این خط در سه فاز اجرایی تعریف شده است که بخش میانی آن حدفاصل ایستگاه شهید بهشتی تا چهارراه ولیعصر افتتاح شده و عملیات حفاری و ساخت تونل آن در فاز دوم مراحل پایانی را میگذراند. براساس آخرین آمار رسیده از مجریان خط سه، هماکنون بالغ بر 80درصد از حفاریها در فاز دوم خط سه پیش رفته است و کار حفاری حدفاصل پایانه آزادگان تا چهارراه ولیعصر به طول 12کیلومتر ادامه دارد. تاکنون حدود 10کیلومتر از این حفاریها به سه روش ترانشه باز، ایرانی- اتریشی و مکانیزه انجام شده و کفسازی این مسیرها نیز مراحل پایانی خود را میگذراند.
این درحالیاست که روز 12بهمن یکی از بینظیرترین روزها در حفاری خطوط مترو بود. در این روز عملیات عبور دستگاه حفار(TBM) از زیر خط دو انجام شد. نکته جالب توجه در این عملیات این بود که عبور قطارها و تردد مسافران در خط دو لحظهای متوقف نشد و عملیات بهصورت کامل انجام گرفت. بهمن اسکندری، مجری فاز دوم خط سه مترو درباره عملیات بینظیر حفاری از زیر تونل خط دو در گفتوگو با همشهری گفت:
ریزش تونلها بر اثر عبور دستگاه حفار نکتهای کاملا عادی و حسابشده است که در کشورهای پیشرفته بارها موجب حوادث ناگواری شده اما به لطف خدا و همت مسئولان مدیریت شهری، کمترین حادثهای حین انجام این عملیات شگفت، رخ نداد. وی تصریح کرد: پس از مشکلات فراوانی که در عبور دستگاه از محدوده منیریه صورت گرفت، توانستیم به فاصله 10متری از تقاطع خط دو با خط سه، دستگاه را متوقف کنیم.
براساس پیشبینیها قرار بود تونل در این تقاطع فقط به روش دستی ایرانی- اتریشی حفاری شود زیرا کار بسیار حساس بود و پایههای مناسبی برای نگهداری خط دو وجود نداشت. همچنین چاههای قدیمی زیر خط دو قرار داشت که دستگاه باید از وسط این چاهها عبور میکرد تا مقطع 9.15متری داخل زمین را بشکافد و تونل را برای خط جدید بسازد. ما برای پیدا کردن این چاهها، دو چاه 26متری در دوطرف تونل حفر کردیم و با اتصال آنها توانستیم چاههای قدیمی را پیدا کنیم.
مجری نیمه جنوبی خط سه مترو اظهار کرد: بنده خودم داخل این چاهها رفتم و از نزدیک جزئیات محل را بررسی کردم. به استناد سه سال مطالعات گسترده تصمیم گرفتیم از فاصله ششمتری سطح تونل خط دو با دستگاه حفار مکانیزه عبور کنیم اما سطح برخورد این دو خط حدود 12متر بود و ما کار حفاری را در شرایطی انجام دادیم که عبور قطارها از خط بالایی، لحظهای متوقف نشد. یکی دیگر از مشکلات ما برای حفر این تکه از تونل این بود که قطر دستگاه از قطر چاههای قرارگرفته در دو سو بیشتر بود و ما با دستگاه TBM سرو کار داشتیم که 140متر طول دارد و 140تن نیز سنگینی آن است.
براساس اعلام مدیرعامل مترو تنها دو روز برای عبور از زیر تونل فرصت داشتیم. برنامه اولیه این بود که 48ساعت عبور و مرور خط دو را قطع کنیم اما با شهامت و برنامهریزیهای صورتگرفته کار پیش رفت. ما دو سطح ابزار سنجش و بررسی داشتیم که روی ریل خط دو و سطح خیابان نصب کردیم تا لحظه به لحظه کار را کنترل کنیم. از طرفی برای کنترل جریان هوای داخل تونل، جتفنی در جوادیه نصب کرده بودیم که برای محدوده افزایش یافته تونل، هوای کافی تولید نمیکرد. بدینترتیب در اقدامی جهادی جتفن بزرگ را به محل آوردیم و با حضور 50 برقکار ظرف شش ساعت آن را نصب کردیم.
از اولین دقایق بامداد پنجشنبه، حفاری را آغاز کردیم و تا ساعت هفت صبح به محل آغاز دو تقاطع رسیدیم. در این عملیات ما هیچگونه تجربه و کار مشابهی انجام نداده بودیم و تنها تجربه تقاطع خط هفت را داشتیم که هنوز به بهرهبرداری نرسیده بود و خطری در کار وجود نداشت، اما با کار شبانهروزی 200نفره و کنترل کیفیتها، بهرغم همه مشکلات ساعت سه صبح روز شنبه از زیر خط دو عبور کردیم.
توقف خدمترسانی در خط یک
واژگونی روزچهارشنبه جرثقیل و سازههای فلزی پل در دست احداث باقرشهر موجب شد تا دو نیم ساعت، خدمترسانی در خط یک مترو متوقف شود. در پی این حادثه که ساعت چهار صبح به وقوع پیوست، کار بازگشایی خط بهسرعت آغاز شد و تا ساعتی بعد پایان یافت. علیمحمدقلیها مدیرعامل شرکت بهرهبرداری مترو در اینباره گفت: این حادثه هیچ مصدومی نداشته و مشکل حدود ساعت: 8:30 صبح بهطور کامل رفع شد. همچنین 500دستگاه ون به ایستگاههای جنوبی خط یک متروی تهران اعزام شدند تا بخشی از مسافران مترو را به مقصد برسانند. در این زمینه 200دستگاه ون به ایستگاه متروی امام خمینی اعزام شدند و 300دستگاه ون دیگر هم در ایستگاههای نیمه جنوبی خط یک متروی تهران خدمترسانی کردند.