العربیه و الجزیره دو شبکه خبری عربی هستند که از خلیج‌فارس، صحنه خبری جهان عرب را پوشش می‌دهند. این دو شبکه به مقابله با تبلیغات دولت سوریه برخاسته و به تحریف اخبار دست زده‌اند. این شبکه‌ها برای حمایت از آرمان شورشیان، معیارهای روزنامه‌نگاران خود را پایین آورده‌اند، از راستی‌آزمایی ابتدایی حقایق دست برداشته‌اند و به جای گزارش‌های متقن، به گزارش‌های تلفن‌کنندگان ناشناس و ویدئوهای غیرموثق اتکا می‌کنند.
الجزیره و العربیه هر دو توسط اعضای خانواده‌های سلطنتی قطر و سعودی تأسیس شده‌اند و نوع پوشش خبری آنها درباره سوریه بازتاب مواضع سیاسی حامیان آنهاست. الجزیره با کمک بلاعوض 150میلیون دلاری امیر قطر در سال 1996تأسیس شد و بودجه آن در سال 2010، 650میلیون دلار بود. العربیه نیز در سال 2003با سرمایه‌گذاری کنسرسیومی به رهبری ولید بن طلال به ارزش 300میلیون دلار راه‌اندازی شد.
پوشش خبری جنگ داخلی در سوریه باعث کاهش منابع مالی این شبکه‌ها شده است. آگهی‌های قبل از اخبار که زمان مهمی است، کاهش یافته یا کلا لغو شده است. به‌جای استفاده از گزارش‌های دقیق، برخی بخش‌های خبری تماما به آنچه مشاهدات عینی شهروندان توصیف می‌شود و نیز فیلم‌هایی که روی سایت یوتیوب گذاشته شده، متکی است.
وقتی العربیه و الجزیره به‌طور مستقیم درباره امور سوریه گزارش می‌کنند، تمایل به آن دارند که نقص‌های شورشیان را بپوشانند و بر اختلاف‌های مذهبی در این جنگ تأکید کنند. شاید بدترین نمونه این عمل دو شبکه، زمانی بود که آنها عدنان العرعور روحانی سنی تندرو را به برنامه خود دعوت کردند. وی زمانی درباره اقلیت علویان شیعه سوریه گفته بود آنان را به‌خاطر حمایت از بشار اسد رئیس‌جمهور، باید با چرخ گوشت چرخ کرد و گوشتشان را به سگ داد. العربیه وی را نماد انقلاب توصیف و الجزیره او را به‌عنوان بزرگ‌ترین الهام‌بخش فعالیت غیرخشونت‌آمیز معرفی کرد.
کمیته دفاع از روزنامه‌نگاران، سوریه را خطرناک‌ترین نقطه برای روزنامه‌نگاران خوانده است. از آبان‌ماه سال گذشته تا به حال، حدود 18روزنامه‌نگار در این کشور کشته شده‌اند. اما این شبکه‌ها دشواری واقعی گزارش کردن از داخل سوریه را بهانه‌ای برای پرهیز کردن از گزارش‌هایی قرار می‌دهند که با روایت مورد ترجیح آنها متفاوت است. مثلا در رسانه‌های دیگر مقالاتی درباره پرسش برانگیز بودن اعتبار رصدخانه حقوق بشر سوریه که مقر آن در لندن است، بیان شده است، اما این دو شبکه اصلا به آن نپرداخته‌اند.
نشریات سراسر جهان همچنین به موضوع حضور گروه‌های تروریستی ازجمله القاعده در میان جنگجویان ضد‌دولتی پرداخته‌اند، اما خیلی بعید است که چنین موضوعی در بخش‌های اصلی این شبکه‌ها جایی داشته باشد.هر دو شبکه پیام خود را با توجه به طیف مخاطبان تغییر می‌دهند؛ مثلا الجزیره انگلیسی و سایت انگلیسی العربیه به موضوع حضور جنگجویان القاعده در سوریه اشاره کرده‌اند، اما چنین موضوعی در بخش عربی بازتاب ندارد و حتی بخش‌های عربی دائما میهمانانی را دعوت می‌کنند که هرگونه صحت این امر را رد می‌کنند.العربیه و الجزیره از این نظر که معیارهای روزنامه‌نگاری را زیر پا گذاشته‌اند، تنها نیستند.
نویسنده‌ای که مدعی بود دختری همجنس‌گرا در دمشق است و از کشته شدن به‌خاطر این موضوع در هراس است، نشریه گاردین را سر کار گذاشت و بعدا معلوم شد این فرد مردی آمریکایی ساکن اسکاتلند است. سردبیر خبر بخش جهانی بی‌بی‌سی نیز از احساس‌گرایی گزارش‌های اولیه قتل عام در هوله انتقاد کرد و گفت که بیش از هر زمان دیگری مهم است که آنچه را نمی‌دانیم گزارش کنیم، نه صرفا آنچه می‌دانیم.بازنده اصلی در اینجا الجزیره است، یعنی شبکه‌ای که ده‌ها میلیون نفر بیننده عرب آن را پارسال در بحبوحه خیزش‌های مردمی در خاورمیانه تماشا می‌کردند و اکنون فقط سایه‌ای از شکل سابق خود است.
فارین پالیسی/ ترجمه: وحیدرضا نعیمی
