جایزه هوگو که در ژانر ادبیات علمی - تخیلی از معتبرترین و قدیمیترین جوایز ادبی جهان به شمار میآید، از سال 1953 به شکل منظم برگزیدگان خود را معرفی میکند.
این جایزه ادبی به افتخار "هوگو گرنزبک" (Hugo Gernsback) بنیانگذار نخستین مجله علمی- تخیلی که با نام داستانهای شگفتانگیز به چاپ میرسید، نامگذاری شدهاست.
وبسایت: جایزه هوگو / تندیسهای ادوار گذشته /
همچنین این جایزه که از جمله جوایز ادبی کشور آمریکا به حساب میآید، از سوی مجمع جهانی علمی- تخیلی وورلدکان هر سال به برترین آثار نویسندگان داستانهای تخیلی و فانتزی اعطا میشود.
جایزه هوگو نامزدهای خود را هر سال در بخشهای بهترین رمان علمی تخیلی در بخش بهترین رمان کوتاه، بهترین داستان بلند، بهترین داستان کوتاه، بهترین مقاله مرتبط با ژانر علمی تخیلی ، بهترین رمان گرافیکی، بهترین نمایشنامه بلند، بهترین نمایشنامه کوتاه و بهترین ویراستار اثر کوتاه، بهترین ویراستار اثر بلند، بهترین هنرمند متخصص، بهترین مجله، بهترین هنرمند آثار علمی تخیلی مفرح، بهترین نویسنده مفرح، نیز معرفی میکند.
از برندگان مطرح دورههای گذشته جایزه "هوگو" میتوان به آرتور سیکلارک و ایزاک آسیموف اشاره کرد.
اولین دوره این جایزه مربوط به آثار سال ۱۹۴۶ میشود که مراسم آن در سال ۱۹۹۶ برگذار شد. از برندههای این دوره میتوان به مزرعهی حیوانات جورج اورول و تصویر دوریان گری اثر اسکار وایلد اشاره کرد.
دومین دوره مربوط به آثار سال ۱۹۵۱ بود که مراسم آن در سال ۲۰۰۱ برگذار شد. در این دوره رابرت ا. هاینلاین هم در زمینهی نوول و هم در نوولا برنده جایزه شد.
داستان خدمت به انسان از دمون نایت نیز برنده داستان کوتاه شد. دوره بعدی در سال ۱۹۵۳ و پس از آن دوره به شکل منظم برگزار شده است.
برخی از شاخصترین برندههای جایزه هوگو:
- ماسماسک از اریک فرانک راسل - ۱۹۵۵
- ستاره خاموش از رابرت ا. هاینلاین و ستاره از آرتور سی. کلارک - ۱۹۵۶
- جنگاوران اخترناو از رابرت ا. هاینلاین - ۱۹۶۰
- خدایان هم از آیزاک آسیموف - ۱۹۷۰
- ملاقات با راما از آرتور سی. کلارک - ۱۹۷۴
- مرد دو صد ساله از آیزاک آسیموف - ۱۹۷۷
- فوارههای بهشت از آرتور سی. کلارک - ۱۹۸۰
- لبه بنیاد از آیزاک آسیموف - ۱۹۸۳
- هیچکس آنقدرها کور نیست از جو هالدمان - ۱۹۹۵
- هری پاتر و جام آتش از جی. کی. رولینگ، انواع مختلف تاریکی از دیوید لنگفورد - ۲۰۰۱
- سگ گفت واق واق از مایکل سوانویک - ۲۰۰۲