چهار سال قبل، شرایط تیم ملی بسکتبال ایران دقیقا مشابه شرایط امروز تیم ملی کشتیفرنگی بود؛ تلاقی دوران اوج پختگی چند ورزشکار ملیپوش که از آنها میتوان بهعنوان نسل طلایی بسکتبال یاد کرد. بسکتبال ایران تا سال2006 در رکود و رخوت به سر میبرد تا اینکه مقام سوم بازیهای آسیایی دوحه، تحرکی در این رشته بهوجود آورد. یک سال پس از کسب مدال برنز در قطر، تیم ایران قهرمان جام ملتهای آسیا شد. در واقع این قهرمانی دروازههای المپیک را پس از 30سال به روی بسکتبال ما گشود و تیم ایران بازی در بزرگترین رویداد جهان را تجربه کرد؛ هرچند نتوانست مقامی بهتر از یازدهم کسب کند. در سال پس از المپیک، تیم ایران توانست بهخوبی از عنوان قهرمانی خود در جام ملتهای آسیا دفاع کند و در سال2010 نیز مدال برنز بازیهای آسیایی دوحه را این بار در گوانجو تکرار کرد و سپس در رقابتهای جام جهانی در رتبه نوزدهم قرار گرفت. البته نمودار عملکرد بسکتبال ایران از سال 2010 شیب نزولی گرفت که نزولیترین نقطه آن مقام پنجمی جام ملتهای آسیا2011 و ناکامی در رسیدن به بازیهای المپیک2012 لندن بود تا اینکه تیم ایران چند روز پیش در رقابتهای کاپ آسیا به مقام قهرمانی رسید و جواز حضور در رقابتهای جام ملتهای آسیا در سال2013 را بهدست آورد. داستان پرفرازوفرود بسکتبال ایران در پنجسال اخیر حاوی نکات ظریفی است:
1 - با آنکه تیم بسکتبال ایران با وسلین ماتیچ در راهیابی به المپیک و دفاع از عنوان قهرمانی خود در جام ملتهای آسیا ناکام بود اما فدراسیون بسکتبال به سیاست خود مبنی بر استفاده از مربی خارجی در راس کادر فنی تیم ملی پایبند ماند و در برابر فشارها تسلیم نشد. نتیجه این پایبندی، قهرمانی در کاپ آسیا با مربی توانمندی چون بچیروویچ بود.
2 - میان منتقدان فدراسیون بسکتبال این ذهنیت- به درست یا غلط- وجود دارد که ظرفیت نقدپذیری فدراسیون پایین است؛ مثلا اگر مربی یا بازیکنی زبان به انتقاد بگشاید بلافاصله با واکنش تند فدراسیون مواجه خواهد شد یا رسانههایی که سیاستهای فدراسیون را نقد میکنند، تخریبگر پنداشته میشوند. درصورتی که این ادعای منتقدان حتی صحت چنددرصدی داشته باشد، بر مسئولان فدراسیون بسکتبال است که این ذهنیت را با افزایش ظرفیت نقدپذیری خود کاملا پاک کنند تا بچیروویچ در آرامش بتواند تیم بسکتبال را به اهداف ازپیشتعیینشده برساند.
3 - نگرانی اصلی منتقدان در دوسال اخیر، بهانتهارسیدن عمر نسل طلایی بسکتبال ایران بوده و آنها معتقدند که ناکامی در راهیابی به المپیک و مقام پنجمی در جامملتهای آسیا بیانگر این واقعیت تلخ است. کمترین فایده قهرمانی اخیر تیم ایران در کاپ آسیا این بود که فدراسیون بسکتبال از گزند انتقادات افرادی که دوران طلایی بسکتبال را تمامشده میدانستند، موقتا در امان ماند و حالا میتوان در فضایی آرام و منطقیتر در مورد آینده تصمیم گرفت.
4 - به گفته بازیکنان تیم ملی، بچیروویچ، مربی باهوشی است و از لحاظ دانش فنی برتری محسوسی نسبت به ماتیچ و ترومن دارد. او در گفتوگو با خبرنگار ما گفته که برای کشف استعدادها طی یک برنامه بلندمدت به شهرهای مختلف ایران سفر خواهد کرد. برای اینکه این مربی موفق شود، فدراسیون باید به او آزادی عمل و اختیار بدهد تا بتواند پلی بین نسل طلایی بسکتبال ایران و بازیکنان جوانی که ایران باید با اتکا به آنها به المپیک2016 برسد، بسازد.