کوچک شهر زیبا در شمال غربی کشور کرواسی در مرکز منطقه ایستریا با نام "هوم" یا "هام" (HUM) جای گرفته است. این شهر به عنوان کوچکترین و کم جمعیت‌ترین شهر دنیا در کتاب گینس ثبت شده است.
کوچک شهر هوم، یکی از نادرترین شهرها در مدیریت و توسعه شهری و معماری است که در میان دیوارهای به جا مانده از قرون وسطی محصور و پنهان شده است.
این شهر از سمت غرب با دیوار محصور شده و بقیه قسمت‌های باقی‌مانده، با خانه‌های سنگی زیبا که همچون دیواره و برج‌های دفاعی عمل می‌کنند، پوشیده و محصور شده است.
ساختمان‌های سنگی بسیار قدیمی این شهر کوچک بازسازی شده‌اند و به جرات می‌توان گفت که از قرن یازدهم تاکنون هیچ ساختمان و بنای جدیدی به جز مدرسه ایتالیایی (قرن 19) در این شهر ساخته نشده است.
اسناد و مدارک تاریخی نشان می‌دهند که نام شهر"هوم"، برای اولین بار در سال 1102 مطرح شده است. در حال حاضر به عنوان زادگاه الفبای "گلاگولتیک" هم شناخته شده است.
خانه‌های سنگی زیبا یا حصار دفاعی شهر
یکی از دو خیابان سنگ فرش شهر هوم
الفبای گلاگولتیک، اولین الفبای زبان اسلاوی است که دارای 38 حرف است. این حروف هیچ شباهتی به حروف الفبای اروپا و آسیا ندارد. اولین کتاب‌های اسلاوی نیز با این الفبا نوشته شده‌آند.
جالب است بدانید که این شهر تنها با دو خیابان و جمعیتی بالغ بر 17 نفر، دارای سیاست گذاران منتخب و دولت محلی چون؛ بخش‌دار و شهردار است.
انتخاب شهردار هر سال در ماه جولای دریک روز خاص به نام "روز هوم" که هر سال در یک مکان سرپوشیده برگزار می‌شود، توسط مردم شهر هوم برگزیده و به رسم قدیم، این انتخاب روی یک چوب به نام رابوس حک می‌شود. همه مردم شهر موظف هستند در این مراسم و انتخابات شرکت کنند.
کلید شهر این کوچک شهر جهان در هر انتخاب با برگزاری جشن ملی و موسیقی سنتی به شهردار جدید اهدا می‌شود. این مراسم به ویژه برای گردشگران و توریست‌ها بسیار جالب است
نمای شهر از بالا
شهردار این کوچک‌شهر دارای وظایفی چون؛ مسئولیت برگزاری جلسات بحث و گفتگو برای ساکنان در خصوص مسائل و مشکلات شهر، برگزاری جلساتی برای رسیدگی به تخلفات، اعلام و صدور حکم مجازات برای متخلفان و بی‌نظمی در شهر، تلاش برای حفظ ارتباط و روابط دوستانه با روستاهای پیرامون شهر هوم و... دارد.
در خصوص پیدایش این شهر سنگی افسانه‌ای وجود دارد که می گوید؛ کوچک شهر هوم توسط دیوی یا غولی با سنگ‌های عظیم آسمانی ساخته شده است. و از خورده سنگ‌های باقی مانده این شهر، روستا‌ها و شهرستانهای اطراف استفاده کرده و ساخته شده‌اند.
نمای از شهر که ساختاری سنگی تمام دارد
استحکامات باقی مانده از قلعه هوم با آن تخت پادشاهی و... نشان دهنده وجود تمدن خاص زمان خود بوده است. استحکاماتی که خانه‌های شهری عصر حاضر از آنها به عنوان الگو در ساختار و معماری شهری استفاده می‌شوند.
در خیابانهای باریک این شهر به وضوح، روح و تاریخ قرون وسطی‌و داستان‌های شوالیه‌ها و..احساس می‌شوند. تاریخی که در خیابانهای سنگی آن در حال رفت و آمد است.
هوم امروزی یک شهر منحصر به فرد است با معماری معاصر که درون دیوار‌ها و تاریخ این شهر پنهان و محصور شده است.
در این کوچک شهر، ساختمان کلیسای بسیار قدیمی با عنوان سنت جروم قرار دارد. کلیسایی که با استفاده از هنرهای مجسمه‌سازی و نقاشی ساخته و تزیین شده است. این بنا در واقع، یک اثر هنری منحصر به فرد محصوب می‌شود. هنری که توسط یک فرد یا یک هنرمند ناشناس در قرن دوازدهم خلق شده است. این اثر و بنا هنوز هم در نوع خود بی‌نظیر است.
طبیعت سرسبز، ساحل و دریای درخشان ایستریا با مزارع تاکستان، زیتون و تپه‌های پر گل و نیز روستاهای کوچک و بزرگی که این شهر کوچک جهان را احاطه کرده است آن را به یک آهنربای توریستی تبدیل کرده است. توریست‌ها به شهر هوم، شهر میکروسکوپی هم می‌گویند.
در این شهر خبری از ماشین، مصالح مختلف ساختمانی به جزء سنگ، آسفالت، علائم راهنمایی و رانندگی، چراغ ترافیک و... نیست. رستوران‌های محلی این شهر در تنها خیابانهای شهر با فروش غذا‌های محلی کسب و کار خوبی بهم زده‌اند.
تنها ده دقیقه زمان کافی است که سرتاسر شهر را ببنید. این شهر به گونه‌ای در شما حسی تاریخی القا و ایجاد می‌کند.همین حس کافی است که سیل گردشگران و توریست‌های بیشمار و به دنبال آن، ثروت بیکرانی به این شهر میکروسکوپی سرازیر شود.
