در رابطه با شرایط کنونی سیاسی پاکستان با پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل این کشور گفت‌وگو کرده‌ایم.
- ریشه رویارویی اخیر دستگاه قضایی و دولت در پاکستان چیست؟
یکی از عوامل اصلی این اقدام توافق‌هایی است که گفته می‌شود یوسف رضا گیلانی در پشت پرده برای بازگشایی گذرگاه تدارکاتی ناتو داشته است. حکم دستگاه قضایی پاکستان بیشتر از آنکه قانونی باشد جنبه سیاسی دارد؛ برخی از جناح‌های پاکستان از جمله ارتش و گروه‌های مذهبی داخلی مخالف امتیاز دادن به آمریکا در مقابل فشارهای شکننده این کشور هستند. آمریکایی‌ها تصمیم قطعی دارند که مسئله افغانستان را حل و فصل کنند تا به‌صورت آبرومندانه‌ای بتوانند این کشور را ترک کنند. اکنون این برداشت در آمریکا وجود دارد که پاکستان مانع این قضیه است و آی‌اس‌آی از گروه‌های شبه نظامی حمایت می‌کند.
فشارهای آمریکا بر پاکستان اکنون از دوجهت تشدید شده است. یکی بحثی است که درباره بلوچستان مطرح کرده‌اند و گفته‌اند که ممکن است برای جدایی این منطقه از پاکستان کمک کنند. مسئله دیگر تهدید در این مورد است که اگر ارتش پاکستان در وزیرستان شمالی با شبه نظامیان مقابله نکند ممکن است خود آمریکایی‌ها به‌صورت مستقیم در این رابطه دخالت کنند.
فشارهای آمریکا در داخل پاکستان با واکنش سختی مواجه شده و تشدید اختلاف‌های حزبی و گروهی را به‌دنبال داشته است. جناحی در پاکستان معتقد است که باید در مقابل زیاده‌طلبی‌های آمریکا ایستادگی شود. این جناح به‌ویژه در میان نظامیان، دولت پاکستان را به نرمش در مقابل آمریکا متهم می‌کند و خواستار مقابله با واشنگتن است.
- با توجه به حکم دستگیری برای نامزد نخست‌وزیری، به‌نظر می‌رسد هدف اصلی دستگاه قضایی، رئیس‌جمهور پاکستان است. این نظر تا چقدر قابل‌قبول است؟
فکر نمی‌کنم اینطور باشد. به‌نظر می‌رسد که دستگاه قضایی پاکستان، هسته‌ای مرکزی در ارتش و حزب مسلم لیگ شاخه‌نواز در توافقی فراتر به این نتیجه رسیده‌اند که حزب مردم در شرایط کنونی تا زمان انتخابات جدید همچنان بر سر کار باقی بماند اما حداقل قدرت را داشته باشد. این مسئله باعث می‌شود که مسلم لیگ شاخه‌نواز که توان بیشتری برای گفت‌وگو با گروه‌های مختلف دارد در انتخابات بعدی بتواند به قدرت برسد.
با این تحلیل در شرایط فعلی دستگاه قضایی پاکستان، ارتش و مهم‌ترین حزب مخالف دولت در یک جبهه قرار گرفته‌اند؟
ارتش، حزب مسلم لیگ و گروه‌های مذهبی از اقدام اخیر دستگاه قضایی استقبال کرده‌اند. در مجموع این حرکت منافع این گروه‌ها را تأمین می‌کند و رأی حساب شده‌ای بوده است.
همین حکم بازداشت که برای مخدوم شهاب‌الدین صادر شده مربوط به پرونده‌ای در سال‌های گذشته است که نشان می‌دهد این احکام سیاسی است. اگر قرار بود او را محاکمه کنند همان موقع باید بازداشتش می‌کردند. هدف این بوده که این فرد نخست‌وزیر نشود و فرد دیگری که با نظر آنها هماهنگ‌تر است معرفی شود.
- این جناح مخالف به‌ویژه مسلم لیگ در مقابل معرفی رجا پرویز اشرف اقدامی خواهند کرد؟
تا حدی شاید بتوان گفت حزب مسلم لیگ برنامه‌اش این است که نامزد خودش را به پارلمان به‌عنوان نخست‌وزیر بقبولاند. پارلمان اما اکثریتش در اختیار حزب مردم و متحدانش است؛ مگر اینکه ارتشی‌ها در پشت پرده دخالت کنند و تعدادی از احزابی که با حزب مردم متحد هستند را از اتحاد با این حزب بیرون بیاورند. احتمالاً در سر راه رجا پرویز اشرف هم برای رسیدن به نخست‌وزیری مشکلاتی پیش خواهد آمد. درصورتی‌که او به نخست‌وزیری هم برسد حزب مردم دیگر نمی‌تواند قدرت سابق را داشته باشد.
