امروزه در شهرهای بزرگ دنیا این خود شهروندان هستند که یا به‌صورت مستقیم یا مانند آنچه در کشور ما اتفاق می‌افتد، به‌صورت غیر‌مستقیم و از طریق شورای شهر، مدیریت شهری را خود برمی‌گزینند. اهمیت این امر به همان وظیفه اصلی شهرداری که همانا روان‌سازی ارتباطات شهروندان است برمی‌گردد. پروژه‌های شهری نیز که برخی از آنها در قالب طرح‌های عمرانی و حمل‌ونقل نمود داشته و برخی دیگر جنبه‌های فرهنگی و نرم‌افزاری دارند، همه در همین مسیر تعریف شده و می‌شوند. شیراز که از کهن‌ترین مبادی تمدن این مرزوبوم است هرچند برای مردم سایر نقاط کشور و حتی بسیاری از مردم دنیا، یک شهر توریستی به‌حساب می‌آید که علاوه بر طبیعت زیبا، نشانه‌هایی از فرهنگ غنی ایرانیان را در خود جای داده اما برای مردم شیراز کلانشهری است همچون سایر شهرهای بزرگ کشور با مشکلاتی مشابه. به‌منظور آشنایی با تلاش‌های مدیریت شهری شیراز در همین زمینه، به سراغ شهردار سختکوش این شهر زیبا رفتیم.
عیلرضا پاک فطرت معتقد است که باید تلاش کنیم وقتی فرزندان شیراز در جمع هم‌سن و سالانشان از شهرهای دیگر قرار می‌گیرند، بتوانند به شهر خود و پیشرفت‌های آن افتخار کنند و در برابر سایر شهرها احساس کمبود نکنند.
- آقای شهردار تاکنون چند درصد از واگذاری بودجه مصوب متروی شیراز محقق شده است؟
بودجه مصوب متروی شیراز در سال‌جاری 111میلیارد تومان بوده که مبلغ 5 /34میلیارد تومان، معادل 30 درصد از کل بودجه واگذار شده است. اگرچه بخش عمده اعتبارات معمولا در نیمه دوم سال واگذار می‌شود اما هنوز این اتفاق نیفتاده و امیدواریم واگذاری اعتبارات سال‌جاری در این سه‌ماه پایانی سال تحقق یابد.
- در حال حاضر متروی شیراز در چه وضعیتی به‌سر می‌برد و فاز نخست مترو چه زمانی به بهره‌برداری می‌رسد؟
در حال حاضر فاز یک خط یک‌متروی شیراز 86 درصد پیشرفت داشته که امیدواریم با واگذاری حداقل اعتبار موردنیاز، این فاز در بهار سال92 به بهره‌برداری برسد. قطار شهری شیراز 5 /24کیلومتر است که حفاری تمام خطوط آن به‌صورت رفت و برگشت پایان یافته و احداث ایستگاه‌ها به‌صورت نصفه ونیمه انجام شده است. البته 5 /10کیلومتر را در اولویت کاری قرار دادیم و کار آن همانطور که عرض کردم رو به اتمام است. این 5 /10کیلومتر در قالب طرح مهر ماندگار است و فقط منتظر ترخیص واگن‌ها هستیم و رسیدن این واگن‌ها هم بستگی به‌کار وزارت کشور دارد تا در قراردادی که با کشور چین بسته شده کار را جلو برده و در کلانشهرهایی مانند شیراز، تبریز و اصفهان واگن‌ها هرچه زودتر روی ریل بروند. طبق وعده‌ها باید در اواخر سال‌جاری یا اوایل سال آینده شاهد واگذاری 15واگن از واگن‌های خریداری‌شده باشیم.
- آیا برای پیشبرد ساخت مترو به فروش اوراق مشارکت نیز نیاز است و کاری در این خصوص انجام شده است؟
برای پیشبرد کار مترو به یقین به فروش اوراق مشارکت نیاز است. شهر شیراز نخستین شهری بوده که کارهای فروش اوراق مشارکت را برای مترو انجام داده و حتی بانک‌های عامل را هم مشخص کرده است. بانک عامل هم به بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده است. این در حالی است که بانک مرکزی به‌دلیل عدم‌تکرار موضوع فروش اوراق مشارکت متروها در قانون بودجه 91 از دادن مجوز خودداری کرده که این موضوع نیز توسط آقای قادری، نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری است تا در مجلس الحاقیه‌ای صادر و این مشکل رفع شود.
- آیا جنابعالی این صحبت رئیس کمیسیون بودجه شورای اسلامی شهر شیراز را قبول دارید که گفته‌اند قطار شهری تا سال 92 هم بعید است به بهره‌برداری برسد؟
بهره‌برداری از فاز نخست خط یک مترو بستگی به واگذاری باقیمانده اعتبارات سال‌جاری دارد که اگر چنین مسئله‌ای رخ دهد، به یقین قطار شهری شیراز در سال92 به‌بهره‌برداری می‌رسد.
- ضرورت اجرای طرح ترافیک در هسته مرکزی کلانشهر شیراز تا چه اندازه حس می‌شود و این طرح چه زمانی به اجرا درمی‌آید؟
شهرداری شیراز آمادگی لازم را برای اجرای طرح ترافیک دارد و زیرساخت‌های این امر نیز فراهم شده و مدتی طولانی است که قصد اجرای چنین طرحی را دارد اما این امر مستلزم همکاری سایر ارگان‌ها و مسئولان مربوطه است. در این امر پلیس، راهنمایی و رانندگی و استانداری نیز باید آمادگی خود را اعلام کنند تا طرح به اجرا دارید. متأسفانه برخی معتقدند که اجرای این طرح از حیث سخت‌افزاری آماده نیست و مثلا عنوان می‌کنند که پارکینگ به اندازه کافی در مرکز شهر وجود دارد. شهرداری شیراز چنین مسئله‌ای را قبول ندارد و قرار نیست پارکینگ به اندازه همه خودروها وجود داشته باشد. در حال حاضر ورودی پارکینگ‌های شهر شیراز بین 200 تا 250تومان است و به همین‌خاطر هیچ‌کسی و هیچ سرمایه‌گذار خصوصی‌ای حاضر نیست در مرکز شهر پارکینگ بسازد. از سوی دیگر برای شهرداری شیراز هم مقرون به‌صرفه نیست که بخواهد پارکینگ بسازد. به‌هرحال توصیه ما به مسئولان این است که هرچه سریع‌تر دست به‌کار شوند تا طرح ترافیک شیراز به اجرا درآید زیرا اولویت با عابرین پیاده و وسایل حمل‌ونقل عمومی است و مرکز شهر جای خودروهای تک‌سرنشین نیست.
در طول سال گردشگران زیادی به شیراز می‌آیند و غیراز میراث فرهنگی، از طبیعت زیبای این شهر لذت می‌برند با وجود این و با توجه به تعداد خودرویی که روزانه در شیراز شماره‌گذاری می‌شود، محیط‌زیست این شهر به‌خطر افتاده است. شهرداری خطوط ویژه اتوبوسرانی را راه‌اندازی کرده، دوربین‌های لازم را نصب کرده است و 4هزار پارکینگ را در گلوگاه‌های محدوده طرح ترافیک احداث کرده اما بازهم عده‌ای مانع اجرای طرح محدوده ترافیک می‌شوند.
- شیراز از لحاظ آلودگی هوا در چه وضعیتی قرار دارد؟
شیراز از لحاظ آلودگی هوا مانند دیگر کلانشهرهای کشور نیست و از این منظر وضعیت به‌مراتب بهتری دارد. هوای شیراز طبق اعلام اداره کنترل کیفیت هوا و اداره‌کل محیط‌زیست استان در سال‌جاری در وضعیت هشدار قرارنگرفته و این به کمربند سبز شیراز برمی‌گردد که حدود سه‌هزار هکتار وسعت دارد و با آبیاری قطره‌ای اجرا شده است. هم‌اکنون سرانه فضای سبز عمومی شهر شیراز برای هر نفر 17متر است که با احتساب باغات و اماکن خصوصی به 50 متر هم می‌رسد.
- چه طرح‌هایی در زمینه احداث معابر شهری مانند تقاطع‌ها، بزرگراه‌ها و پل‌ها تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسند؟
چند پروژه بزرگ در سطح شیراز در دست اجراست که تا پایان سال و از حدود 20روز دیگر تعدادی از آنها به مرور به بهره‌برداری می‌رسند. از جمله این پروژه‌ها پنج تقاطع و تونل است؛ تقاطع غیرهمسطح دکتر حسابی که چهار پل به آن وصل می‌شود، تقاطع غیرهمسطح بلوار باهنر- بلوار رحمت که شامل سه‌سطح می‌شود، تقاطع غیرهمسطح رضوان- رحمت نیز پروژه دیگری خواهد بود که احتمالا تا شب عید به بهره‌برداری می‌رسد. تقاطع غیرهمسطح سرداران و تونل فضیلت که به تونل سعدی معروف شده نیز ان شاءالله تا شب عید افتتاح می‌شوند.
- شهرداری شیراز در زمینه خدمات الکترونیک و هوشمندسازی چه اقداماتی را انجام داده و در دست اجرا دارد؟
شهرداری فازهای صفر و یک شهرداری الکترونیک را خیلی پیش‌تر به اجرا درآورده است و فاز دو این طرح نیز چندی پیش در حوزه کاری صدور پروانه ساختمان و پاسخگویی به مردم به اجرا در آمد. مردم در حال حاضر می‌توانند حتی در منزل با در دسترس داشتن کد ملک خود، وضعیت ملک را به‌طور کامل پیگیری کنند. بین کلانشهرها شیراز و مشهد در این خصوص تقریبا باهم هماهنگ پیش می‌روند. گاهی آنها در اجرای شهر الکترونیک پیش می‌افتند و گاهی ما.
- فعالیت شهرداری در حوزه سلامت چگونه است؟
استان فارس از لحاظ مصرف مواد‌مخدر همیشه سرانه بالایی داشته و فارس به نوعی در خط ترانزیت مواد‌مخدر قرار داشته است. بنابراین مواد‌مخدر آسیب‌های فراوانی به استان فارس و مرکز آن وارد کرده است. شیراز از حیث مواد‌مخدر و معتادین جزو مناطق خاص بوده است. شهرداری شیراز به همین جهت با همکاری فرمانداری دو کمپ ترک اعتیاد احداث کرده که یکی از آنها بزرگ بوده و مخصوص آقایان است و دیگری کوچک‌تر است و محلی برای بازپروری زنان معتاد به شمار می‌رود. در این کمپ‌ها کسانی که به دام اعتیاد افتاده‌اند یک‌ماه تحت بازپروری قرار می‌گیرند و پس از آموزش‌های لازم به جامعه برمی‌گردند. همچنین در زمینه دندانپزشکی در بوستان‌های شهر چند مرکز درمانی ساخته شده که به همین‌خاطر لوح تقدیر از طرف یکی از نهاد‌های بین‌المللی پزشکی تقدیم شهرداری شیراز شده است. حدود 26 فرهنگسرای شیراز نیز کلاس‌های مختلف فرهنگی، روانپزشکی و آموزشی در حوزه زنان و زایمان، ایدز و... به‌صورت رایگان برای خانواده‌ها برگزار می‌کند.
وضعیت طرح‌های توسعه حرم شاهچراغ و بین‌الحرمین
با توجه به انتخاب و نامگذاری شهر شیراز به‌عنوان سومین حرم اهل‌بیت(ع) در کشور از سوی رهبر معظم انقلاب در سفر سال87 ایشان به استان فارس، توجه به حرم مطهر شاهچراغ و توسعه حرم در دستور کار قرار گرفت. مقداری از اعتبار این طرح توسط دولت و مقداری دیگر از آن توسط شهرداری تأمین و نیروی کار اجرایی شهرداری دست به‌کار شد. خیابانی که از جلوی حرم عبور می‌کرد مسدود و با عملیات بهسازی جزو حرم مطهر شد. حدود دوماه پیش 57 هکتار بافت فرسوده اطراف حرم تخریب شد. در حال حاضر کنار گذری تحت عنوان 9 دی احداث شده که برای ساخت آن، تخریب 20پلاک صورت گرفت. الان قرار است صحن دیگری به مساحت هشت‌هزار مترمربع به صحن مطهر حرم شاهچراغ اضافه شود که پیمانکار باید آن‌را تا پایان خرداد یا اوایل تیر آماده کند. شایان ذکر است که اعتبار دولتی این طرح، از ماده 12توسعه حرم‌ها تأمین می‌شود. شهرداری طرحی دیگر در قالب طرح بین‌الحرمین برای مسیر شاهچراغ- آستانه نیز در حال اجرا دارد که در آن یک زیرگذر با پارکینگ، فضای فرهنگی، واحدهای تجاری و اقامتی و... پیش‌بینی شده است. این طرح شش سال پیش کلید خورده اما به‌خاطر مسائلی راکد بود ه که پیگیری آن شروع شده و اکنون با وسعت هشت‌هکتار در حال اجراست. طرح مسیر حرم شاهچراغ تا حرم سیدعلاءالدین حسین نیز خیلی طولانی نیست و دارای مراکز فرهنگی است و مردم می‌توانند مسیر بین این دو حرم را در فاصله یک الی دو دقیقه طی کنند.
