نتایج پایش انجام گرفته روی بارش‌های جوی نشان می‌دهد که حدود 71درصد از مساحت ایران در سال آبی گذشته، بارشی کمتر از میانگین درازمدت داشته است. در سال آبی 91-90 اگرچه در مقایسه با سال آبی پیش از آن، از وسعت خشکسالی کاسته شده اما با جمع‌بندی کلی آمار می‌توان به این مسئله پی برد که خشکسالی بر بیشتر گستره ایران‌زمین به‌ویژه در نیمه‌جنوبی با شدت زیاد بروز یافته است. این در حالی است که تعدادی از کارشناسان هواشناسی کشور معتقدند که پاییز امسال بارش‌ها به‌ویژه در منطقه غرب کشور خوب خواهد بود و میزان بارش به میانگین درازمدت نزدیک می‌شود. البته این بدان معنا نخواهد بود که کشور حتی در این نقاط از زیر سایه خشکسالی رهایی می‌یابد. از سوی دیگر نیز هم‌اکنون بحث احداث سالانه 12سد مطرح شده است که مخالفان و موافقان بسیاری دارد.
آمارها نشان می‌دهد که شروع سال آبی 91-90 در ایران با بارش‌های قابل ملاحظه‌ای آغاز شده، به‌نحوی که حدود 45درصد از مساحت کشور در پایان پاییز سال گذشته بارشی بیش از میانگین درازمدت دریافت کرده و بارش دریافتی در این فصل 1/2برابر بارش درازمدت بوده است. مناطق شمال شرقی تا بخش‌های مرکزی شاهد بارش بیش از چند برابر میانگین خود بوده‌اند و در برخی از نقاط کشور به‌ویژه نیمه جنوبی خشکسالی تهدید‌کننده بوده است. این در حالی است که در فصل زمستان سال قبل، برخلاف آنچه انتظار می‌رفت مقدار میانگین بارش دریافتی در نیمی از کشور به‌ویژه نیمه جنوبی کمتر از میانگین درازمدت آن در همین بازه زمانی بود و حتی استان‌هایی مانند اصفهان که بارش بیشتری نسبت به بلندمدت داشته‌اند را با پدیده شدید خشکسالی روبه‌رو کرده‌اند. رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در این‌باره گفت: تجزیه و تحلیل نقشه‌های بارش در این دوره نشان می‌دهد که خشکسالی بسیار شدید با وسعتی در حدود 12/7درصد از جنوب غربی کشور آغاز شده و در امتداد کرانه‌های دریای عمان ادامه یافته است. مرتضی خداقلی افزود: این خشکسالی بخش‌هایی از استان یزد ازجمله بافق و مروست و بخش شمالی کرمان را درگیر کرده است. وی ادامه داد: در 20/3درصد از وسعت کشور خشکسالی شدید مشاهده می‌شود که به‌صورت نواری از ناحیه غرب آغاز شده و پس از در برگرفتن بخش‌های وسیعی از استان‌های خوزستان، بوشهر و بخش جنوبی استان فارس، شمال هرمزگان و بخش اعظمی از استان کرمان، در استان سیستان و بلوچستان در گوشه جنوب شرقی خاتمه یافته است.
از 44سال پیش 39سال خشک بوده
به‌هرحال طبق گفته‌های مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران پرونده سال آبی 91-90 با متوسط بارندگی 205میلی‌متری بسته شده و اگرچه در مقیاس با سال گذشته این میزان 4درصد افزایش داشته اما در قیاس با دوره مشابه درازمدت 17درصد کاهش یافته است. محمد حاج‌رسولی‌ها همچنین اعلام کرده است که هم‌اکنون خشکسالی بر کشور حاکم شده و در دوره آماری 44ساله، 39سال در وضعیت خشکی و کم بارش قرار داشته‌ایم.
وی با بیان اینکه آب دیگر از مبحث مدیریتی خارج شده و ابعاد سیاسی و حاکمیتی و زیست‌محیطی پیدا کرده است، اظهار کرد: در حال حاضر سالانه هفت سد در کشور احداث می‌شود که این آمار قرار است به سالانه 12سد یعنی ماهی یک‌سد برسد. به‌طور کلی کارشناسان با وجود تغییرات آب‌وهوایی در منطقه هم پیش‌بینی بارندگی برای فصول پاییز و زمستان را درست نمی‌دانند و معتقدند نقشه‌ها و الگوهای کوتاه‌مدت به‌دلیل تغییرات فصلی هر لحظه ممکن است تغییر کنند. با وجود این برخی از کارشناسان معتقدند وضعیت بارش‌ها در استان‌های فارس، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال وبختیاری، اصفهان و بیشتر مناطق طی پاییز امسال بیشتر از نرمال خواهد بود. این در حالی است که همچنان انتظار کمبود بارش در استان‌های جنوبی کشور وجود دارد و استان‌های هرمزگان، کرمان، یزد، بوشهر، خوزستان و سیستان و بلوچستان باید با خشکسالی دست و پنجه نرم کنند. همچنین پیش‌بینی می‌شود در پاییز 91 استان‌های واقع در حاشیه البرز وضعیت بارشی خوبی داشته باشند.
