آخرین آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان میدهد بدهی بانکهای تجاری و تخصصی ایران به بانک مرکزی در پایان تابستان سال گذشته به نسبت پایان سال 89بهترتیب 21.1و34.5درصد افزایش یافته است. طلب بانک مرکزی از بانکهای تجاری در پایان تابستان 90بالغ بر 137هزار و 427میلیاردریال و از بانکهای تخصصی بالغ بر 290هزار و 902میلیارد ریال برآورد شده است.
بانک مرکزی میگوید: سپرده قانونی بانکها نزد بانک مرکزی در پایان تابستان سال گذشته با رشدی16.8درصدی به 337هزار و 690میلیارد ریال و سپرده دیداری بانکها هم با افت 46.5درصدی نسبت به سال 89به 59هزار و 153میلیارد ریال رسیده است.
به گزارش همشهری بخشی از افزایش بدهی بانکهای تخصصی به بانک مرکزی در سالهای اخیر ناشی از گشایش خطوط اعتباری برای پروژههای مسکن مهر از سوی بانک مسکن بوده که اخیرا انتقادهای زیادی را به همراه داشته و خبرها حکایت از احتمال تحقیق و تفحص مجلس از وضعیت اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی دارد.
هفته گذشته پیمان قربانی مدیر اداره بررسیهای اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی آخرین وامدهنده است و حتیالمقدور نباید به سراغ منابع این بانک رفت، هشدار داده بود: استقراض از بانک مرکزی برای اقتصاد به شدت تورمزاست و تورم پدید آمده از تزریق نقدینگی نامتناسب با ظرفیت اقتصاد کشور به عدمتعادل در اقتصاد، ایجاد تلاطم و نااطمینانی و در نهایت لطمه به سرمایهگذاری در حوزههای مولد میانجامد. به گفته او، متأسفانه در اقتصاد ما، راهکار برداشت از منابع بانک مرکزی از آنجا که به راهکار آسانی تبدیل شده است، بهعنوان آخرین راه مدنظر قرار نمیگیرد درحالیکه این راه آسان، دشواریهای فراوانی برای اقتصاد بهوجود میآورد که به این راحتیها نمیتوان از دام آنها خلاص شد.
افزون بر بالارفتن حجم بدهی بانکها به بانک مرکزی، رشد نگرانکننده مطالبات معوق بانکی هم نگرانکننده شده است چه اینکه آمارهای رسمی نشان میدهد در پایان تابستان سال گذشته نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات (ریالی) با افزایشی 6.5درصدی نسبت به پایان سال 89به14.8درصد و نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات (ارزی) با رشد منفی 3.9درصدی به12.3درصد و در مجموع نسبت تسهیلات غیرجاری ریالی و ارزی به کل تسهیلات بانکی با 5.1درصد افزایش به 14.5درصد رسیده است. هفته گذشته هم رئیسکل بانک مرکزی اعلام کرد نسبت مطالبات معوق به کل تسهیلات به 17درصد یعنی بیش از 60هزار میلیارد تومان رسیده است و از بانکها خواست راهی برای بازگرداندن منابع خود پیدا کنند.