علاوه بر سازمان امور مالیاتی که دریافت مالیات از خانه‌های خالی را نیازمند صرف هزینه‌هایی بیش از درآمدهای آن دانسته و به‌طور ضمنی با اجرای آن مخالفت کرده است، برخی از نمایندگان در کمیسیون اقتصادی مجلس هم نگرانی‌هایی نسبت به اخذ مالیات از خانه‌های خالی دارند. با ایرج ندیمی عضو کمیسیون اقتصادی و عضو هیأت رئیسه فراکسیون مدیریت شهری مجلس در این‌باره گفت‌وگو کردیم.
- اخذ مالیات از صاحبان خانه‌های خالی چه تأثیراتی بر بازار مسکن خواهد داشت؟
برخی از دوستان ما قصد طرح این موضوع را در کمیسیون اقتصادی دارند اما بنده به چند دلیل این اقدام را به صلاح نمی‌دانم. نخستین دلیل این است که تولید مسکن فی‌نفسه با ارزش است. یعنی نباید کاری کنیم که تولید مسکن متوقف شود. تولید مسکن این ارزش را دارد که بخش عمده‌ای از اشتغال و صنعت کشور را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و به همین علت نباید کاری کرد که این دو مولفه اساسی در اقتصاد با نوسانات کاهشی مواجه شود. در مقابل، هر عملی که منجر به تولید مسکن شود باید مورد حمایت قرار گیرد.
دلیل آن هم این است که برای جلوگیری از رکود صنعت و افزایش بیکاری نباید جهت‌گیری بخشی از نقدینگی به سمت مسکن را با اختلال مواجه کرد؛ چرا که مسکن هم‌اکنون بیشترین سهم از اشتغال کشور را به‌خود اختصاص داده است. یکی دیگر از نگرانی‌هایی که در این رابطه وجود دارد این است که اخذ مالیات از خانه‌های خالی به‌طور ناخواسته منجر به رکود بخش مسکن شود.
- اساسا آیا می‌توان گفت که موضوع خانه‌های خالی به‌عنوان یک چالش اساسی در بازار مسکن کشور وجود دارد؟
اتفاقا این نکته یکی از مسائل مورد بحث در بین کارشناسان است. به‌طور کلی مشکل خانه‌های خالی در کشور به‌عنوان یک بحران مطرح نیست. بلکه یک بحران محلی بوده و صرفا محدود به تهران و چند کلانشهر است که در این رابطه شهرداری‌ها می‌توانند تعریفی داشته باشند و در این شهرها هم محل بحث است. به‌دلیل اینکه بسیاری از تولیدکنندگان، به‌دلیل عدم‌رونق بازار مسکن قادر به فروش املاک نیستند و طبیعی است که اگر بخواهیم آنها را مجبور به پرداخت مالیات کنیم طبیعی است که آنها در آینده ساخت‌وساز در کشور را تعطیل کنند. از سوی دیگر از این محل درآمدی هم متوجه کشور نخواهد شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد که نیازی نیست مسئله چند شهر را به‌عنوان یک مسئله کلی در کشور تلقی کنیم.
- به‌هرحال با اخذ مالیات از صاحبان خانه‌های خالی، دارندگان این املاک راهی جز عرضه آن به بازار از طریق اجاره یا فروش ندارند و این امر می‌تواند موجب کاهش قیمت‌ها شود. آیا شما اینطور فکر نمی‌کنید؟
اگر بخواهیم فرض را بر این بگذاریم که این خانه‌ها به این ترتیب مستأجر یا خریدار پیدا کنند کمی بعید است. برای اینکه فرض بر این است که این خانه‌ها قیمت دارند و به این ترتیب دهک‌های پایین برای اجاره به آنها دسترسی ندارند؛ بنابراین چنین سیاستی نمی‌تواند مشکلات طبقات پایین درآمدی را هم حل کند. درست است که خالی بودن این خانه‌ها محل بحث است اما نساختن خانه و رکود در بخش تولید مسکن هم می‌تواند مشکلات جدی به‌دنبال داشته باشد.
