مردم ایران در دوره‌های مختلف تاریخی، نوروز را جشن آفرینش و آغاز هستی و زایش می‌دانسته و پایان آن را روز ۱۳فروردین می‌پنداشتند.
مردم ایران باستان عدد ۱۲را به عنوان یک عدد مقدس پذیرفته و از همین رو عمر جهان مادی را ۱۲هزار سال دانسته و به عدد ۱۲در تعداد ماهها ۱۲برج نیز اعتقاد داشته و جشنهای فروردین را در ۱۲روز برگزار می‌کردند.
ایرانیان روز سیزدهم را سرآغاز زندگی بهشتی می پنداشتندو برای جلوگیری از فروپاشی جهان و پایداری آن در روز ۱۳فروردین جشن هایی برگزار می کردند.
مردم ایران زمین سیزدهم هر ماه را " تیرروز" نامیده و آن روز را روز "طلب باران از ایزد آب یا" آناهیتا" عنوان می‌کردند.
روز سیزدهم فروردین نیز برای ایرانیان باستان روز پیروزی الهه آب بر دیو خشکسالی بوده و به همین جهت برای این پیروزی کارناوالهای شادی راه می انداختند ، که این آیین ها هنوزدر هندوستان وجود دارد.
"در روز سیزده نوروز دختران و پسران مجرد برای پیروزی در زندگی و پیوند، اقدام به گره زدن سبزه می‌کنند که این آیینها همراه با خواندن اشعاری همراه است .
امروزه نیز در سیزدهمین روز فروردین دشتها و بوستانهای شهری ، کوه و دشت، ییلاقات و اماکن تفریحی که به نوعی باسبزی سبزه،روشنایی آب و آبی آسمان پیوندی دارد مملو از مردمانی است که آمده‌اند تا سیزده نوروز خود را با این زیبایی‌ها در کنند.
سیزده بدر سنتی قدیمی است که با نوروز پیوندی ناگسستنی دارد و با آن عجین شده و در متون باستانی هم هیچگاه سخن از ۱۳و نحوست آن نرفته است و چنین دیدگاهی به مروز در طول تاریخی در ذهن مردم جای گرفته است.
ابوریحان منجم و ریاضی دان ایرانی معتقد است: روزسیزدهم که به نام "تیر روز" است در نزد ایرانیان خجسته است.
این بیانگر صمیمیت و فرخندگی روز سیزده و نمادی دیگر از شکرگزاری و حق شناسی ایرانیان به درگاه ایزد است.
زیرا روی آوردن آنان به دامان طبیعت نه به مفهوم دوری جستن آنان از زندگی و حقیقت آفرینش که به مفهوم ایجاد ارتباط با خالق و شناختی صادقانه از قدرت اوست.
در گوشه گوشه ایران زمین آداب و آیینهای خاص این روز وجود دارد، در این میان علاوه بر خروج از خانه و تهیه خورد و خوراک به صورت گروهی‌و جمعی، برپایی مسابقات کشتی در میدان مرکزی روستا و اماکن خاص، یکی از آیینهای خاص این روز است.
در این روز نوازندگان محلی به همراه مردم به صحرا می‌روند با آنان به جشن و پایکوبی پرداخته و این تفریح را حال و هوایی دیگر می‌بخشند.
زیارتگاهها،ییلاقات و مناطق خوش آب و هوا جای سوزن انداختن نیست.
مردم با حضور در این مناطق زیبا، آرام و لطیف ،همه سختیها و ناراحتیهای سال گذشته را به فراموشی سپرده و با باطل کردن نحوست این روز با محبت، صفا و دوستی سالی خوب را آغاز می‌کنند.
این روز پایان بازیها، مراسم و فعالیتهای گروهی و اجتماعی مردم در ایام نوروز است.
آنان که در محدوده منطقه خود اماکن زیارتی دارند می‌کوشند به آنجا رفته و سیزده را در کنار اماکن مطهر و زیارتی بگذرانند تا این روز و روزهای بعد آن در جوار این اماکن محترم به حرمت آنها به خوبی رقم بخورد.
در این میان کودکان به بازیهای خاص محلی پرداخته و دختران دم بخت سبزه گره می‌زنند تا بلکه تا سال دیگر بختشان گشوده شود.
