سه‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۸۵ - ۱۹:۱۶
۰ نفر

دکتر ابراهیم متقی: در حالی که آخرین روزهای سال 1385 سپری می‌شود،‌همچنان دغدغه‌های امنیت ملی در ذهن کارگزاران و تحلیلگران سیاست‌ خارجی ایران به چشم می‌خورد.

این امر ناشی از بحران‌های منطقه‌ای و فضای سیاست بین‌المللی می‌باشد. در این روند، اجلاسیه‌های جدیدی توسط گروه 1+5 برگزار خواهد شد؛ مذاکرات منطقه‌ای عراق تداوم خواهد یافت؛ کشاکش گروه‌های سیاسی رقیب در ارتباط با مسایل خاورمیانه نیز تکرار می‌شود.

تمامی موارد یاد شده بیانگر آن است که فضای منطقه‌ای و بین‌المللی در شرایط ناآرام و نسبتا بحرانی قرار دارد. زمانی که محیط منطقه‌ای در شرایط بی‌ثبات و عدم موازنه قرار گیرد، طبعا با نشانه‌هایی از تهدید امنیت ملی روبرو می‌شویم.

برای مقابله با بحران،‌نیاز مبرمی به «فضاسازی دیپلماتیک» و همچنین بهره‌گیری از عامل «زمان» وجود دارد. از آنجایی که تعطیلات می‌تواند موضوع زمان را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین تصمیم‌گیری سیاست خارجی نیز در شرایط مبتنی بر محدودیت زمان صورت خواهد گرفت.

این امر مشکلات و مخاطرات امنیتی ایران را ارتقاء خواهد داد.هر گونه بی‌تفاوتی نسبت به زمان به عنوان عامل نادیده گرفتن ضرورت‌های امنیتی محسوب می‌شود.

تمامی کارگزاران امنیت ملی بر این امر واقف هستند که قدرت‌سازی از طریق تعلل و تعطیلی حاصل نمی‌شود. اگر فضای منطقه‌ای را عادی تلقی نمائیم، در آن شرایط می‌توانیم وارد عرصه «خواب خرگوشی» شویم؛ در حالی که شرایط منطقه‌ای کاملا بحرانی و غیرعادی است.

برنامه‌ریزی امنیتی و سیاست‌ خارجی به منزله آن است که امنیت ملی تعطیل‌بردار نمی‌باشد. در شرایطی که شهروندان در فکر مسایل فردی و خانوادگی خود قرار دارند، لازم است تا مسئولان امنیت ملی کشور به ضرورت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای توجه بیشتری مبذول نمایند.

در دورانی که تعطیلات طولانی نوروزی را سپری می‌نماییم، ضرورت فعال‌سازی افکار عمومی اجتناب‌ناپذیر است.

اگر فضای اجتماعی در دوران تعطیلات، تحرک و انگیزه خود را از دست بدهد، ‌در آن شرایط،‌هیچ کشوری قادر نخواهد شد تا نیروهای اجتماعی را علیه تهدیدات امنیت ملی بسیج نماید؛ زیرا یکی از شاخص‌های قدرت و امنیت را می‌توان بهره‌گیری از نیروهای اجتماعی دانست. رسانه‌ها نقش مؤثری در تهییج افکار عمومی دارا می‌باشند.

آنان می‌توانند جامعه را در فضای دفاع اجتماعی قرار دهند. از سوی دیگر، امنیت‌سازی بدون تحرک اجتماعی و تلاش مؤثر نیروهای سیاسی نمی‌تواند به نتایج مطلوب منجر شود.زمانی که کارگزاران سیاست خارجی و امنیت ملی ایران نسبت به محیط منطقه‌ای درک دقیق‌تری داشته باشند، نیاز بیشتری به تعامل با جامعه احساس می‌کنند.

آنان نمی‌توانند تصمیمات خود را بدون توجه به پشتوانه مردمی اتخاذ نمایند. بنابراین هر گونه ارتباط باجامعه را می‌توان انعکاس تحرک استراتژیک نهادها و کارگزاران امنیت ملی دانست.

اگر رابطه جامعه – دولت دچار وقفه گردد، بیانگر آن است که کنش گری کارگزاران سیاست خارجی کاهش یافته است.این امر برای بقاء امنیت ملی کشور‌ها مخاطره‌آفرین خواهد بود.

بنابراین در شرایطی که تعطیلات نوروزی را فراروی خود داریم، نمی‌‌توان به هیچ بهانه‌ای ضرورت‌های امنیت ملی را نادیده انگاشت.

«تحرک دیپلماتیک» به مفهوم شناخت تهدیدات و بهره‌گیری از ابزارها و قابلیت‌های ملی برای حداکثرسازی بسیج اجتماعی می‌باشد.

از آنجایی که ساخت و فرآیندهای قدرت سیاسی در ایران بر نشانه‌هایی از بسیج اجتماعی قرار دارد، ‌بنابراین مطبوعات،‌ دیپلمات‌ها و استراتژیست‌ها به عنوان گروه‌های تأثیر‌گذار بر امنیت ملی در دوران تعطیلات دچار وقفه نخواهند شد.

کد خبر 17798

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست داخلی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز