بسیاری از مقامات آمریکایی و اسرائیلی را میتوان نام برد که با افتخار از فعالیتهای جاسوسی و خرابکارانه کشورهای متبوع خود در ایران یاد میکنند اما این کشورها برای نیل به این اهداف شوم خود چه ابزارهایی در اختیار دارند و این ابزارها تاکنون چه میزان برای آنان مؤثر واقع شدهاند؟ در این نوشتار با روشهای جاسوسیای که این کشورها در ایران بهکار میبرند آشنا خواهید شد.
جاسوسی نفتی
چندی پیش خبری در رسانهها منتشر شد که از حمله سایبری به سیستمهای رایانهای و مخابراتی وزارت نفت حاکی بود و در جریان آن شایعاتی مربوط به سرقت اسناد محرمانه یا نام مشتریان نفتی ایران مطرح شد که البته از سوی مقامات وزارت نفت تکذیب شد. با این حال آنچه مشخص است حمله توسط یک ویروس رایانهای انجام شد که قصد آن دزدی و تخریب اطلاعات بود.
خانه دشمنان ایران در سیا
سازمان سیا بخش ویژهای را در رابطه با ایران تأسیس کرده که کارکنان این سازمان آن را خانه ایران مینامند. این بخش که چندصد کارشناس و تحلیل گر در آن مشغول فعالیت هستند، زیرنظر یکی از فرماندهان پیشین سیا در شهر اسلامآباد پاکستان اداره میشود. آمریکا همچنین در سالهای اخیر سعی کرده از حضور نظامی خود در کشورهایی چون عراق و افغانستان، برای سازماندهی عملیاتهای جاسوسی علیه ایران بهره ببرد.
لئون پانتا، وزیر دفاع آمریکا و رئیس سابق سازمان اطلاعات و امنیت مرکزی آمریکا (سیا) چندی پیش و در پی در اختیار گرفتن یک دستگاه پهپاد پیشرفته آمریکایی توسط نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی با اعتراف به تلاشهای ارتش آمریکا برای جاسوسی از ایران از طریق خاک افغانستان، از این کشور بهعنوان منطقه مناسبی برای جاسوسی از ایران یاد کرد و مدعی شد که این اقدامات به نفع آمریکا و افغانستان است.
هواپیماهای بدون سرنشین
واشنگتنپست با استناد به اظهارات یک مأمور اطلاعاتی پیشین آمریکا مدعی شد که حدود سه سال پیش یک هواپیمای بدون سرنشین تجسسی مدل RQ-170 سنتینل متعلق به سرویس مخفی سیا بیآنکه شناسایی شود تا قلب حریم هوایی ایران نفوذ کرده و پس از جمعآوری اطلاعات با موفقیت به پایگاه بازگشته است. این هواپیما در آن زمان تصاویری از تأسیسات هستهای فردو در نزدیکی شهر قم تهیه کرده است. این روزنامه آمریکایی همچنین مدعی شده است، سازمان اطلاعات و ضدجاسوسی آمریکا(سیا) در سالهای اخیر در موارد دیگری نیز هواپیماهای شناسایی بدونسرنشین را به حریم هوایی ایران فرستاده است. این ادعا درحالی مطرح میشود که ایران سال گذشته موفق شد یک فروند هواپیمای بدون سرنشین تجسسی مدل RQ-170 متعلق به سیا را که وارد مرزهای کشورمان شده بود، بهطور کامل در اختیار بگیرد.
جاسوسان کجا آموزش میبینند؟
چندی پیش مجله آمریکایی نیویورکر ابعاد جدیدی از فعالیتهای مخفی اسرائیل و آمریکا را در ایران افشا کرد. در این مقاله که با تیتر با «آدمهای ما در ایران» چاپ شده بود، فاش شد اعضای منافقین در سالهای پایانی دولت بوش پسر در یک پایگاه بسیار سری و چند منظوره در 80کیلومتری شمال لاسوگاس در ایالت نوادا دورههای آموزشی ششماهه گذراندهاند. این پایگاه در وسط یک بیابان چند صد کیلومتری خشک و بد آب و هوا واقع شده و کوههای مرتفعی نیز دارد. پایگاه از سوی نهادهای مرتبط با سازمانهای امنیت ملی آمریکا اداره میشود ولی به وزارت انرژی آمریکا تعلق دارد. این سایت زمانی محل آزمایشهای اتمی آمریکا بوده، در آن خلبانی بوئینگ 737آموزش داده میشده و بهعلت تجهیزات پیشرفته جاسوسی که دارد مرکز آموزش تکنیکهای جاسوسی و ضدجاسوسی بوده و هست. حفاظت از این پایگاه در حدی است که به سوی هر کسی که به آن نزدیک شود شلیک میشود. آموزش تیمهای گروهک موسوم به مجاهدین خلق (منافقین) از سوی فرماندهی مشترک عملیات ویژه آمریکا (JSOC) با هدایت کارشناسان سیا انجام شده است. سابقه این آموزشها به سالهای پس از سقوط صدام حسین باز میگردد که منافقین در عراق با سیا همکاری میکردند. تعلیم افراد این سازمان در نوادای آمریکا در شرایطی بوده که این سازمان در لیست سیاه سازمانهای تروریستی وزارت خارجه آمریکا قرار داشته است. همچنین مجید جمالیفشی، عامل اصلی ترور در اعترافات تلویزیونی خود توضیح داد که برای نخستین بار در ترکیه با عوامل اسرائیل آشنا شده و پس از آن به فلسطین اشغالی سفر کرده و در پادگانی در نزدیکی تلآویو تحت آموزشهای لازم قرار گرفته است.
جاسوسی در پوشش پروژههای تحقیقاتی
گفته میشود رژیم صهیونیستی در راستای جنگ پنهان اطلاعاتی، رو به ارتباط برقرار کردن با برخی از افراد داخل کشور تحت عنوان پروژههای تحقیقاتی و پژوهشی آورده است. بر این مبنا پروژهای در سازمان اطلاعات اسرائیل تعریف شده است که براساس آن با دانشمندان ایرانی و شماری از افسران ارشد نظامی ایرانی از طریق تماس با نزدیکانشان در خارج از کشور و شهرهایی نظیر لسآنجلس، دبی، پاریس و تورنتو تماس برقرار میشود. البته در این پروژه نیز سیا همراه و همکار موساد است و با تهیه فهرستی از اسامی افرادی که قابلیت همکاری دارند، شرایط عزیمت آنها را به خارج از کشور فراهم میکند.
فروش اطلاعات جاسوسی به صدام
یخچال شکننده (Operation Eager Glacier) عملیات فوقمحرمانه ایالات متحده برای جاسوسی از ایران بهوسیله هواپیما در سالهای۱۹۸۷ و ۱۹۸۸ بود. اطلاعات به دست آمده در این عملیات در اختیار عراق قرار گرفت تا این کشور در جنگ تحمیلی علیه ایران از آن استفاده کند. با این حال این اطلاعات حساس نیز نتوانست به کمک دولت متجاوز عراق بیاید و بعدها رئیس سابق ستاد مشترک(آدمیرالجی.کرو) اعتراف کرد که تصادفا «بهنظر من» این داد و ستد بهطور خاص برای ما سودآور نبود.
استراق سمع
با وجود همه ابزارهای پیشرفتهای که آمریکا در اختیار دارد اما همچنان مهمترین فعالیت جاسوسی این کشور در مورد ایران را استراق سمع از شبکههای تلفن همراه و کاربران اینترنتی تشکیل میدهد. استقرار حجم وسیعی از نیروهای نظامی و همچنین اطلاعاتی آمریکا در اطراف مرزهای ایران در کشورهای اشغال شده عراق و افغانستان و نیز وجود پایگاههای نظامی متعدد در کشورهای همسایه که روابط چندان گرمی نیز با ایران ندارند، این امکان را به آمریکا داده است تا با ایجاد پایگاههای کوچک مخابراتی و استراق سمع به فعالیت جاسوسی علیه کشورمان بپردازد.
در کنار این نباید همکاری برخی از کشورهای منطقه را با نیروهای آمریکایی و اسرائیلی نادیده گرفت کما اینکه چندی پیش دستگاه جاسوسی رژیم صهیونیستی با کمک برخی از عناصر اطلاعاتی دستگاه امنیتی ترکیه، به قصد تحت فشار قرار دادن ایران، معاون بازنشسته وزیر دفاع سابق کشورمان را ربوده و به نقطهای نامعلوم انتقال دادهاند.
گوگل در خدمت سیا
چندی پیش بود که اعلام شد گوگل قراردادهایی محرمانه با دولت آمریکا منعقد کرده تا خدمات جستوجو و یافتن اطلاعات در فضای سایبر را به این دولت ارائه کند. همچنین روزنامه واشنگتنپست افشا کرده که گوگل خدمات جستوجو و محصولات مکانیابی مانند گوگل ارث و سرویس نقشه گوگل را در اختیار دولت فدرال و از جمله ارتش و جامعه اطلاعاتی آمریکا قرار میدهد. همچنین شبکههای اجتماعی نظیر فیسبوک و توییتر نیز از دیگر مسیرهای جاسوسی آمریکا هستند. شبکههای اجتماعی، به دلایل بسیار، به یک بستر مناسب برای ترتیب و اجرای حملات اینترنتی، سرقت اطلاعات محرمانه و ارزشمند کاربران، انتشار و اشتراک آلودگیهای رایانهای، ویروسهای اینترنت، لینکهای مخرب و اجرای کلاهبرداریهای آنلاین تبدیل شدهاند. هر چند مسئولان فیسبوک میگویند برای افزایش امنیت این شبکهاجتماعی، هر کاری که لازم بوده را انجام دادهاند و همواره به راههای جدید برای افزایش قابلیتهای حفاظتی این شبکه مهم میاندیشند اما بسیاری از کارشناسان امنیتی به سطح اقدامات و تدابیر امنیتی اتخاذ شده به وسیله شبکههای اجتماعی خوشبین نیستند. شیوه عمل سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل نیز در این خصوص، به اینگونه است که آنها از طریق تخلیه اطلاعات سرقت شده، به شناسایی عوامل مستعد جاسوسی پرداخته و یا به بهانههایی نظیراقدامات بشردوستانه و ضدجنگ، با این افراد گفتوگو میکنند. سپس با استفاده از نقاط ضعف فردی آنان، در راستای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز خود و جاسوسی علیه کشورهایشان بهره میگیرند.
فروش تجهیزات آلوده
از جمله ترفندهایی که سازمانهای جاسوسی در سالهای اخیر جهت ضربهزدن به فعالیتهای هستهای کشورمان از آن بهره گرفتهاند، ایجاد شرکتهای صوری برای فروش وسایل و ابزارآلات غیرقابل استفاده و مسموم به سازمان انرژی اتمی ایران است. علی اشتری، جاسوس دستگیر شده اسرائیل در ایران که به دار مجازات نیز آویخته شد، از جمله مهرههای این سیستم تازه جاسوسی بود. وی در ادامه شیوههای خرابکارانه سازمانهای جاسوسی اسرائیل و در قالب شرکتهای صوری، اقدام به فروش دستگاههای واقعی و پیشرفته مخابراتی و هستهای اما آلوده به تجهیزات مراقبتی و جاسوسی به ایران میکرد و توانسته بود به برخی سازمانها و مراکز حساس نفوذ کند اما با ابتکار عمل دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی، دستگیر و سرانجام اعدام شد.
جاسوسی کلاسیک
با این همه هنوز هم روشهای کلاسیک جاسوسی جای خودش را دارد. در حال حاضر در کشورهایی مانند امارات، ترکیه و مالزی که ایرانیها بیشتر بهعنوان گردشگر به آنجا سفر میکنند آژانسهای کاریابی و تبادل فرهنگی و آموزشی تحت پوشش نمایندگیهای دیپلماتیک آمریکا فعالیت میکنند که به ایرانیان پیشنهاد روادید و اقامت و کار و تحصیل در آمریکا میدهند البته این اطلاعات کامل نیست. شبکه بنیادهای اجتماعی که به مردم ایران وام میدهند نیز در این زمینه فعالیت میکنند و مسلم است که وام را در ازای اطلاعاتی دریافت میکنند که بیشترین اهمیت را برای سازمانهای امنیتی آمریکا دارند و به مراکز آموزشی هستهای و دفاعی ایران و خطوط لوله نفتی و گازی سیستم انتقال انرژی، فرودگاهها، حملونقل و بانکها مربوط میشوند. در اینجا اشاره به این موضوع اهمیت دارد که در بسیاری از مواقع افراد بدون اینکه خودشان متوجه باشند به مخبر سازمانهای اطلاعاتی آمریکا تبدیل میشوند و شاید هیچ وقت متوجه نشوند که در ابررایانهها پرونده جداگانهای به آنها اختصاص داده شده است. برای شروع به شخص پیشنهاد پرکردن رزومههای مشخصی داده میشود و درصورتی که توجه کارکنان سیا را جلب کند و برای استخدام مناسب بهنظر برسد پیشنهاد پر کردن فرم به ظاهر معمولی دیگری به وی داده میشود که براساس تمامی قواعد هنر جاسوسی تنظیم شده است. سپس گزینههای مختلفی پیش میآید؛ یا شخص تحت پوشش تبادل اطلاعات علمی مورد استفاده قرار میگیرد یا پیشنهاد همکاری مستقیم با سازمانهای جاسوسی را در ازای پاداش دریافت میکند. نهادهای اطلاعاتی آمریکا چنین فعالیتی را بهطور دائمی علیه ایران ادامه میدهند. با این حال دستگیری چندین و چند جاسوس سیا و موساد در ایران و نفوذ به این شبکههای اطلاعاتی و شناسایی عوامل آنها در کشور ریسک فعالیتهای جاسوسی در ایران را بهشدت افزایش داده است.
پروژه بیثباتسازی ایران
در سالهای اخیر آمریکا در قالب پروژهای 400میلیون دلاری که با هدف بیثباتسازی و در قالب شبکهسازی گسترده در فضای مجازی و سایبری کلید خورد اهدافی چون جمعآوری اطلاعات، جریانسازی و جنگ روانی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، تاسیس سایتهای مبتذل، حمایت خبری و رسانهای از گروهکهای تروریستی، اقدامات ایذایی و هکری و نفوذ به سرورهای دولتی، برنامهریزی برای اخلال در سیستم مدیریت شهری از جمله سامانه سوخترسانی و تهییج و تشویق به تجمعات غیرقانونی و اغتشاش در حوادث پس از انتخابات را دنبال میکند. سازمان سیا با ایجاد این سرویس سایبری، تنها در سالهای اخیر با تولید و انتشار بیش از ۷۰میلیون فیلترشکن، جنگ روانی پردامنهای علیه جمهوری اسلامی سازماندهی کرد.
ترور دانشمندان هستهای
ترور دانشمندان هستهای کشورمان یکی از نمادهای جنگ پنهان آمریکا، انگلیس و اسرائیل علیه ایران و محصول همکاری سیستمهای جاسوسی این کشورها با منافقین است. رئیس سازمان جاسوسی انگلیس (MI6) چند روز پیش از ترور شهید علیمحمدی و فریدون عباسی اعلام کرده بود که این سازمان در حال انجام عملیات جاسوسی با هدف توقف برنامه هستهای ایران است.
نهادهای بینالمللی ابزاری برای جاسوسی
در کنار این مسائل، نهادهای بینالمللی مانند شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز تحت نفوذ آمریکا و متحدان اروپاییاش به نوعی به یکی از اهرمهای تسهیلکننده نبرد سایبری آمریکا و رژیم صهیونیستی تبدیل شدهاند. انتشار فهرست دانشمندان هستهای ایران از سوی شورای امنیت در قالب قطعنامههای تحریمی، توانسته است برای شناسایی شخصیتهای مرتبط با برنامه هستهای ایران توسط اسرائیل راهگشا باشد. گنجاندن نام دانشمندانی چون فریدون عباسی در قطعنامه۱۷۴۷ شورای امنیت باعث شده تا این لیست تحریم شورای امنیت عملا به لیست ترور رژیم صهیونیستی تبدیل شود.
مزدورانی به نام منافقین
منافقین که با دستگاههای اطلاعاتی غرب همکاری میکنند، زمانی تحت آموزش استخبارات عراق زمان صدام بودهاند و در دوران جنگ تحمیلی خدمات بسیار ارزشمندی به رژیم بعث ارائه کردهاند و امروز هم بهصورت تنگاتنگی با دستگاههای اطلاعاتی ارتش آمریکا مانند پنتاگون و سیا همکاری میکنند. بهطوری که چند سال پیش یکی از مقامات دستگاه اطلاعاتی پنتاگون طی مصاحبهای با تلویزیون آلمان درباره همکاری اطلاعاتی منافقین گفت: «آنها برای ما کارهایی میکنند که ما خود از انجام آنها شرم داریم». منافقین نخستین بار با جاسوسی و خیانت به کشور، اطلاعاتی درخصوص فعالیتهای هستهای کشورمان را در اختیار آمریکا و سرویسهای اطلاعاتی غربی قرار دادند که پایه ادعاهای آمریکا و آژانس درخصوص فعالیتهای صلحآمیز هستهای کشورمان را تشکیل داد و منجر به صدور چندین قطعنامه و تحریمهای ضدایرانی شد و اکنون نیز در ترور دانشمندان هستهای کشورمان با موساد و سیا همکاری دارند.
ماهوارههای جاسوسی
ماهوارههای جاسوسی یکی از روشهای مرسوم جاسوسی در جهان هستند که کشورهای دارای فناوری ماهوارهای از آن سود میبرند. بر این اساس آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای دیگر از این روش در جهت جمعآوری اطلاعات از کشورمان استفاده میکنند. این ماهوارهها معمولا از قدرت تصویربرداری با وضوح بسیار بالا و یا قدرت شنود و استراق سمع سیستمهای مخابراتی برخوردار ند.
چندی پیش اعلام شد ماهواره جاسوسی ساخت اسرائیل بهزودی در مدار زمین مستقر خواهد شد که قادر است از ارتفاع 600کیلومتری تصاویری با وضوح دو برابر بیشتر از قبل را به زمین ارسال کند.
دست بالاتر ایران
عملکرد سیستم امنیتی و ضدجاسوسی ایران در مقابله با این اقدامات جاسوسی و خرابکارانه نشان از اقتدار امنیتی ایران دارد. بهگونهای که دستگیری شبکهای از جاسوسان آمریکا و اسرائیل توسط ایران نشاندهنده نفوذ جمهوری اسلامی در مرکز موساد است.
سعدالله زارعی، کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به عملیات موفق دستگیری عوامل ترور شهیدان هستهای، این دستاورد اطلاعاتی در کشف شبکه جاسوسی و ترور رژیم صهیونیستی را دستاورد بسیار بزرگی میداند و میگوید که موساد سازمانی اطلاعاتی با سابقه بالا و فعالیت بهصورت سلولی است. بهطوری که در این شبکه هر عنصر مستقیما با موساد ارتباط دارد و کشف یک سلول به کشف بقیه سلولها منجر نمیشود. لذا وارد شدن در این سیستم بدون نفوذ بهخود موساد ممکن نبود.
با این حال ایران توانست به این کار دست یابد که این کار دارای ارزش اطلاعاتی بسیار بالایی است. همچنین پایگاه اینترنتی گلوبالریسرچ در گزارش خود درباره نتایج اقدامات جاسوسی آمریکا در ایران مینویسد: گسترش مراقبتهای آمریکا نسبت به برنامه هستهای ایران در سه سال گذشته و بهکارگیری صدها هواپیمای جاسوسی، هیچ نتیجهای نداشته تا آمریکا با استفاده از آن بتواند ترس از جمهوری اسلامی بهدلیل تولید سلاح اتمی را توجیه کند.
ایران همچنین سال گذشته موفق شد با نفوذ به سیستم کنترل یک پهپاد آمریکایی که وارد مرزهای ایران شده بود، آن را سالم نشانده و در اختیار بگیرد. حملات سایبری نظیر آنچه توسط ویروس استاکسنت انجام شد نیز بسیار زود از سوی ایران مورد شناسایی قرار گرفت و نتوانست خسارت قابل ذکری به تاسیسات هستهای کشورمان وارد کند. ایران همچنین به اذعان نهادهای امنیتی غربی، چهارمین ارتش بزرگ سایبری را در اختیار دارد.