این جمله دبیر شورای فناوری اطلاعات در سخنرانی‌هفته گذشته‌اش، اگرچه حرف چندان تازه‌ای نبود، اما بیان مکرر آن از زبان یک مقام مسئول نشان داد که هنوز درک جامعی از فلسفه و کارکرد ارتباطات سایبر در مسئولان این حوزه وجود ندارد.
عبدالمجید ریاضی دبیر شورای فناوری اطلاعات در حالی این سخنان را گفت که یک پروژه عظیم ملی شامل سازمان جوانان، آموزش عالی و آموزش و پرورش به دنبال تدوین و پیاده سازی برنامه‌هایی جهت پر کردن اوقات فراغت و سرگرمی‌جوانان و نوجوانان در کشور هستند.
کارشناسان، در واکنش به چنین رویکردی، می‌گویند فناوری اطلاعات از جنبه‌های مختلف دارای ارزش است، حتی بازی‌های رایانه‌ای و سرگرمی‌که برای مدتی در کشور مورد
بی توجهی قرار گرفت.
علی اکبر جلالی، محقق و کارشناس فناوری اطلاعات می‌گوید: «در کشوری مانند کره جنوبی اینترنت به گونه‌ای بومی‌شد که ابتدا سرگرمی‌های آن به عنوان محور فرهنگ سازی درون جامعه گسترش یافت و حتی افراد بالای 60 سال نیز به بازی‌های رایانه‌ای مشغول شدند، در نتیجه تا جایی پیش رفتند که هم اکنون این کشور رتبه اول در دولت الکترونیک با ارائه بیش از 500 خدمات آنلاین در جهان را کسب کرده است، در حالی که کشور ما هنوز نتوانسته بحث دولت الکترونیک را آغاز کند.»
بهمن صالحی، مشاور سابق وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی‌هم ضمن اظهار تاسف از این سخنان دبیر شورای فناوری اطلاعات می‌گوید: «این نظر، نظر کارشناسی نیست، چرا که حتی اگر این‌طور باشد، در دنیا بحث سرگرمی‌و پر کردن اوقات فراغت یک مقوله بزرگ و مهم به شمار می‌رود.»
رئیس سابق کمیته فرهنگی و اجتماعی شورای عالی اطلاع رسانی می‌افزاید: «حتی اگر این نظر غلط را قبول کنیم و بگوییم اینترنت در کشور تبدیل به یک وسیله سرگرمی‌شده است باز هم اینترنت توانسته نقش مهمی‌را برای جامعه به ویژه جوانان ایفا کند.»
حسین ابراهیم آبادی، رئیس مرکز پژوهشکده ارتباطات نیز معتقد است یکی از کارکردهای فناوری جدید سرگرمی‌است و در واقع همین شاخص باعث تفاوت فناوری جدید با فناوری قدیم شده است. استاد دانشگاه علم و صنعت می‌گوید: «نسل جوان امروز با آمدن کوچکترین خدمت کاربردی مشتاقانه به سوی آن می‌رود که می‌توان خدماتی مانند ثبت نام کنکور، ثبت نام درخواست وام آنلاین را مثال زد. شاید نسل قدیم که اکنون مسئولین توسعه این فناوری هستند، علاقه‌ای به این موضوع ندارند ولی مطمئناً تاخیر آن‌ها نمی‌تواند باعث جلوگیری توسعه این فناوری در دراز مدت شود.»
اعتقاد شخصی مسئولین، مانع اصلی
علی اکبر جلالی محقق و کارشناس فناوری اطلاعات البته نظر رادیکال‌تری دارد: « بهتر است مسئولینی که اعتقاد به اینترنت و توسعه کاربرد فناوری‌های اطلاعات کشور ندارند و حتی تلاشی برای افزایش بودجه سرانه آن هم نمی‌کنند، جای خود را به افرادی واگذار کنند که بتوانند در این شرایط حساس که تمام دنیا با سرعت زیاد پیش می‌روند ما نیز حداقل چند گام بر داریم.»
به گفته علی اکبر جلالی اگر سرعت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان توسعه یافته 100 باشد، سرعت توسعه این فناوری در کشور ما در دو سال گذشته حدود 30 و امروز (با توجه به نبود برنامه، و عدم اعتقاد مسئولین به اینترنت) به 10 رسیده است.
وی معتقد است در صورتی این پدیده می‌تواند در کشور توسعه یابد که مدیران بخش دولتی از عقاید شخصی و تفکرات ذهنی خود دست بردارند و با واقعیات به صورت عینی و واقعی برخورد کنند. جلالی می‌گوید: «اگر امروز بعضی مسئولین که باید عامل اصلی فرهنگ سازی و توسعه این پدیده باشند، آن را اسباب بازی می‌دانند و هزینه کردن در این حوزه را برای کشور مفید نمی‌دانند و بر اعتقادات خود اصرار بورزند، باید در سالهای آینده پاسخگوی نسل جوان باشند که امروز کاملاً به این فناوری تسلط دارند و دیگر آرزوی داشتن دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک، بانکداری و بهداشت الکترونیک و سایر خدمات آن را در سر بپرورانند.»
بهمن صالحی، مشاور وزیر سابق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌در این باره می‌گوید: «به طور طبیعی هر تکنولوژی که بخواهد بومی‌شود باید مصرف خانگی و بومی‌پیدا کند. بر این اساس بومی‌شدن تکنولوژی دلیل بر بی مصرفی و بی اهمیت بودن آن نیست. در واقع استفاده ابزاری از یک تکنولوژی نیز می‌تواند کمک فراوانی به یک جامعه بکند و زائد به حساب نمی‌آید.»
نیاز فرهنگی را فراموش نکنید
ابراهیم آبادی، رئیس مرکز پژوهشکده ارتباطات گردش کم اطلاعات علمی‌در این فضا را تایید می‌کند، اما از سوی دیگر معتقد است مقصد اصلی کاربران نیستند بلکه مراکز اجتماعی و فرهنگی کشور باید زمینه‌های آن را برای بهره وری هرچه بیشتر مهیا کنند: «در جامعه‌ای مانند جامعه ما تکنولوژی از نیاز فرهنگی و اجتماعی بیرون نمی‌آید و به همین دلیل باعث می‌شود تکنولوژی بیشتر جنبه سرگرمی‌پیدا کند.»
وی می‌افزاید: «هر چند یک بخش از سرگرمی‌باعث می‌شود نوجوانان و جوانان با این فناوری بیشتر آشنا شوند و همین عنوان افزایش مهارت آنان در استفاده از تکنولوژی را در پی خواهد داشت.»
کارشناسان می‌گویند اگر توسعه فناوری اطلاعات با درایت و بر اساس اصول علمی‌پیاده سازی شود و از تجربیات سایر کشورها نیز استفاده شود مطمئناً به ابزاری کارآمد جهت توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در خواهد آمد.
