درباره این تحولات با امیر موسوی، کارشناس مسائل خاورمیانه گفتوگو کردهایم.
- نقش کردها در بحران کنونی سوریه چیست؟
در شروع آشوبهای سوریه، کردها نقش اساسی داشتند اما با توجه به اینکه دولت سوریه با سرعت عمل به خواستههای آنها پاسخ مثبت داد، آنها وارد طرحهای کشورهای عربی و غربی علیه دولت دمشق نشدند و در مراحل بعدی اعتراضات، خود را از دیگر معترضان سوری جدا کردند. این جدایی به دو علت بود؛ یکی اینکه دولت به خواستههای آنان ازجمله حقوق شهروندی پاسخ داد و دوم اینکه کردها از خلوص نیت مخالفان سوری مطمئن نبودند بهویژه وقتی ترکیه وارد ماجرا شد.
- در روزهای اخیر تنش میان کردها با دولت عراق بالا گرفته است. دلیل این تنش چیست؟
این نکته بسیار پیچیدهای است. فعلا بارزانی با هر اقدامی که مالکی صورت میدهد، مخالفت میکند. حال هم که مالکی دستور منع ورود تروریستها به داخل عراق را داده، بارزانی موضع متفاوتی اتخاذ کرده و به ارتش عراق اجازه نداده که مرزها را ببندد. دوم اینکه بارزانی به این علت که به الهاشمی پناه داده با ترکها هماهنگ است و از یک طرف دیگر با قطر و عربستان در حوزه خلیجفارس هماهنگی دارد، از این رو، وارد این حلقه شده است.
بهنظرم وی مرتکب اشتباه بسیار استراتژیکی شده زیرا ترکها هیچگاه نمیتوانند سیاست اطمینان بخشی نسبت به کردهای عراق داشته باشند. علاوه بر این، بعید میدانم که بارزانی اجازه دهد تروریستها وارد منطقه کردستان شوند. البته بارزانی با اعلام مخالفت با دستور مالکی امکانات خوبی هم بهدست آورده است. بهنظرم، قطر و عربستان امکانات خوبی به وی در مقابل این اقدام دادهاند، بارزانی تاجر سیاست است و در این مسئله بسیار زیرک است. اما بعید میدانم که اجازه ورود به تروریستها را بدهد چون اگر این کار را بکند، به دولت عراق و در آینده به قدرتهای دیگر مجوز ورود به این منطقه به بهانه مبارزه با تروریستها را خواهد داد.
- کردهای عراق چه مواضعی در قبال تحولات سوریه دارند؟
فعلا نمیتوانند کاری کنند، خاصه اینکه کردهای سوریه چندان با دولت مرکزی وارد درگیری نشدند لذا فکر میکنم اکنون بارزانی شانتاژ سیاسی انجام میدهد. از یک طرف به ترکیه و از طرف دیگر به کشورهای عرب حوزه خلیجفارس خوش خدمتی میکند. البته بارزانی و دولت منطقه کردستان روابط ویژهای با اسرائیل و آمریکا دارند اما مطمئنم بارزانی خط قرمزهای ایران و مالکی و دیگر قدرتهای منطقه و نیز در داخل عراق نظیر آیتالله سیستانی و آقای صدر را مدنظر دارد.
- تا چه اندازه احتمال دارد تنش سوریه به عراق هم گسترش یابد؟
بعید میدانم، با توجه به اینکه هماهنگیهای خوبی در این زمینه صورت گرفته و فکر میکنم مناطق مشترک تحت نظر است و درست است که القاعده برخی از گذرگاهها را در دست گرفته اما ارتش سوریه بعد از حلب، این وضعیت را هم روشن خواهد کرد، با توجه به اینکه ارتش سوریه تقریبا روی بیشتر مناطق کشور سیطره کامل پیدا کرده و الان هم جنگ سرنوشتسازی در حلب جاری است. فکر میکنم پس از پایان درگیریهای جدی مانند حلب، تحولات مهمی در منطقه رخ خواهد داد و صف بندیهای جدیدی شکل خواهد گرفت و هماهنگیهای خیلی خوبی برای مرحله پس از پایان درگیریهای حلب در جریان است.