مدیران و دست‌اندرکاران ساخت باغ‌موزه دفاع‌مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت نیز تمام تلاش خودرا برای انعکاس هر چه بهتر و جذاب‌تر رخداد تاریخی هشت‌سال دفاع‌مقدس به‌کار گرفته‌اند. حال باید دید که این کوشش چندین‌ساله و همفکری شبانه‌روزی هنرمندان و فرماندهان جنگ، تا چه حد مورد رضایت مخاطبان و صاحب‌نظران واقع شده است؟ به این بهانه با امیرسرتیپ براتعلی غلامی، عضو هیأت خبره مفهومی باغ‌موزه دفاع‌مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت و عضو گروه مشاوران نظامی فرماندهی کل قوا به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
- باغ‌موزه دفاع‌مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت را از نظر کیفیت به تصویر کشیدن صحنه نبرد، چطور ارزیابی می‌کنید؟ حس و حالتان بعد از اتمام بازدید چگونه بود؟
موزه‌های جنگ بسیاری مانند چین، روسیه، ویتنام و هندوستان را دیده‌ام اما باغ‌موزه دفاع‌مقدس نو و جدید است. من نمونه این موزه را جایی ندیده‌ام. اولا بخش‌های مختلف باغ‌موزه، هماهنگی خاصی با یکدیگر دارند. زیبا و هدف‌دار ساخته شده و دارای سناریو هستند و همه مقاطع تاریخی به‌صورت تعریف شده به مخاطبان عرضه شده‌اند. حاصل کار اجرایی دست‌اندرکاران باغ‌موزه دفاع‌مقدس، موزهای فاخر شده و قبول دارم که نسبت به موزه‌های جنگ دنیا جدیدتر و برتر خواهد شد و ایده‌ای متفاوت با افکار صاحبان موزه‌های جنگ دنیا، پشتیبان آن است و این نو بودن برای ما کافی است.
- به‌نظر شما آیا این متفاوت بودن، نشأت گرفته از تفاوت معنوی و حتی استراتژیک جنگ ماست؟
جنگ عراق علیه ایران با سایر جنگ‌ها قابل مقایسه نیست. اما آن چیزی که ارزش دارد، فکر و طرح نو است. ما شاهد طراحی و پیاده‌سازی اندیشه ایرانی در باغ‌موزه دفاع‌مقدس هستیم که هیچ نمونه‌ای در دنیا ندارد. آن تفاوت اصلی، همین استفاده از توانایی معماران و هنرمندان ایرانی است.
- باغ‌موزه دفاع‌مقدس با تلفیق هنر ایرانی و تکنولوژی روز دنیا احداث شده است. به‌نظر شما آیا مسئولان باغ‌موزه در تلفیق ظریف این دو مقوله موفق بوده‌اند؟
بله. گمان می‌کنم که هنر و فکر ایرانی و تکنولوژی روز دنیا به زیبایی کنار هم قرار گرفته و توانسته‌اند، بهترین استفاده را از جدیدترین فناوری‌ها داشته باشند.
- کدام تالار باغ‌موزه، تأثیر زیادی بر روحیه شما داشت؟
هر تالار، جذابیت خاص خود را داراست. نمی‌توان گفت که کدام تالار بر دیگری برتری دارد. من قبول دارم که باغ‌موزه دفاع‌مقدس، یک مجموعه فاخر و اثرگذار خواهد بود. ما در طول دفاع‌مقدس، تجربیات گرانبهایی به‌دست آوردیم که با خون جوانان ما عجین هستند. نباید اجازه دهیم که این تجربیات از بین بروند. باید آنها را حفظ کنیم. به‌نظرم اینجا می‌تواند مکانی برای حفظ تجربیات دوران دفاع‌مقدس باشد.
- اگر از فضای فیزیکی باغ‌موزه بگذریم، انتخاب لیدرها و راهنمایان باغ‌موزه نیز با اهمیت است. به‌نظر شما راهنمایان باغ‌موزه دفاع‌مقدس باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند تا بتوانند به سؤالات بازدیدکنندگان پاسخ دهند و حقایق جنگ را به درستی منتقل کنند؟
اولا باید به تاریخ و فلسفه درونی جنگ‌تحمیلی عراق علیه ایران، کاملا مسلط باشند. باید بدانند که چرا ما جنگیدیم؟ منشأ اولیه جنگ را بدانند و قدرت بیان بالایی داشته باشند. اگر این ویژگی‌ها در یک نفر جمع شود، می‌تواند بهترین راهنمای بازدیدکنندگان از باغ‌موزه دفاع‌مقدس باشد اما قبل از هر چیزی باید روح جنگ را حس و درون خود را با این فضا هماهنگ کند.
- حوزه دفاع‌مقدس متولیان زیادی دارد. اما شاید بتوان به جرأت گفت که اکثر پروژه‌های این عرصه تاکنون، به‌طور کامل به ثمر نرسیده و ناقص باقی مانده‌اند. اما تنها پروژه‌ای که به سرانجام رسیده، باغ‌موزه دفاع‌مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت است. ایده شکل‌گیری باغ‌موزه دفاع‌مقدس، در شهرداری شکل گرفته و این در حالی است که ساخت چنین فضایی در شرح وظایف شهرداری وجود ندارد. این اقدام شهرداری را نشأت گرفته از علاقه دکتر محمدباقر قالیباف به موضوع دفاع‌مقدس می‌دانید یا تأکید مقام‌معظم رهبری بر حفظ مقوله دفاع‌مقدس؟
در اصل چنین مکانی باید متعلق به شهرداری باشد. منظورم این نیست که وظیفه ساخت آن برعهده شهرداری است. ایجاد آن، وظیفه نهادهایی مانند ستاد کل نیروهای مسلح است که باید جمع شوند تا مجموعه کاملی را شکل دهند. اما اداره آن را باید به شهرداری بسپارند. بیشتر موزه‌های جنگ دنیا به‌عنوان پارک یا محلی برای جذب توریست، به شهرداری‌ها سپرده می‌شوند. مقام‌معظم رهبری، ایجاد چنین فضایی را توصیه کرده‌اند. خودم بارها شنیده‌‌ام که ایشان فرموده‌اند، ساخت چنین موزهای با اهمیت است. حال اینکه باغ‌موزه دفاع‌مقدس توسط شهرداری ساخته شده، به‌خاطر علاقه دکتر قالیباف به موضوع دفاع‌مقدس نیز هست و من معتقدم که شاید اگر شخص دیگری شهردار بود، این باغ‌موزه ساخته نمی‌شد.
- اگر مقام معظم رهبری از باغ‌موزه دفاع‌مقدس دیدن کنند، نظرشان چه خواهد بود؟
من فکر می‌کنم که حتما برای بازدید خواهند آمد. ایشان علاقه‌مند به دفاع‌مقدس هستند و گمان می‌کنم که بیشترین تأکید ایشان بر مسئله لزوم انتقال تجربیات به نسل آینده خواهد بود تا جوانان را با فرهنگ مقاومت آشنا شوند.
