواد آموزی، خدمات مددکاری و درمانی بهرهمند شوند. فرید با جمعآوری این کودکان از سطح خیابانهای شهر مخالف است و در توضیح این مخالفت گفت:
با جمعآوری کودکان کار و خیابان از سطح خیابانها مخالفیم چرا که در جمعآوری نگاه قهری حاکم است و بدینترتیب خانوادههایی که کودکانشان را مجبور به کار کردن میکنند آنها را از خیابان به زیر زمینها سوق میدهند و کودک با هزاران آسیب دیگر مواجه میشود. بسیاری از این کودکان در سن نوجوانی در معرض آسیب و تعدی قرار میگیرند و اگر نتوان آنها را در سیستم مددکاری جذب و ساماندهی کرد در آینده با مشکل اعتیاد و ایدز مواجه شده و تبدیل به مجرم میشوند.
وی افزود: اغلب خانوادههای این کودکان صلاحیت نگهداری از آنها را ندارند و باید این کودکان را به مراکز شبه خانواده فرستاد ضمن اینکه باید سیستم حمایتهای اجتماعی را در زمینه کودکان کار و خیابان توسعه داد تا از این طریق نرخ دسترسی به کودکان افزایش یابد. به گفته مدیرکل امور آسیبدیدگان سازمان بهزیستی، رویکرد این سازمان درباره کودکان کارو خیابان تغییر کرده و طرحی جدیدی بهصورت پایلوت در تهران و خراسان رضوی اجرا میشود، ارائه خدمات سرپایی به کودکان کار و خیابان به اعتباری کمتر از اجرای رویکرد توانمندسازی در این کودکان نیاز دارد اما لازم است رویکرد توانمندسازی در مورد این کودکان اجرا شود.
شیوع ایدز در میان کودکان کار و خیابان
ابتلای کودکان کار و خیابان به ایدز 45برابر متوسط کشوری است؛ یعنی حدود5.4درصد این کودکان آلوده به ویروس HIV مثبت هستند. فرشید یزدانی، مددکار اجتماعی و عضو هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان، پنج خرداد با اعلام این خبر توضیح داد:براساس نتایج به دست آمده از یک پژوهش میزان شیوع بیماری ایدز در میان کودکان کار و خیابان 45 برابر متوسط کشوری است و میتواند با شیوع این بیماری در میان زنان ویژه برابری کند.
او افزود: رشد تورم و بحرانهای اقتصادی باعث فقیرتر شدن خانوادههای ضعیف میشود و این روند از مهمترین عوامل ورود کودکان به بازار کار به شمار میروند. برای کاهش آسیبهای اجتماعی کودکان کار ابتدا باید عوامل ورود این کودکان به بازار کار را نابود کرد و افزایش فقر به تبع بحرانهای اقتصادی ورود کودکان را به خیابانها افزایش میدهد.
آمارها
براساس آماری که آذر ماه پارسال از سوی سازمان بهزیستی منتشر شد از شش هزار کودک کار و خیابان ساماندهی شده 935نفر بدسرپرست، سه هزار و 200 نفر کودکان کار هستند که 345 نفر با خانواده هیچ ارتباطی ندارند و باقی هم ارتباط ضعیفی دارند، بهطوری که تنها شبها به خانه مراجعه میکنند،470 نفر هفتگی، 478 نفر ماهانه یا کمتر و 245 نفر هیچ ارتباطی با خانواده ندارند و در مراکز شبه خانواده مستقر هستند.
کودک کار به کودکان کارگری گفته میشود که بهصورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته میشوند. کار کودک نزد بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی فعالیتی استثماری تلقی میشود. کودک خیابان هم کودکی است که بیشترین وقت خود را در خیابان و به دور از خانواده سپری میکند.