اینکه مواد خام، فرمت تولید فیلم به شیوه سنتی 35میلیمتری با افزایش بهای دلار گرانتر از همیشه شده، حالا مدیران سینمایی میخواهند سینمای ایران را از وابستگی به نگاتیو برهانند. تولید و پخش فیلم با امکانات دیجیتال سالهاست در کشورهای دیگر تبدیل به روالی متداول شده ولی در ایران تنها 19سالن در تهران و 32سالن در شهرستانها مجهز به امکانات پخش دیجیتال هستند. به گفته مدیران سینمایی قرار است تا 200 سالن دیگر به سینماهایی که فیلمها را به صورت دیجیتال اکران میکنند افزوده شود اما اینکه این اتفاق میتواند در چند ماه باقیمانده تا پایان عمر مأموریت دولت دهم رخ دهد یا خیر نکتهای است که کارشناسان دربارهاش نظرهای متفاوتی دارند.
نکته دیگر فرسوده بودن بسیاری از سالنهای سینماست و اینکه این سینماهای کهنه و در بسیاری از موارد از دور خارج شده با تجهیز به امکانات پخش دیجیتال قرار است چه اتفاقی برایشان رخ دهد؟ سینماهایی که برخی از آنها به لحاظ جغرافیایی در مکانی واقع شدهاند که سالهاست کمتر کسی برای فیلم دیدن انتخابشان میکند، اگر امکانات پخش دیجیتال هم داشته باشند اتفاق خاصی برایشان رخ نمیدهد. ظاهرا برخی از مدیران اینکه فیلمها جای نگاتیو با دوربینهای دیجیتال ساخته شوند را نشانه رشد و پویایی میدانند و حتی زمزمههایی جدی مبنی بر خداحافظی با نگاتیو 35 میلیمتری به راه افتاده است در حالی که در کشورهای صاحب سینما که به لحاظ امکانات غیرقابل مقایسه با سینمای ایران هستند نیز هنوز نگاتیو از دور خارج نشده است. سنتی دانستن فیلم 35میلیمتری و مدرن خواندن آثاری که با دوربین دیجیتال گرفته شدهاند هم بیشتر به یک سوءتفاهم شباهت دارد تا بحثی جدی.
رئیس هیأت مدیره انجمن سینماداران در این باره گفت: سیستم پخش دیجیتال یک تحول بزرگ در سینمای ایران است. با توجه به مشکلات اقتصادی و بالابودن هزینههای تولید در سینمای ایران، پایین آوردن هزینهها و بهینهسازی در این بخش میتواند به رونق سینما بینجامد.
محمد قاصداشرفی،که با سوره سینما گفت و گو میکرد ادامه داد: خوشبختانه تکنولوژی پخش دیجیتال در ایران وجود دارد. مهندسین ایرانی در ساخت، تجهیز و تعمیر قطعات کاملا کاربلد و حرفهای هستند و نیازی به وارد کردن این سیستم از خارج نیست. دیجیتال شدن پخش سینماها ضرورتی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت اما باید با صبر و حوصله به سراغش رفت و این فرصت را به همه سینمادارها داد تا از این امکان استفاده کنند. قاصد اشرفی افزود: نصب، مونتاژ و سرویس دهی به سینماها در این حوزه کمبود و مشکلی ندارد؛ سینمادارها نباید از این نظر نگران باشند. مهم این است که در مرحله تولید هم به کیفیت صدا و تصویر توجه شود تا نسخهای که روی پرده میرود کیفیت فنی قابلقبولی داشته باشد.
مدیر سینما ماندانا گفت: یک برنامهریزی کلان برای مجهزکردن سینماها به پخش دیجیتال لازم است که تنها شامل حلقه اکران نیست بلکه حلقه تولید و توزیع فیلم هم باید درگیر این ماجرا شوند. اگر گروههای فیلمبرداری زمان ساخت یک فیلم به این ویژگی توجه نکنند، این طرح به نتیجه درخورتوجه نمیرسد و فقط یک تغییر ظاهری در سالنهای سینماست. امیر سماواتی، تهیهکننده فیلم سینمایی «سلام، خداحافظ» نیز گفت: اینکه در جشنواره فجر یکباره سعی کنند سیستم پخش دیجیتال شود و این آزمایش را روی فیلمهای ما انجام دهند درست نیست. پس نفس سینمای 35میلیمتری چه میشود؟ ما هماکنون در این شرایط سخت اقتصادی سینما اثری را با این فرمت تولید کردهایم و نباید کیفیت پخش آن دستخوش آزمایشهای شتابزده شود.
این تهیهکننده افزود: اگر این کار به لحاظ اقتصادی به نفع جشنواره فیلم فجر باشد که هزینه کپینگاتیو فیلمهای شرکتکننده کمتر شود هم باید بگویم که جشنواره فیلم فجر همواره با فروش بلیتهای فیلمهای ما درآمد مناسبی کسب میکند بهطوری که تجربه ثابت کرده در زمان پیشفروش، بلیتها تمام میشود. وی ادامه داد: اینکه سیستم ساخت و پخش سینمای ایران مانند بسیاری از کشورها دیجیتال شود مستلزم برنامهریزی دقیق و حساب شده است و به اعتقاد من وقت آزمایش آن در جشنواره فیلم فجر امسال نیست.
با این سالنهای فرسوده، پخش دیجیتال بیمعناست
مجتبی فراورده درباره مجهز شدن سینماها به سیستم پخش دیجیتال گفت: طبیعتا اگر سینماها به سیستم پخش دیجیتال مجهز شوند امر پسندیده و مثبتی است اما به بهنظر میرسد عملی شدن این تصمیم در کشور ما با اما و اگرهایی روبهرو ست.تهیهکننده «ملک سلیمان» گفت: ابتدا باید درنظر بگیریم که اساسا این تصمیم در اثر مشکلی که در تأمین ارز نگاتیو و پوزیتیو بهوجود آمده، اتخاذ شده است. مشکل ارز پیشنهاد مجهز شدن سینماها به سیستم دیجیتال را مورد توجه مسئولین قرار داده و این تصمیم یک واکنش دفاعی در برابر مشکل اقتصادی بهوجود آمده است. وی افزود: بهنظر میرسد این تصمیم مقطعی است و یک کار مبنایی نیست. سینماهای فرسوده با زیرساختهای ضعیف ایران نمیتوانند پذیرای پخش دیجیتال باشند. سینمایی که سیستم پخش دیجیتال دارد، باید سیستم دالبی داشته باشد و خود سالن مجهز به جدیدترین امکانات و به روز باشد. فراورده افزود: این حرکت به یک برنامهریزی مدون و حساب شده احتیاج دارد. در حال حاضر این تصمیم یک حرکت انفعالی است که بهخاطر مشکل ارز بهوجود آمده. اساسش خوب است ولی بهشدت به یک نظام درست و حساب شده احتیاج دارد. وی در ادامه گفت: برای مخاطب خیلی فرقی نمیکند که پخش دیجیتال باشد یا نه؛ چون در حال حاضر بعضی سینماها دیجیتال هستند ولی مخاطب بیشتر به فیلمی که روی پرده میبیند توجه میکند. در شرایط حاضر مقدمات اجرای این طرح فراهم نیست. سالنهای ما با اجرای این طرح باید همگون شوند. سینمای فرسوده با نظام دیجیتال همگون نیست.