به گزارش همشهری آنلاین، دکتر داود احمدزاده کارشناس امور بین‌الملل و مسائل خاورمیانه در یادداشتی با عنوان «دیپلماسی شهری؛ پیش درآمد دیپلماسی رسمی» که در اختیار همشهری آنلاین قرار داده است، تأثیر «دیپلماسی شهری» بر بهبود وضعیت «دیپلماسی رسمی» را مورد بررسی قرار داده که در ادامه آمده است:
«تغییر و تحول در نظام بین‌المللی و اهمیت یافتن هر چه بیشتر بازیگران غیردولتی به ایجاد شکل جدیدی از دیپلماسی منجر شده که از آن به عنوان دیپلماسی نوین یا دیپلماسی شهری یاد می‌شود. با تداوم بحث جهانی شدن، دیپلماسی شهری نیز به عنوان ابزار کارآمد در فضای بین‌المللی با هدف ایجاد صلح و توسعه اقتصادی و فرهنگی مطرح است. شاید در مفهوم جامعه‌شناسی و مطالعات شهری از این عنوان بتوان «شهر جهانی» نیز یاد نمود.
اصولاً سه شاخص اصلی برای شهر جهانی مطرح می‌کنند: 1) فعالیت‌های ادارات و مراکز و شرکت‌ها در این شهرها متمرکز گشته است. 2) مراکز ملی به شکل زنجیره‌ای و فشرده مرتبط اند، 3) این شهرها اقتصاد ملی یا منطقه‌ای را به اقتصاد جهانی پیوند می‌دهند.
به طور قطع یکی از مناسب‌ترین زمینه‌های تعامل، توجه به فرصت‌ها در حوزه مشارکت اقتصادی و اجتماعی از طریق سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و حمایت مالی از پروژه‌های مشترک بخش‌های متفاوت می‌باشد که در آن بازیگران متفاوت از جمله شهرداری‌ها به عنوان بازیگران اصلی دیپلماسی شهری در کنار سایر سازمان‌های غیردولتی ایفاگر نقش‌های اساسی‌اند.
در بحث دلایل اهمیت دیپلماسی شهری در راستای دیپلماسی رسمی یا دولتی هم باید گفت پس از تحولات در ساختار نظام بین‌الملل و فروپاشی سیستم دوقطبی که با فرآیند جهانی شدن همراه بوده، این موضوع در حوزه سیاسی به تحدید حاکمیت دولت‌ها به عنوان کنشگران اصلی نظام بین‌الملل انجامیده است.
از سوی دیگر تعاملات در عرصه دیپلماسی عمومی پر رنگ‌تر شده است. همچنین شاهد هستیم واگذاری‌های مسئولیت‌های دولت‌ها به بخش‌های خصوصی و نهادهای غیردولتی در کشورهای توسعه یافته و نیز در حال توسعه شتاب بیشتری به خود گرفته است، به طوری که دولت‌ها در این کشورها به سوی کوچک‌تر شدن پیش می‌روند و تصمیم‌گیری‌ها هم به نوعی تحت تأثیر همین مولفه‌ها از پائین به بالا اعمال می‌شود. از این رو شهرداری‌ها و شورای شهر به عنوان نماینده مستقیم افکار عمومی و اراده مردم در بهبود تعاملات و روابط انسانی به جایگاه شایسته‌ای دست یافته‌اند.
البته بستر فعالیت‌های نهادهای غیردولتی و به طور کلی بخش عمومی در کشورهای توتالیتر امکان‌پذیر نیست و این امر مهم مستحق داشتن رسانه مستقل، فضای مناسب نقد و به طور کلی جامعه مدنی است. از این منظر می‌توان گفت اصولاً ملت‌ها با یکدیگر مشکل ندارند بلکه تعارضات موجود در عرصه جهانی ناشی از تضاد منافع گروه‌های ذی نفوذ و اولیگارشی‌های قدرت در کشورهای مختلف است. از آنجا که شهرداری‌ها تبلور عینی آراء مستقیم مردم و نیز هدایت‌کننده منافع ملت‌ها هستند حتی می‌توانند بین کشورهایی که با همدیگر در سطح بالایی مشکلات سیاسی و نظامی هم داشته باشند در ایجاد مناسبات پایدار و بهبود فضای موجود تأثیرگذار باشند. از این رو نباید از هنر دیپلماتیک در عرصه عمومی به ویژه شهری غفلت ورزید.
در همین راستا باید به این نکته هم اشاره نمود که ایران به عنوان دروازه تمدن شرق همواره در گسترش مراودات و مناسبات بین ملت‌های قدیمی و نوظهور همیشه پیشتاز بوده است، به طوریکه ایران به عنوان ویراستار تمدن اسلامی ایران با ظرفیت بالا در عرصه دیپلماتیک، در عرصه گفتگوی تمدن‌ها و ادیان مختلف در چند دوره قبلی که با مشارکت کشورهایی نظیر چین، مصر، یونان و ایتالیا برگزار گردید، با ارائه راهکارهای مناسب به نتایج درخشانی نیز دست یافت.
به نظر می‌رسد در حالی که شیطنت‌های دیپلماتیک غرب برای انزوای سیاسی ایران و مخدوش نشان دادن چهره آن در مجامع جهانی همچنان پیگیری می‌شود دیپلماسی غیر رسمی یا همان دیپلماسی عمومی که هدایت و نظارت آن بر عهده شهرداری‌ها است می‌تواند با کشیدن خط بطلان بر این ترفندها این انرژی عظیم را در خدمت منافع ملی قرار دهد.
در این میان حضور دکتر قالیباف شهردار تهران در شصتمین مجمع جهانی شهری در ایتالیا که در آن فعالان غیردولتی از 114 کشور حضور داشتند و جایزه بین‌المللی آن نیز به تهران اختصاص یافت در ارائه چهره موفقیت‌آمیز از دیپلماسی عمومی، توانمندی‌های خود را نشان دهد. در کنار این موفقیت اگر نگاهی هم به دستاوردهای درخشان شانزدهمین اجلاس جنبش نم که در راستای ارتقاء قدرت نرم ایران در سطح منطقه و جهان صورت گرفت، می‌توان در کنار دیپلماسی رسمی از دیپلماسی عمومی بویژه شهری برای شناساندن ظرفیت‌های بالای ملت ایران و رشد اقتصادی کشور و تعاملات منطقه‌ای و نیز جهانی بهره جست.»
