در حال حاضر پروپوزال انجام این طرح آماده و به وزارت بهداشت ارائه شده است.دکتر مجید حاجی فرجی با بیان اینکه آخرین سبد غذایی خانوار در سال 83براساس یافتههای الگوی میزان مصرف تدوین شد، عنوان کرد: نمیتوانیم سالانه سبد غذایی خانوار را ارائه کنیم. وی ادامه داد: اجرای این طرح هر10سال یکبار امکانپذیر است، زیرا کار بسیار دشواری است و علاوه بر گزارش این سبد مطلوب در چهار فصل، بایستی درآمد خانوار، نرخ تورم، مسائل اقتصادی و اجتماعی هم لحاظ شود.
در همین رابطه دکتر سیدمرتضی صفوی مدیر گروه تغذیه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و مدیر سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در گفتوگو با روزنامه همشهری درباره طرح سبد مطلوب غذایی خانوار و امکان اجرای آن توضیحاتی ارائه داده است که از نظرتان میگذرد. دکتر صفوی در تعریف سبد خانوار گفت: ما یکسری شاخصها و استانداردهایی داریم که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) تعیین شدهاند و زمانی که بخواهیم این استانداردها را بومیسازی کنیم باید آنها را با شرایط اقلیمی هر منطقه تطابق دهیم. در این راستا راهنماییهای کلی سازمان بهداشت جهانی هم اخذ و لحاظ میشود و با کنار هم گذاشتن این عوامل خواهیم توانست شرایط هرجامعهای را برای داشتن سبد مطلوب غذایی خانوار مشخص کنیم.
او در توضیح راهنماییهای کلی سازمان بهداشت جهانی گفت: این راهنماییها (GUIDlINES) در یک هرم غذایی ارائه شده است. برمبنای این راهنماییها شش تا 11سهم کربوهیدرات و دو تا سه سهم پروتئین، دو تا سه سهم لبنیات، سه تا پنج سهم سبزی و دو تا چهار سهم میوه باید بهطور روزانه مصرف شود. هر کدام از این سهمها نیز دارای تعاریف مشخص خود است؛ بهعنوان مثال یک سهم کربوهیدرات یک کف دست نان سنگک 60گرمی یا یک کفگیر برنج یا ماکارونی است، یک سهم لبنیات نیز عبارت است از یک لیوان شیر یا ماست یا دو لیوان دوغ یا 45گرم پنیر که اندازه آن در حد یک قوطی کبریت است. هر سهم سبزی یک لیوان سبزی خام یا نصف لیوان سبزی پخته است. هر سهم پروتئین هم 60گرم گوشت است.
مصرف روزانه دو تا سه سهم پروتئین برابر است با حدود 180گرم گوشت که میشود معادل یک سیخ و نصفی کباب. دکتر صفوی به اهمیت بومیسازی راهنماییهای کلی ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی اشاره کرد و گفت: اگر ما این راهنماییهای کلی را به همراه شرایط اقلیمی و منطقهای کشور خود که دارای آب و هوایی متعادل با چهار فصل است درنظر بگیریم، میتوانیم سبد غذایی مطلوب را برای کشور خود تعریف کنیم؛
بهعنوان مثال اکنون در ایران برخی از گروههای جمعیتی حدود 70درصداضافه وزن دارند یا مثلا در ردهبندی بیماریها به این مسئله اشاره میکنیم که 30درصد دارای کبد چرب هستند، 10تا 12درصد افراد مبتلا به دیابت داریم، اگر اینگونه موارد و آمارهای موجود منطقهای را با راهنماییهای کلی سازمان بهداشت جهانی تطبیق دهیم میتوانیم توصیههای خاص بهداشت غذایی را تهیه بکنیم و آن را مبنای سبد خانوار قرار دهیم.
بر همین اساس میتوانیم مشخص کنیم که نیازهای غذایی مردم کشور ما در هر سنی چقدر است؛ بهعنوان مثال میتوانیم تفکیکبندی و مشخص کنیم که برای نوجوان چه سبد غذایی باید تعیین شود، بزرگسالان به چه میزان مواد غذایی نیاز دارند، برای زنان باردار و زنان مسن و افراد مسن نیز چه سبد غذایی باید درنظر گرفته شود. سالها ست در وزارت بهداشت در حال کار روی این مسئله هستند و در هر مقطعی نیز گزارشهایی در این باب ارائه میدهند. او به تجربه قبلی درباره اجرای طرح سبد خانوار در کشور اشاره کرد و گفت: در سال 84نیز با توجه به گزارشهای تهیه شده توانستیم سبد مطلوب غذایی خانوار را تعیین کنیم. بنابراین میتوانم بگویم که تعیین سبد غذایی امری است مقدور. البته باید همانگونه که اشاره کردم برای تنظیم این سبد راهنمایی کلی سازمان بهداشت جهانی را مدنظر قرار داد و تلاش کرد این راهنماییها را با توجه به شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور بومیسازی کرد.