به گفته وی، استان گیلان از مهم‌ترین مناطق محل جوجه‌آوری پرندگان مهاجر و بومی است و در خاورمیانه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ این درحالی است که کارشناسان نظری متفاوت دارند.
دکتر اسماعیل کهرم، پرنده شناس در این‌باره به همشهری گفت: به‌دلیل تخریب زیستگاه‌ها و دخالت‌های غیرمسئولانه نظیر ساخت کنارگذر در تالاب انزلی، وضعیت زیستگاه‌های زمستان‌گذرانی پرندگان به‌شدت تنزل پیدا کرده و شمار پرندگان مهاجر به‌ویژه پرندگانی که از سمت کشورهای تازه استقلال یافته (شوروی سابق) به ایران می‌آیند 90درصد کاهش یافته است.
این استاد محیط‌زیست افزود: سه دهه پیش زمانی که تالاب‌ها هنوز تخریب نشده بود شمار پرندگان مهاجری که از سمت شوروی آن زمان به ایران می‌آمدند 5/5میلیون قطعه برآورد می‌شد اما این آمار الان بالغ بر 500هزار پرنده است زیرا اغلب تالاب‌ها و ایستگاه‌های زمستان‌گذرانی پرندگان خشک و تخریب شده است.
وی با اشاره به اینکه تالاب انزلی تقریبا خشک شده و از تالاب سیاه کشیم و سلکه چیزی باقی نمانده که ایستگاه پرندگان مهاجر باشد، تصریح کرد: تالاب بوجاق هیچ‌گاه محلی برای زاد و ولد پرندگان نبوده است به‌ویژه اکنون که بخش عمده این تالاب تخریب شده و ازیک سو، برداشت شن و ماسه از اراضی این تالاب بیداد می‌کند و از سوی دیگر، بخشی از این تالاب تبدیل به زباله‌دانی شده است.
جولان 2800قایق موتوری درتالاب انزلی
کهرم گفت: در حال حاضر 2800قایق موتوری در تالاب انزلی تردد می‌کنند. به‌طوری که هر موقع از سال که شما به این تالاب بروید به‌ویژه در فصل تابستان، قایقرانان برای جلب گردشگر فریاد می‌زنند. نکته درخور تامل اینکه الان که فصل تخم‌گذاری پرستوی دریایی تیره است با فصل توریستی همزمان شده و از آنجایی که این پرندگان برای تخم‌گذاری به گیاهان شناور نیاز دارند روی برگ‌های نیلوفرهای آبی تخم‌گذاری می‌کنند. این در حالی است که قایق‌های موتوری با موج‌های بلندی که ایجاد می‌کنند سبب می‌شوند تخم‌های این پرندگان داخل آب سقوط کند. در واقع امنیت این پرندگان و زادآوری آنها به خطر می‌افتد علاوه براین، آلودگی‌ها به‌خصوص آلودگی صوتی به این ناامنی دامن می‌زند.
این عضو هیأت علمی افزود: انتظار آن است که وقتی یک مقام مسئول محیط‌زیست در این زمینه صحبت می‌کند گفته هایش علمی و مستند باشد. براین اساس، وقتی صحبت از پایش می‌شود؛ باید مشخص شود منظور از پایش چیست؟ ما هیچ زمانی در زمینه زاد و ولد پرندگان در تالاب انزلی پایشی نداشته‌ایم. البته پایش‌هایی به‌صورت انفرادی توسط یک دانشجو یا یک پژوهشگر درباره یک گونه صورت گرفته آن هم با موانع فراوانی که بر سرراه این افراد قرار داشته است اما اینکه پایش مستمر گونه‌های مختلف در تالاب انزلی و بوجاق انجام بگیرد سابقه نداشته و ندارد اگر چنین پایشی صورت گرفته اعلام کنند توسط کدام محقق انجام شده است؟
برای انزلی چه کرده‌اید
وی در ادامه گفت: ما از نظر آماری یک مبدا داریم با این توضیح که وقتی می‌خواهیم بگوییم وضع پرندگان مهاجر در تالاب انزلی خوب است می‌گوییم مثلا امسال وضعیت پرندگان مهاجر در این تالاب نسبت به سال 89بهتر بوده است بنابراین، هرگونه اظهارنظری که بدون مبدا و مأخذ باشد فاقد وجاهت علمی است و اعتباری ندارد.
به گفته این مدرس محیط‌زیست ، مدیرکل محیط‌زیست گیلان بهتر است اعلام کند که تا‌کنون چه اقدامی برای لایروبی تالاب انزلی انجام شده و اصولا طرح‌هایی که برای بهبود وضعیت تالاب انزلی در دستور کارقرار گرفته به کجا رسیده است دریک عبارت اعلام کنند که برای ارتقای وضعیت انزلی چه کار مثبتی انجام شده است؟
این گزارش می‌افزاید: مدیرکل محیط‌زیست گیلان روز گذشته با اشاره به اینکه تشخیص انواع پرنده‌ها با توجه به نحوه پرواز، اندازه بدن، شکل ظاهری، رنگ پرها و بال‌ها، رفتار و صدا و آواز آنها با کمک راهنمایان منطقه‌ای صورت می‌گیرد به ایسنا گفت: از نظر تنوع پارک ملی بوجاق و از نظر تعداد تالاب انزلی بیشترین آمار پرندگان را دارند. به گفته وی پرندگان تخمگذار از اردیبهشت تا خردادماه در مدت زمان کافی پایش می‌شوند. امیر عبدوس افزود: برای ارزیابی جمعیت در تالاب انزلی از قایق موتوری استفاده می‌شود و در برخی مناطق نظیر سلکه نظارت به‌صورت پیاده یا از طریق برج‌های دیده‌بانی با استفاده از دوربین‌های شکاری، تلسکوپ‌ها و دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری انجام می‌شود.
وی با بیان این مطلب که نظارت بر پرندگان با روش سرشماری کلی انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: سازمان بین‌المللی تالاب‌ها این روش رابرای شمارش در تالاب انزلی پیشنهاد داده است. عبدوس با اشاره به اینکه برای گونه‌هایی نظیر پرستوی دریایی تیره که در تالاب زادآوری می‌کند، از شیوه شمارش مستقیم استفاده می‌شود، اظهار کرد: در مناطقی نظیر سلکه و سیاه کیشم پرندگان تخمگذار شمرده می‌شوند.وی تأکید کرد: مناطق به بلوک‌ها تقسیم می‌شود و تعداد بلوک‌ها شمرده می‌شود، سپس تعداد پرندگان تخمگذار موجود در تعدادی از بلوک‌ها شمارش شده و این تعداد در کل تعداد بلوک‌ها ضرب می‌شود.
