با توجه به لزوم تصویب اسناد جدید بهمنظور ممنوعیت و محو بدترین اشکال کار کودک، بهعنوان اولویت عمده برای اقدام ملی و بینالمللی، مشتمل بر همکاری و مساعدت بینالمللی برای تکمیل مقاولهنامه و توصیهنامه حداقل سن اشتغال مصوب 1973میلادی بهمنظور ورود بهکار که همچنان جزو اسناد بنیادی در زمینه کار کودک هستند و با توجه به اینکه حذف مؤثر بدترین اشکال کار کودک مستلزم اقدام فوری و جامع است، با درنظر داشتن اهمیت آموزش و پرورش پایهای رایگان و نیاز به دور ساختن کودکان مورد نظر از تمامی این نوع کارها و تأمین بازپروری و یکپارچگی اجتماعی، ضمن توجه به نیازهای خانوادههای آنان و با یادآوری قطعنامه مربوط به محو کار کودک مصوب هشتاد و سومین اجلاس کنفرانس بینالمللی کار در سال1996 و با پذیرش اینکه کار کودک تا حد زیادی معلول فقر است و اینکه راهحل دراز مدت در توسعه پایدار اقتصادی منجر به پیشرفت اجتماعی، بهویژه کاهش فقر و آموزش و پرورش عمومی میشود و با یادآوری مقاوله نامه حقوق کودک مصوب 20نوامبر 1989مجمع عمومی ملل متحد، با اعلامیه اصول و حقوق بنیادی در کار و اسناد متعاقب آن، مصوب هشتاد و ششمین اجلاس کنفرانس بینالمللی کار در 1998 و با یادآوری اینکه برخی از بدترین اشکال کار کودک موضوع سایر اسناد بینالمللی هستند، بهویژه مقاولهنامه کار اجباری، مصوب سال1930 و مقاولهنامه متمم ملل متحد در زمینه لغو بردگی، تجارت برده و عرف و شیوههای مشابه بردگی مصوب سال1956 و با تصمیم به تصویب برخی پیشنهادها در رابطه با کار کودک که چهارمین بند از دستور کار اجلاس است و با عزم اینکه این پیشنهادها به شکل یک مقاولهنامه بینالمللی درآید، مقاولهنامه زیر را به نام مقاولهنامه «بدترین اشکال کار کودک» سال1999، در روز هفدهم ژوئن سال 1999 (برابر با 29خردادماه 1378) به تصویب میرساند:
ماده یک
هر یک از کشورهای عضو که به این مقاولهنامه ملحق میشوند باید تدابیر فوری و مؤثری را برای تأمین ممنوعیت و محو بدترین اشکال کار کودک بهعنوان یک فوریت اتخاذ نمایند.
ماده دو
در این مقاوله نامه، اصطلاح «کودک» در مورد تمامی اشخاص زیر 18سال بهکار برده میشود.
ماده سه
در این مقاولهنامه عبارت «بدترین اشکال کار کودک» شامل موارد زیر است:
الف) تمامی اشکال بردگی یا شیوهای مشابه بردگی، از قبیل فروش و قاچاق کودکان، بندگی بهعلت کیش و رعیتبودن و کار با زور یا به اجبار، ازجمله استخدام بهزور و اجباری کودکان برای استفاده از آنان در درگیری مسلحانه.
ب) استفاده، مهیا کردن یا عرضه یک کودک برای فحشا، برای تهیه تصاویر مستهجن از کودکان یا برای نمایشهای قبیح.
ج) استفاده، مهیا کردن یا عرضه یک کودک برای فعالیتهای غیرقانونی، بهویژه برای تولید و قاچاق موادمخدر که در معاهدات بینالمللی مربوط تعریف شدهاند.
د) کاری که بهدلیل ماهیت یا شرایط آن، احتمال دارد برای سلامتی، ایمنی یا اخلاقیات کودکان ضرر داشته باشد.
ماده چهار
1 - انواع کارهایی که در ماده سه بند (د) مورد اشاره قرار گرفتهاند باید در قوانین یا مقررات ملی و یا توسط مقام صلاحیتدار، پس از مشاوره با سازمانهای کارفرمایی و کارگری مربوط و با درنظر گرفتن معیارهای بینالمللی مربوطه بهویژه بندهای سه و چهار توصیهنامه بدترین اشکال کار کودک، مصوب سال1999 تعیین شوند.
2 - مقام صلاحیتدار، پس از مشاوره با سازمانهای کارفرمایی و کارگری مربوط، باید انواع کارهای موجود را که به این ترتیب تعریف شدهاند، مشخص کند.
3 - فهرست انواع کارهایی که براساس بند یک این ماده تعیین شدهاند باید بهطور ادواری مورد بررسی قرار گرفته و درصورت لزوم، با مشاوره با سازمانهای کارفرمایی و کارگری مربوط، بازنگری شوند.
ماده پنج
هر یک از کشورهای عضو باید پس از مشاوره با سازمانهای کارفرمایی و کارگری، سازوکارهای مناسبی را برای نظارت بر اجرای مقرراتی که به این مقاولهنامه ترتیب اثر میدهند، فراهم یا تعیین کنند.
ماده شش
1 - هر یک از کشورهای عضو باید برنامههای اجرایی را برای اقدام به حذف بدترین اشکال کار کودک بهعنوان یک اولویت طراحی و اجرا نمایند.
2 - برنامههای اجرایی باید با مشاوره با نهادهای دولتی و سازمانهای کارفرمایی و کارگری مربوط و درصورت لزوم با توجه بهنظرات سایر گروههای ذیربط تدوین و اجرا شوند.
ماده هفت
1 - هر یک از کشورهای عضو باید برای تضمین اجرا و اعمال مؤثر مقرراتی که به این مقاولهنامه ترتیب اثر میدهند ازجمله پیشبینی و کاربرد مجازاتهای کیفری یا درصورت اقتضا، مجازاتهای دیگر، تمام تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
2 - هر یک از کشورهای عضو، با درنظر گرفتن اهمیتی که آموزش و پرورش در حذف کار کودک دارد باید تدابیر مؤثر و زمانبندی شدهای را اتخاذ کنند؛ بهمنظور
الف) جلوگیری از بهرهگیری از کودکان در بدترین اشکال کار کودک
ب) فراهم آوردن کمک مستقیم لازم و مناسب برای دور ساختن کودکان از بدترین اشکال کار و برای بازپروری و یکپارچگی اجتماعی آنان
ج) تأمین دسترسی به آموزش و پرورش پایهای رایگان و درصورت امکان و اقتضای، آموزش حرفهای برای تمامی کودکان که از بدترین اشکال کار کودک دوری میجویند.
د) شناسایی و رسیدگی به کودکانی که در معرض خطر خاص قرار دارند.
هـ) توجه داشتن به وضعیت خاص دختران
3 - هر یک از کشورهای عضو باید مقام صلاحیتدار، مسئول اجرای مقررات این مقاوله نامه را تعیین کنند.
ماده هشت
کشورهای عضو در اجرای مقررات این مقاولهنامه باید از طریق افزایش همکاری و یا کمک بینالمللی مشتمل بر حمایت از توسعه اجتماعی و اقتصادی، برنامههای ریشه کن کردن فقر و آموزش و پرورش همگانی، برای کمک به یکدیگر گامهای مؤثری بردارند.