وی همچنین این موضع را در آخرین گزارش منتشر شده آژانس تکرار کرد. این موضع‌گیری‌ها در حالی است که انتظار می‌رود مدیرکل آژانس درخصوص مسائل و موضوعات مربوط به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای دیدگاه‌ها و نظرات خود را به‌صورت فنی و حقوقی مطرح کند نه اینکه به تناسب دیدار با مقامات و شخصیت‌های خاص موضع‌گیری‌های متناسب با علایق و دیدگاه‌های آنها انجام دهد.
موضع‌گیری‌های اخیر آژانس اگرچه در ادامه تهدیدها و تحریم‌های جهت دار و حساب شده غرب برای فشار بیشتر بر ایران است اما ایران بارها مواضع اصولی و منطقی خود را درخصوص برنامه هسته‌ای‌اش اعلام و تأکید کرده که هیچ تلاش و برنامه‌ای برای دستیابی به سلاح هسته‌ای ندارد و کلیه فعالیت‌های هسته‌ای خود را زیرنظر آژانس و مطابق با قواعد و رویه‌های بین‌المللی انجام می‌دهد.
اما واقعیت این است که پرونده هسته‌ای ایران از حالت حقوقی و فنی خارج شده و رنگ و بوی کاملا سیاسی پیدا کرده است، طبیعی است که وقتی فنی‌ترین سازمان بین‌المللی تخصصی مربوط به انرژی هسته‌ای با کشوری که عضو NPT است و کلیه فعالیت‌های خود را زیرنظر آژانس انجام می‌دهد برخوردی سیاسی می‌کند، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که سایر نهادهای بین‌المللی ازجمله شورای امنیت و همچنین برخی کشورها که عناد خاصی با جمهوری اسلامی ایران دارند از منظر حقوقی به پرونده هسته‌ای ایران بپردازند.
به واقع، بر مبنای گزارش مدیرکل آژانس بود که سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا ادعا کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و جامعه بین‌الملل نگران ماهیت وضعیت برنامه هسته‌ای ایران به‌خصوص تاسیسات فوردو هستند و ایران آزمایش‌های مخفیانه‌ای برای گسترش سلاح‌های هسته‌ای انجام داده است.به هر حال به‌رغم اینکه قرار است در روز 23آذرماه دور جدید مذاکرات ایران و آژانس در تهران برگزار شود ولی دوطرف اختلاف نظرهایی در این خصوص دارند.
آژانس مدعی است که ایران به آزمایش‌های هسته‌ای در سایت پارچین پرداخته و به بهانه این ادعا تقاضا دارد از این سایت نظامی بازدید کند درحالی‌که طبق مقررات NPT آژانس حق ندارد از مراکز نظامی و محرمانه کشورهای عضو بازدید کند و فقط می‌تواند بازدید سرزده‌ای از مراکزی که کشور میزبان انجام فعالیت‌های هسته‌ای را در آن به اطلاع آژانس رسانده است، انجام دهد و همین محل اختلاف ایران و آژانس شده است، البته ایران بارها اعلام کرده اگر آژانس تضمین دهد آخرین بازدید از سایت پارچین باشد و طبق یک مدالیته و توافق جامع این بازدید صورت گیرد با آن موافقت خواهد کرد.
در واقع استدلال ایران این است که آژانس تحت‌تأثیر سازمان‌های جاسوسی غربی مرتبا ادعاهای جدیدی درخصوص آزمایش‌های هسته‌ای در مراکز نظامی ایران مطرح می‌کند. این ادعاها سیاسی است و در جهت تخریب برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد، چرا که ایران در گذشته یک‌بار اجازه بازدید از سایت پارچین را به بازرسان آژانس داد و به‌رغم اینکه هیچ مورد مشکوکی پیدا نکردند دوباره در دام سناریوهای سازمان‌های جاسوسی غربی مبنی بر انجام آزمایش‌های هسته‌ای در سایت پارچین افتادند.
البته ادعای آژانس این است که ایران درصدد پاکسازی و حمل خاک‌هایی است که آزمایش‌های هسته‌ای در آنها انجام شده درحالی‌که کاملا مشخص است که اگر آزمایش‌های هسته‌ای در منطقه‌ای انجام شود به قدری ذرات ریز آن پخش و گسترده می‌شود که با هیچ عملیاتی نمی‌توان تمامی آثار آن‌را از بین برد و درصورت آزمایش، حتی روی یک برگ درخت و ذره‌ای از خاک آن منطقه می‌توان به راحتی به میزان و کیفیت آزمایش‌های احتمالی پی برد.
بنابراین به دلیل وضوح کار و شفاف بودن موضوع، ایران آمادگی بازدید مجدد بازرسان از سایت پارچین را دارد به شرطی که آژانس متعهد شود در قالب تعهدات و وظایف فنی و حقوقی خود گزارش عادلانه‌ای از بازدید خود به جامعه بین‌المللی ارائه کند و ضمن عدم‌تکرار تقاضاهای خارج از چارچوب و وظایف خود پرونده ایران را به حالت عادی بازگرداند.
درهرحال با توجه به در پیش بودن مذاکرات ایران و آژانس در آذرماه انتظار می‌رود از یک طرف ایران ضمن حفظ اصول و معیارهای ملی خود بیشترین تلاش را برای اعتمادبخشی جامعه بین‌المللی به‌ویژه غربی‌ها انجام دهد و در جهت شکستن حصار گسترش فشارها و تحریم‌ها علیه کشور گام‌های جدی بردارد و از طرف دیگر آژانس ضمن بازگشت به وظایف حقوقی و قانونی خود بدون تأثیرپذیری از قدرت‌های بزرگ در جهت بازگرداندن مسیر پرونده هسته‌ای ایران به حالت عادی اقدامات اساسی انجام دهد تا زمینه برای شروع و نتیجه بخش بودن دور جدیدی از مذاکرات ایران و گروه 5+1 فراهم شود.
* استاد دانشگاه خوارزمی
