به همین جهت پنج میدان اصلی میوه و ترهبار و هفت فروشگاه شهروند از امروز کالاهای خود را در ظروف و کیسههای تجدیدپذیر با الیاف گیاهی توزیع میکنند. این اقدام شهرداری تهران در راستای کاهش خطرات زیستمحیطی و حفظ سلامت شهروندان انجام میشود.
در همین زمینه رئیس یک مرکز تحقیقات ناباروری گفت: استفاده از پلاستیکها بر عملکرد جنسی و تولید مثل زنان تأثیر منفی بر جای میگذارد. دکتر ابوطالب صارمی با اعلام این مطلب افزود: پلاستیکها دارای ترکیبهای مختلفی هستند که برای سلامت افراد مضر هستند اما برخی از آنها بهطور مستقیم بر عملکرد سیستم جنسی زنانه و مردانه آثار منفی بر جای میگذارد. وی ادامه داد: برای مثال بیس فنلآ (BPA) که مادهای شیمیایی است و در پلاستیکهای سبک اما سخت و سفت که به نام پلیکربنات نامیده میشود، یافت میشود روی عملکرد غدد درونریز انسان و هورمونهای وی ایجاد اختلال میکند.
به گفته دکتر صارمی، شاخصترین تأثیر این مواد بر هورمون استروژن (هورمون جنسی زنانه) است که میتواند بر عملکرد جنسی و تولیدمثل زنان تأثیر منفی بگذارد. وی گفت: یافتههای پژوهشی نشان داده است، جنینهایی که در معرض BPA حتی با مقدار کم قرار میگیرند، سالها بعد با احتمال بیشتر به سرطان سینه مبتلا میشوند. رئیس این مرکز تحقیقات ناباروری اضافه کرد: مطالعات دانشمندان کانادایی همچنین نشان داده کسانی که میزان BPA در ادرار آنان بیشتر است، احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری دیابت، مشکلات کبدی و بیماریهای قلبی دارند.
بیشترین موارد استفاده از BPA در پلاستیکهای شفاف و نشکن است که از آنها برای ساخت شیشه کودکان، بطریهای آب معدنی و بطریهای مخصوص نوشیدنیهای ورزشی استفاده میشود. فتالات از دیگر موادی است که در تولید محصولات پلاستیکی کاربرد داشته و از آن برای ساخت ظروف PVC استفاده میشود. این ماده میتواند به درون غذایی که در این ظرفها نگهداری میشود بهویژه در مواقعی که غذا داغ یا چرب است، نشت کند.
دکتر صارمی در مورد آثار زیانبار فتالاتها بر سلامت افراد اظهار داشت: تأثیر فتالات بر سلامت انسان درست مانند BPA است و بهعبارتی فتالاتها بر هورمونهای انسان تأثیر میگذارند. در این مورد هورمون تستسترون (هورمون جنسی مردانه) بیشترین تأثیر را میگیرد و میتواند با مشکلات تولیدمثل در مردان همراه باشد. مطالعات نشان داده است، میزان بیشتر فتالات در بدن مردان بالغ با کاهش میزان اسپرم و افزایش مشکلات اسپرمها همراه بوده است.
وی ادامه داد: مطالعهای در فنلاند نشان داده بالا بودن میزان فتالات در زنان باردار، احتمال تولید فرزندان پسر دچار مشکلات دستگاه تناسلی را در آنها بالا برده است. تأثیر فتالاتها در احتمال ابتلا به واکنشها و حالتهای آلرژیک در کودکان همراه است. نوارهای بستهبندی و پلاستیکهای مخصوص نگهداری بطریها، کنسروها و قوطیهای غذایی، عموما حاوی فتالات هستند.
شاید عجیب بهنظر برسد اما در تمام ظروف پلاستیکی فرایند نشت اتفاق میافتد.
در این فرایند، پلاستیک به داخل ماده غذایی که درون آن نگهداری میشود، نشت میکند که البته این میزان نشت کردن در ظروف مختلف، بسته به کارکرد این ظروف و گرم شدن یا نشدن آنها و مدت زمان نگهداری محصولات غذایی در آنها فرق میکند.
مواد پلاستیکی بهدلیل تجزیهناپذیریشان و آلودگیهای زیستمحیطی از یکسو و از سوی دیگر زیانبار بودن برای سلامت انسان، سالهاست در کشورهای پیشرفته بهصورت محدود مورد استفاده قرار میگیرند.