شهروندان شهرهای بزرگ هر روز با سرعت بیشتری به سمت نابودی کره خاکی پیش میروند و در این مسیر به هشدارهای مختلف توجهی ندارند. الگوی تغییر آب و هوا که باعث افزایش دمای کرهزمین میشود، اگر نپذیریم ناشی از فعالیت انسانهاست، دستکم متاثر از آن است. تولید گازهای گلخانهای، تولید آلودگیهای محیطی و تولید زباله شاید مهمترین دستاوردهای زیستمحیطی زندگی شهری باشد. در واقع آنچه از زندگی در شهرهای بزرگ بهدست میآید تنها بحرانهای مختلفی است که محیطزیست را آلوده میکند.
تولید روزانه 009گرم زباله توسط هر شهروند تهرانی و تولید ماهانه بیش از 002تن زباله در شهر تهران این شهر را در آستانه یک بحران جدی قرار داده است. بخش عمدهای از زبالههای تولید شده در تهران زبالههای خشک هستند و با توسعه شرکتهای صنعتی و کارخانههای مدرن، روز به روز به میزان زبالههای خشک افزوده میشود. بر اساس آمار منتشر شده از سوی شهرداری تهران عموما 56درصد زبالههای تولیدی سطح شهر تهران زبالههای تر هستند و تنها 53درصد از زبالههایی که شهروندان تهرانی تولید میکنند زبالههای خشک هستند.
هر تهرانی در طول یک سال در حدود 11کیلوگرم زباله تولید میکند. این مقدار میتواند برای نابودی شهری مانند تهران کافی باشد. بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان بازیافت و مدیریت پسماند شهرداری تهران تنها در سال 89 بیش از دو میلیون و 424هزار و 072تن زباله در شهر تهران تولید شده است. به تعبیر مدیر عامل سازمان بازیافت و مدیریت پسماند تهرانیها روزانه سهبرابر یک زمین فوتبال زباله تولید میکنند. سیدمحمد فیاض با بیان اینکه دفن زباله باید طی برنامه پنجم توسعه در شهرهای بالای 200هزار نفر به صفر برسد، اظهار کرد: یکی از روشهای تحقق این هدف تولید کمپوست از زباله تر است. امروز 56درصد زباله تولیدی در شهر تهران، تر است و با استفاده از این ظرفیت میتوان به حجم بالایی از کمپوست دست یافت و از منافع زباله بهرهمند شد.
او همچنین قول میدهد که تا پایان سال 19باید به مرحله تولید روزانه 0051تن کمپوست برسیم که هماکنون 09درصد این برنامهها محقق شده است. فضای اشغال شده برای 0007تن زباله تولیدی روزانه در تهران معادل سه برابر یک زمین فوتبال است که میتوان بخش عمده این میزان را که شامل زباله تر میشود به کمپوست تبدیل کرد.
اما خطری که بیش از همه در تولید زباله در این شهر میتوان به آن اشاره کرد، تولید زبالههای پلاستیکی است. تنها در سال7831 تولید زبالههای پلاستیکی از فروردین ماه تا انتهای سال رشدی 942درصدی را نشان میدهد. در واقع شهروندان تهرانی طی 21ماه سرعتی حیرتآور در تولید زبالههای پلاستیکی داشتهاند؛ زبالههایی که نه در طبیعت تجزیه میشوند و نه بازگشتپذیر هستند. این میزان تولید زبالههای پلاستیکی، آمار منتشر شده از سوی شهرداری تهران است. مسلما بخشی از زبالههای پلاستیکی نیز در طبیعت به حال خود رها میشوند و اینکار به تدریج باعث از میان رفتن مناظر طبیعی میشود و همچنین به چرخه محیطزیست آسیب میرساند.
مروری بر تولید زبالههای شهری تهران به تفکیک مناطق در سالهای 85تا 98 در شهر تهران بیانگر رشد قابلتوجه تولید زباله در مناطق مختلف پایتخت است. در طول چهار سال تولید زباله در شهر تهران رشدی 01درصدی را شاهد بوده است. اگر بخواهیم همین میزان رشد را تا سال0041در پایتخت متصور شویم، تهران تقریبا در هشتسال آینده به تولید سالانه بیش از سه میلیون و 002هزار تن زباله خواهد رسید. این اعداد و ارقام بیش از هر چیز میتواند دورنمای تاریکی را پیشروی هر شهروندی مجسم کند. آیا ما برای نابودی خود به پا نخاستهایم؟
جدول انواع زباله های دفن شده بین سال های 86 تا 89
ردیف | نوع زباله | سال 86 | سال 87 | سال 88 | سال 89 |
1 | خانگی | 2452 | - | - | - |
2 | بیمارستانی | 30683 | 30343 | 30804 | 32767 |
3 | لجن و خاک | 124078 | 269963 | 282554 | 234112 |
4 | صنعتی | 13000 | - | - | - |
5 | شاخ و برگ | 3697 | 2460 | 7431 | 669 |
6 | عمرانی و ساختمانی | 16723 | 16098 | - | - |
7 | زباله شهری | - | 2481483 | 2563153 | 2702541 |
8 | سایر | - | 4663 | 95651 | 3097 |
جدول مقایسه زباله های شهری به تفکیک سال های 85 تا 89
منطقه | سال 85 | سال 86 | سال 87 | سال 88 | سال 89 |
1 | 126 | 126 | 131 | 139 | 149 |
2 | 170 | 186 | 223 | 249 | 266 |
3 | 113 | 110 | 113 | 115 | 116 |
4 | 217 | 212 | 212 | 219 | 227 |
5 | 167 | 168 | 173 | 216 | 256 |
6 | 106 | 102 | 108 | 112 | 106 |
7 | 97 | 95 | 95 | 96 | 98 |
8 | 95 | 91 | 88 | 94 | 95 |
9 | 51 | 59 | 63 | 61 | 71 |
10 | 98 | 95 | 103 | 101 | 106 |
11 | 91 | 94 | 97 | 97 | 107 |
12 | 123 | 124 | 130 | 138 | 135 |
13 | 84 | 65 | 56 | 68 | 60 |
14 | 112 | 110 | 102 | 112 | 114 |
15 | 206 | 180 | 165 | 180 | 174 |
16 | 80 | 84 | 93 | 107 | 108 |
17 | 111 | 119 | 114 | 107 | 98 |
18 | 96 | 90 | 92 | 107 | 100 |
19 | 94 | 93 | 97 | 87 | 87 |
20 | 172 | 164 | 163 | 159 | 150 |
21 | 38 | 52 | 65 | 65 | 68 |
22 | 25 | 29 | 28 | 29 | 32 |
جمع | 2474 | 2452 | 2511 | 2657 | 2723 |