«عطف به مطلب مندرج در آن روزنامه مورخ 91.8.20با عنوان «تحصیل در هنرستانها؛ اجبار یا انتخاب، به بهانه افزایش آمار»، به اطلاع میرساند نقل قول نویسنده محترم که برخلاف معمول نامشان هم در مقاله قید نشده، برخلاف واقع است. به یقین اهمیت و ضرورت توسعه آموزشهای فنی و حرفهای و کاردانش از منظر آموزههای دینی، اسناد بالادستی، تجارب بینالمللی، مطالبات اجتماعی، بسط عدالت آموزشی و تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش، بر کسی پوشیده نیست. وزارت آموزش و پرورش نسبت به توسعه شاخههای فنی و حرفهای و کاردانش، از آغاز دولت دهم، توسعه این شاخهها همزمان در دو بعد کمی و کیفی براساس برنامه جامع تدوین کرده که منضم به برنامههای عملیاتی سنواتی است.
با تدوین طرح جامع نیروی انسانی در حوزه آموزشهای فنی و حرفهای و کاردانش، گامی بیسابقه در راستای تأمین نیروی انسانی تخصصی برداشته شد. بهمنظور تجهیز و استانداردسازی هنرستانها نیز علاوه بر اتخاذ راهکارهای اجرایی متعدد و جلب مشارکت بخشهای دولتی و غیردولتی در این زمینه، اولویتبخشی هزینهکرد 20درصد اعتبارات عمرانی استانها به خرید تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی هنرستانها، در سال 1390با ارائه طرح تجهیز هنرستانهای کشور، برای نخستینبار وزارت آموزش و پرورش توانست بودجهای مستقل بدینمنظور در ردیف بودجه همان سال معادل 10میلیارد تومان دریافت مصوب نمایند؛ که در سالجاری این بودجه به 31میلیارد تومان افزایش یافته است.
در حال حاضر نیز براساس اولویتبندی انجام شده تخصیص استانی آن صورت میگیرد.ماحصل اجرای برنامه جامع توسعه این شاخهها طی سنوات اخیر، براساس گزارش اخذ شده مورخ 1391.8.14از سامانه الکتریکی ثبتنام وزارت آموزش و پرورش، افزایش جذب دانشآموزان پایه دوم نظری به این شاخهها حدود 44درصد است.
گزارشات واصله از استانها حاکی از خیل عظیم متقاضیان نامنویسی در هنرستانهای کشور است که بهدلیل کمبود فضای آموزشی با ناکامی مواجه میشوند. این امر مبین تغییر رویکرد جامعه نسبت به آموزشهای فنی و حرفهای و مهارتی و توجه و اهمیت به فرهنگ کار و کارآفرینی در جامعه است. همچنین تعدد و تنوع رشتهای این شاخهها یعنی وجود حدود 300رشته در مقایسه با چهار رشته موجود در شاخه نظری و هماهنگی و انطباق بیشتر آنها با مشاغل موجود در جامعه باعث اقبال خانوادهها و دانشآموزان مستعد از این شاخهها شده است.
ما معتقدیم که با تغییر آییننامه آموزشی و حذف مردودی در پایه اول متوسطه عمومی و اجرای امتحانات در سه نوبت خرداد، شهریور و مهرماه، هدایت تحصیلی نیز باید متناسب با نتایج اخذ شده در هر مرحله با عنایت به استعدادها و علایق دانشآموزان صورت گیرد. طراحی و تاسیس رشتههای جدید براساس نیاز بازار کار استانی و آمایش سرزمین، انحلال برخی رشتههایی که بازارکار استانی از فارغالتحصیلان آن اشباعشده، محدود نمودن برخی از رشتههایی که طی برنامه پنجساله توسعه گذشته بیرویه رشد داشتهاند و نظرسنجی از دانشآموزان و خانوادهها در زمینه توسعه رشتههای هنرستانی ازجمله اقدامات چند سال اخیر است.
ما به هیچ وجه در دنبال افزایش آمار نیستیم، تلاش ما در راستای پاسخگویی به نیاز جامعه و تضمین دسترسی به فرصتهای آموزشی برابر است، هدفگذاری برای جذب 50درصد دانشآموزان پایه دوم متوسطه در هنرستانها تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور، با برنامهریزی منطقی و اصولی صورت گرفته که با اتکال به الطاف الهی، توجه حضرت ولیعصر(ع) و تاسی از منویات مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی)؛ همچنین تلاش بیوقفه دلسوزان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در حوزه آموزش و پرورش زمینههای نیل به آن فراهم شده است.»
توضیحات همشهری:
محض اطلاع رئیس مرکز اطلاعرسانی وزارت آموزش و پرورش اعلام میکنیم نام نویسنده یادداشت در ابتدای آن با حروف درشتتر درج شده است!همانگونه که در پاراگراف آخر یادداشت مذکور آمده، ما نیز با گسترش هنرستانها و رشتههای فنی و حرفهای براساس مطالعه و نیازسنجی کارشناسی دقیق موافقیم اما به شرط اینکه بدون توجه به علایق، سلایق و استعدادهای دانشآموزان، تصمیم نگیریم که آنها در چه رشتهای ادامه تحصیل بدهند.
امسال جذب هنرجو برای هنرستانها با حواشیای همراه بود، مدیران دبیرستانها از ثبتنام دانشآموزان قبولی شهریورماه در پایه دوم دبیرستانها خودداری کردند و دانشآموزان با وجود در دست داشتن نمونه برگ هدایت تحصیلی که براساس آن میتوانستند در رشتههای نظری ادامه تحصیل بدهند، به هنرستانهای فنی و حرفهای و کاردانش فرستانده شدند.
این مشکل با مسئولان آموزش و پرورش مطرح شد. نمونههایی از این معضل با معاون متوسطه آموزش و پرورش شهر تهران مطرح که خوشبختانه با دستور وی مشکل حل شد، وزیر آموزش و پرورش نیز سوم مهرماه در حاشیه همایش مهر پایداری در خبری که ایسنا منتشر کرد در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آموزش و پرورش شهر تهران دانشآموزان تجدیدی را به هنرستانها هدایت تحصیلی میکند، اظهار کرد: «این موضوع اصلاح شده است.»
بهانه یادداشت مذکور سخنان وزیر محترم آموزش و پرورش در همایش توسعه آموزشهای فنی و حرفهای و کار دانش در افق ایران 1404بوده است که وی اعلام کرد: مقرر شد تا در پایان برنامه پنجم توسعه پوشش تحصیلی هنرستانها برای دانشآموزان به 50درصد افزایش یابد، این پوشش امسال به 45درصد رسیده و تلاش میشود تا این رقم سال تحصیلی آینده به 50درصد برسد و هدفگذاری اصلی پوشش 70درصدی در رشتههای فنی و حرفهای و کاردانش است.
در همین حال محمد شریفزاده، مدیرکل آموزش فنی و حرفهای و کاردانشآموزش و پرورش چندی پیش اعلام کرد که دانشآموزان سال اول دبیرستان که پس از چندبار امتحان نمره قبولی کسب نکنند برای ادامه تحصیل به هنرستانها فرستاده میشوند.از اظهارات وی چنین استنباط میشود که دانشآموزان با بنیه علمی ضعیف به هنرستانها فرستاده میشوند که با دیدگاه وزیر آموزش و پرورش مغایرت دارد. البته بین آمار اعلام شده از سوی وزیر آموزش و پرورش با آماری که در این جوابیه درباره میزان پوشش تحصیلی هنرستانها ذکر شده تفاوت وجود دارد و مشخص نیست اکنون پوشش تحصیلی هنرستانها چند درصد است و هدفگذاری اصلی پوشش هنرستانها 50درصد دانشآموزان است یا 70درصد.
آیا فرستادن اجباری دانشآموزان قبولی شهریور به هنرستانها هدفی جز افزایش آمار هنرجویان هنرستانها دارد؟ آیا نباید دانشآموزان خود رشته تحصیلیشان را انتخاب کنند یا اینکه برخی میتوانند قیم آنها باشند؟ آیا این کار «تضمین دسترسی به فرصتهای آموزشی برابر» و «عدالت آموزشی» است؟البته مسئولان آموزش و پرورش واقف هستند که امکانات و تجهیزات هنرستانها بهطور متناسب با تعداد هنرجویان افزایش نیافته و مشکلاتی در اینباره وجود دارد که قابل کتمان نیست.