شرکت‌های خودرو‌سازی هر ساله بالاترین نسبت توزیع سود را در بین سهامداران به‌خود اختصاص داده‌اند اما به گفته کارشناسان شرایط متفاوت امسال به لحاظ فشارهای بین‌المللی و همچنین دشواری‌های تأمین مالی از نظام بانکی ایجاب می‌کند این سیاست تغییر کند.
رئیس اداره نظارت بر ناشران سازمان بورس واوراق بهادار در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به روزهای پایانی فصل مجامع گفت:توصیه ما به سهامداران این است که تا جایی که امکان دارد سهامداران سود کمتری را مطالبه کنند و اجازه دهند شرکت‌ها منابع مالی‌شان را برای تأمین مالی در حساب‌های شرکت ذخیره کنند. امیر حمزه مالمیر افزود: با توجه به پروژه‌های طرح‌های توسعه شرکت‌ها و با درنظر گرفتن میزان تورم موجودلازم است شرکت‌ها نقدینگی‌ای که از محل سود به‌دست آورده‌اند را در حساب‌های شرکت نگهداری کنند چرا که هزینه تأمین مالی از طریق سیستم بانکی بسیار بالاتر است.
او توضیح داد: معمولا شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی‌شان به‌دنبال این هستند که از منابع مالی بانک‌ها استقراض کنند اما منابع مالی که در دستشان است را تقسیم می‌کنند، این موضوع باعث می‌شود که شرکت‌ها روزبه‌روز تحلیل بروند چرا که هزینه دریافت وام از بانک‌ها بیشتر است درحالی‌که خودشرکت‌ها سودشان را تقسیم می‌کنند. مالمیر تأکید کرد:براین اساس سیاست و توصیه اکید سازمان از گذشته این بوده که سهامداران به‌دنبال منافع مالی بلندمدت باشندو اجازه بدهند منابع مالی شرکت‌ها در داخل شرکت‌ها برای انجام طرح‌های توسعه و تأمین منابع مالی ارزان قیمت باقی بماند.
تقسیم سود مشکلات خودرویی‌ها را بیشتر می‌کند
در همین رابطه حمید رضا امیریان، عضو کانون سهامداران حقیقی معتقد است:در شرایط فعلی هر چه نقدینگی کمتری از شرکت‌های تولید‌کننده خودرو خارج شود بهتر است.او گفت:گر چه سهامداران با توجه به عدم‌رشد قیمت سهام در ماه‌های گذشته نتوانسته‌اند به بازده مورد انتظار خود دست یابند، اما این نکته را نیز باید درنظر گرفت که با تقسیم سود حداکثری در مجامع شرکت‌های خودروساز اتفاقی جز بیشتر شدن مشکلات مالی این شرکت‌ها رخ‌نخواهد داد.
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد:تعریف سهامدار جزء، سهامداران راهبردی و حقوقی متفاوت است و اختلاف نظر این دو دسته سهامداران در مجامع موجب شده تا سهامداران جزء خودشان را به نوعی طلبکار شرکت بدانند. به‌عبارت ساده تر، برگه‌های سهم قدرت قانونی یکسانی ندارند و تفاوت منافع را به همراه دارند و تلاش برای سود حداکثری در راستای این تفاوت منافع است.
اگر این اختلاف نظردرخصوص چگونگی تقسیم سود برطرف شود مشکل ما در مجامع حل خواهد شد. امیریان خاطرنشان کرد:سهامدارعمده شرکت‌های خودروساز سهامدار عمده شرکت‌های قطعه ساز است و هرچه سایپا و ایران خودرو تلاش دارند تا سود حداقلی تقسیم شود نمایندگان آنها تلاش دارند تا سود حداکثری تقسیم شود و باید گفت بین سهامداران عمده هم این اختلاف نظر وجود دارد. منطق اقتصاد حکم می‌کند که برای چشم‌انداز تولید سود حداقلی تقسیم شود.
تقسیم سود سمی برای خودرویی هاست
علی اسحاقی از دیگر کارشناسان بازار سرمایه دراین باره گفت:سهامداران به‌دلیل شرایط خاصی که در بورس حاکم است نتوانسته‌اند بازده نقدی مورد انتظار خود را به‌دست بیاورند و انتظار دارند این سود را از مجامع دریافت کنند، اما از لحاظ مالی این کار به صلاح نیست. این دو اتفاق در کنار هم موجب تضاد و عدم هم‌پوشانی شده است.
به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، در این میان سهامدارعمده نقش پررنگی در میزان تقسیم سود دار د چرا که تعدادی از سهامداران این شرکت‌ها صندوق‌ها هستند و این صندوق‌ها باید به سهامداران خود پاسخگو باشند.
صورت‌های مالی شفاف، بهترین راه‌حل
غلامرضا جواشی، کارشناس بورس در این‌باره گفت:شرکت‌های خودرویی در مقایسه با استاندارد‌های دنیا، مدت‌هاست که وضعیت مناسبی ندارند و ورشکسته شده‌اند اما به دلایل مختلف و با توجه به حمایت‌ها تا‌کنون این وضعیت قابل لمس نبوده است. او ادامه داد:کمیاب شدن برخی خودروها در بازار مدتی است که موجب بروز شایعاتی مبنی‌بر نبود قطعه مورد نیاز برای تولید برخی خودروها و احتمال عدم‌تولید دوباره این خودروها شده است.
برای برون رفت ازاین شرایط بهتر است تا مدیران شرکت‌های خودروساز با ارائه صورت‌های مالی شفاف سهامداران خود را از وضعیت مالی آتی شرکت حداقل تا شش‌ماه آینده مطلع کنند. این در حالی است که شرکت‌های خودرویی با دریافت تسهیلات از دولت با سرعت می‌توانند خطوط تولیدی خود رابیش از گذشته فعال کنند.
این مدیر سرمایه‌گذاری در ادامه توضیح داد:با توجه به نزدیک شدن به زمان برگزاری مجامع عادی سالانه این شرکت‌ها و بحث تقسیم سود نقدی، سهامداران باید این نکته را درنظر بگیرند که اگر خودروسازها بخواهند همانند سال‌های گذشته سود حداکثری پرداخت کنند دو حالت پیش خواهد آمد؛ یا با تقسیم سود نقدینگی قابل توجهی از شرکت خارج خواهد شد وبر وضعیت تولید و تأمین مواداولیه تأثیر خواهد گذاشت و یا این تقسیم سود در غالب افزایش سرمایه رخ‌خواهد داد که در این صورت نیز گر چه شرکت بزرگ می‌شود اما بازدهی آن تغییری نخواهد کرد.
خودروسازها جذابیت ایجاد کنند
عسگری ، کارگزاربورس با اشاره به نبود چشم‌انداز مثبت برای صنعت خودرو در آینده نزدیک خاطرنشان کرد:با توجه به مشکلات داخلی، شرکت‌های خودروساز چشم‌انداز مثبتی را برای سهامداران ترسیم نمی‌کنند اما در عین حال در ازای این نبود چشم‌انداز، ارزش جایگزینی شرکت‌های خودرویی بالاست.
او ادامه داد:به‌عنوان مثال بانک پارسیان جذابیتی برای ایران خودرو محسوب می‌شود. ازسوی دیگر شرکت‌های خودرویی با جایگزین کردن محصولاتشان می‌توانند بحث نبود قطعه برای تولید برخی خودروها را حل کنند. برای مثال خودروی رانا را جایگزین خودروی 206کنند. خودروی رانا به لحاظ کاهش مصرف سوخت، آلایندگی و عملکردی نسبت به 206سطح بسیار بالاتری دارد.
