بیل‌های مکانیکی هر چه از خانه‌های روستایی باقی‌مانده است را جابه‌جا می‌کنند تا در ماه‌های مانده تا زمستان خانه‌ای دیگر در آنجا بنا شود. این روند بسیار کند است و معلوم نیست اسکان کامل روستائیان زلزله زده به این زمستان ختم شود یا سال‌های بعد. به گزارش خبرنگار اعزامی همشهری به اهر، هوا در منطقه اهر و ورزقان رو به سردی گذاشته و ابرهای متراکم که غروب‌ها می‌بارند بر بالای سر روستاها قرار گرفته است. خانه‌های بهداشت روستاها از این به بعد به مداوای بیماری‌های واگیردار شایع پس از بلایای طبیعی می پردازند.
یکی از پرستاران اورژانس بیمارستان اهر در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری گفت: داروهای مورد نیاز بیشتر برای بیماری‌های عفونی و تنفسی است. او افزود: بیماران با علائم اسهال و سرماخوردگی بیشترین مراجعان اورژانس اهر هستند و مصدومان زلزله به بیمارستان‌های تبریز منتقل شده‌اند.
اورژانس بیمارستان اهر این روزها چادرهای متعددی است که در حیاط بیمارستان مستقر شده‌اند. آسمان اهر نیز ابری است و هنوز فکری برای بیمارستان غیرایمن اهر نشده است. این منطقه هر از گاهی هنوز می‌لرزد و در شهر مردمی که به خانه‌هایشان اطمینان ندارند در چادرها زندگی می‌کنند.بلایای طبیعی در هر جای دنیا که اتفاق بیفتد علاوه بر تغییر اکولوژیکی که در محیط زندگی افراد ایجاد می‌کند، در بروز بیماری‌های عفونی نیز تأثیر دارد.
دکتر مردانی متخصص بیماری‌های عفونی در مورد بیماری‌های شایع پس از بلایای طبیعی به همشهری گفت: در روستاهایی که اخیرا زلزله آمده ساختمان‌ها زیرساخت‌های خوبی نداشته اند؛ نخستین مشکل اختلال در سیستم آبرسانی است. عدم دسترسی به آب پاکیزه یکی از علل عفونت‌های روده‌ای، اسهالی و انگلی است. به همین دلیل الان در آذربایجان شرقی یکسری از بیماری‌های روده‌ای بروز بیشتری نسبت به قبل پیدا کرده‌اند. این زنگ خطری است برای کسانی که زیر چادرها درحال زندگی هستند.
وی گفت: شست‌وشوی مکرر دست در مواردی که آب پاکیزه وجود دارد می‌تواند باعث قطع زنجیره عفونت‌های انگلی و میکروب‌های عامل عفونت‌های حاد روده‌ای شود. آلوده شدن منابع آب پس از زلزله یک اتفاق شایع است. کافی است یک نفر پس از اجابت مزاج بدون رعایت نکات بهداشتی و شست‌وشوی دست‌ها با منبع آب شرب دیگران تماس پیدا کند تا این کار باعث اسهال‌های حاد برای سایرین شود. یکی از این بیماری‌ها وباست، به‌طور نمونه پس از زلزله هائیتی موارد وبا در آن کشور بسیار فراوان شد و به شکل اپیدمی درآمد.
دکتر مردانی در مورد بیماری‌های تنفسی در این مناطق گفت:
از آنجایی که امکانات گرمایشی در مناطق سردسیر آذربایجان شرقی دچار مشکل شده است احتمال بروز بیماری‌های تنفسی چندین برابر می‌شود. در شرایط زلزله چندین نفر در یک چادر با هم اقامت می‌کنند و امکان سرایت بیماری به یکدیگر را افزایش می‌دهند. همچنین در این شرایط، دسترسی به دستمال کاغذی، صابون و لوازم بهداشتی وجود ندارد. ظرف چند‌ماه آینده با شروع سرما گردش ویروس آنفلوآنزا در کشور آغاز خواهد شد.
همه‌گیری این بیماری در فصول سرد سال بسیار شایع است.وی در پاسخ به این سؤال که آیا سیستم دفاعی بدن افراد آسیب‌دیده در این شرایط ضعیف می‌شود؟ گفت: سیستم دفاعی یک فرد با قرار گرفتن 10روز تا یک‌ماه در محیط زلزله‌زده تغییر نمی‌کند ولی فردی که در این مناطق زندگی می‌کند در معرض آلودگی‌های متعدد است و این می‌تواند انواع بیماری‌ها را به او منتقل کند. البته اسکان افراد چه به‌صورت دائم و چه به‌صورت موقت می‌تواند چرخه بیماری را متوقف کند.
تهیه آب آشامیدنی سالم برای این افراد، شست‌وشوی دست قبل و بعد از غذا، دفع مناسب فاضلاب از منطقه و آموزش چهره به چهره بهداشت به افراد می‌تواند بیماری را در منطقه کم کند. همچنین جداسازی بیماران تنفسی از دیگران در اسرع وقت از شیوع بیماری می‌کاهد. ثابت شده که عفونت تنفسی و روده‌ای با شست‌وشوی مکرر دست متوقف خواهد شد. این نکته هم برای امدادگران و هم برای زلزله‌زده‌ها بسیار اهمیت دارد.
