وزیر ارتباطات گفته بود: در صورت استفاده دانشگاهها و مراکز پژوهشی از امکانات ایجاد شده برای آنها، جهش بزرگی در این بخش ایجاد میشود و شمار کاربران به بیش از ۲۰میلیون نفر افزایش مییابد.
این سخنان وزیر ارتباطات اواخر سال گذشته در حالی گفته شد که طبق آخرین آمارهای جهانی، ایران در لیست کشورهای با ضریب نفوذ بالای 50 درصد هم نیست.
حتی اگر آمار11 میلیون نفر کاربر هم درست باشد آن وقت ضریب نفوذ ایران حدود 15 درصد میشود و با تفاوت 71 درصدی از کشور ایسلند که در صدر جدول ضریب نفوذ اینترنت است قرار میگیرد.
از طرف دیگر میانگین ضریب نفوذ 35 کشور با بالاترین ضریب نفوذ اینترنت 5/64 درصد است که باز هم ایران با این میانگین 5/49 درصد فاصله دارد. 5/49 درصد در ضریب نفوذ برای ایران با توجه به جمعیتش یعنی چیزی حدود 35 میلیون کاربر کمتر.
سؤال این است که چرا نام ایران با وجود جمعیت 70 میلیونی و جوانش در لیست کشورهای پرکاربر دنیا و کشورهای با ضریب نفوذ اینترنت بالا دیده نمیشود؟
دلایل بسیاری میتوان آورد: محدود شدن سرعت، فیلترینگ سایتها، عدم همکاری مناسب دولت با بخش خصوصی، عدم تلاش برای بومیکردن فرهنگ اینترنت و بالاخره قیمت بالای اینترنت در ایران.
جالبترین اظهار نظر در هفتههای اخیر در این رابطه هم، گفتههای عبدالمجید ریاضی دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات و معاونای تی وزارتای سی تی است که گفت: «اینترنت در ایران تبدیل به یک وسیله بازی و سرگرمیشده است.» جملهای که میتواند مصداق خوبی برای اثبات این ناهمسوئی باشد.
رویای دولت الکترونیک
وابسته شدن تمامیفعالیتهای بشر به اینترنت در مقیاسی بسیار عظیم و در زمانی چنین کوتاه از آغاز پدیده اینترنت، حکایت از آغاز دوران تاریخی نوینی در عرصههای گوناگون علوم، فنآوری و بهخصوص در نحوه تفکر انسان دارد.
شواهد زیادی در دست است که از آنچه دنیای سایبر برای بشر به ارمغان خواهدآورد، تاکنون تنها مقدار بسیار اندکی به واقعیت درآمدهاست.با اینحال هم اکنون اینترنت جزو لاینفک زندگی بشری محسوب میشود و تمامیکشورهای دنیا - به جز استثنائاتی مانند کشور ما- در حال گسترش سریع خدمات اینترنتی هستند، چون میدانند که در آیندهای نه چندان دور، اینترنت هسته مرکزی ارتباطات را تشکیل خواهد داد.
کشورها برای نیل به این مقصود از هر وسیلهای استفاده میکنند تا میزان ضریب نفوذ اینترنتشان را افزایش دهند و تمامیاقشار جامعه خود را با آن آشنا کنند و تاکنون هم موفق بودهاند.
به عنوان مثال کشوری مانند کره جنوبی که در سال 2000، 19 میلیون نفر کاربر داشت در سال 2006، نزدیک به 34 میلیون کاربر دارد. یعنی در مدت 6 سال ضریب نفوذ اینترنت خود را از 6/39 درصد به 67 درصد رسانده است (جمعیت کره در سال 2006 کمیبیشتر از 50 میلیون نفر گزارش شده است) و درست به همین دلیل از نظر کارشناسان، کشور کره جنوبی نزدیکترین کشور به دستیابی و استفاده از دولت الکترونیک است.
20 رتبه برتر
در جدول آمار پرکاربرترین کشورها، یکی از مسائل عجیبی که به چشم میخورد تسخیر 8/77 درصدی فضای اینترنتی دنیا، توسط تنها 20 کشور است. باز هم در میان این 20 کشور، فاصله تعداد کاربران اینترنت بین کشور اول یعنی ایالات متحده آمریکا و کشور دوم (چین) بسیار است در صورتی که جمعیت چین 4 برابرجمعیت آمریکاست.
برای سنجش تسهیلات و بستر سازی اینترنت هر کشور بهتر است کشورها را با ضریب نفوذ اینترنت آنها (نسبت تعداد کاربران به جمعیت) مقایسه کنیم. البته میزان جمعیت هر کشور هم باید در نظر گرفته شود تا بتوان بستر سازی دولت شان را در زمینه تسهیلات اینترنتی محک زد.
به عنوان مثال جزایر فالکلند با جمعیت 2736 نفری خود اگر ضریب نفوذ پایینتر از 4/69 داشت جای تعجب بود ولی کشور ایالات متحده آمریکا با جمعیت حدود 302 میلیون نفری خود ضریب نفود 9/69 درصدی دارد.
با این آمار و ارقام و کوتاه بودن دست بخش خصوصی به ایجاد پروژههای تسهیلات اینترنتی باید منتظر فعالیتهای دولت بمانیم و امیدواریم که ضریب نفوذ اینترنت در ایران از 60 درصد – به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- به 30 درصد افزایش یابد!