آیت الله خوشوقت عارفی خاموش بود؛ تأکید ایشان بر عرفان عملی مبتنی بر شریعت بود

حجت الاسلام محمدجواد رودگر عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با مهر در مورد شخصیت آیت الله خوشوقت گفت: ایشان یکی از بزرگان و از شاگردان علامه طباطبایی بودند که در حقیقت «در مکنونی» بود که بسیاری از اسرار و رازهای سلوکی و عرفانی را در درون خود نهادینه کرده بودند.

وی از آیت الله خوشوقت به عنوان «عارف خاموش» یاد کرد و گفت: ایشان از بزرگان اهل معرفت بودند که صامت و خاموش بود و باید انسان در کنار ایشان می نشست و حرف می‌زد و طرح مسئله می کرد تا اینکه نکاتی را که برخی از آنها بسیار کلیدی و اساسی بود را به دست می‌آورد و اساسا روحیه ایشان در بطن زندگی- واقعا معنوی که داشتند- آرام و بسیار کم حرف بود. اما وقتی خاطراتی را از علامه طباطبایی و دیگر بزرگان اهل معنا تعریف می کردند، خاطرات بسیار درس آموزی را طرح می کردند گویی ایشان این خاطرات را هم گزینش می‌کرد.

حجت الاسلام رودگرافزود: آیت الله خوشوقت بیش از 11 سال رئیس شورای علمی گروه عرفان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بودند و ایشان طی این سال‌ها مرتب و سر وقت در پژوهشگاه تشریف می آوردند و گاهی که جلسه با تأخیر آغاز می شد، فرصت می‌کردیم با ایشان برخی سؤالات را مطرح کنیم که ایشان خاطرات و پاسخهای جالبی در موضوعات مختلفی در سیر معنویت، وجود نازنین حضرت ولی عصر(عج)، اندیشه ها و روحیات عرفانی علامه طباطبایی، شخصیت امام خمینی(ره)، نقد برخی از جریان‌ها و شخصیت‌ها و گروه های به اصطلاح معناگرا و... مطرح می کردند.

وی تصریح کرد: آیت الله خوشوقت در عین حال که یک عارف خاموش بود ولی یک عالم به زمان هم بود. ایشان در عالم سیاست و تحولات اجتماعی هم همواره یک شخصیت روزآمدی بود و وقتی از ایشان مطالبه مطلبی می شد خیلی خوب و حکیمانه و پدرانه راهنمایی می کردند.

عضو گروه عرفان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: لب الباب عرفان آیت الله خوشوقت تکیه بر انجام واجب و ترک حرام است. یعنی گفتمان مسلط و حاکم بر سیر و سلوک ایشان گفتمان شریعت بود. ایشان می‌فرمودند اگر کسی واقعا می خواهد راه صراط مستقیم الهی را طی کند لاجرم باید از منظر و مدار شریعت بتواند همه فعالیتهای خود را تنظیم کند.

وی تأکید کرد: مقوله ای که ایشان تکیه می کرد مقوله تقوا بود که اساس تقوا هم انجام واجب و ترک حرام است و این نکته ای است که امروزه متأسفانه در بسیاری از مسائل مختلف سیاسی و اجتماعی و به ویژه در عرفان خواهی و معناگرایی کاملا مغفول مانده است. تقوا اگر خوب شکافته شود و اگر به لحاظ مبنایی و مصداقی و در همه اعضا و جوارح و افعال و ساحت‌های دیگر انسانی تبیین شود متوجه می‌شویم که روح حاکم بر حیات طیبه انسان همین تقوا است که آیت الله خوشوقت بر این مقوله بسیار تکیه می فرمود.

حجت الاسلام رودگر افزود: عرفان آیت الله خوشوقت عرفان عملی مبتنی بر شریعت بود یعنی انجام واجب و ترک حرام و روح حاکم بر این شریعت گرایی تقوا بود، تقوا به معنای صیانت نفس و خویشتن داری و پرهیز از هر رذیلتی است.

وی در مورد نکته های کلیدی مورد نظر آیت الله خوشوقت در حوزه تربیت دینی فرزندان گفت: بیشترین تکیه ایشان در این حوزه بر روی گفتار و رفتار صادقانه بود و در واقع الگوی اولی شدن برای فرزندان و نوجوانان و یا هر کسی که مورد تربیت مربی قرار می گیرد و خود آیت الله خوشوقت نیز چنین بود و یک معلم اخلاق به تمام معنا بود و معتقد بود که باید انسان به عنوان یک معلم و مربی آراسته فضایل و پیراسته از رذایل باشد.

این پژوهشگر حوزه عرفان اسلامی افزود: ایشان بسیار بر سیره معصومین(ع) در تربیت تأکید داشتند و می فرمودند که باید این سیره را مبنا قرار داد و سیره به معنای همان منطق عملی زندگی. و اینکه حرکت و صیروریت آنها بر اساس مدار معصومین(ع) قرار گیرد و بعد ایشان تأکید می کرد که معصومین(ع) چیزی کم ندارند و این بسیار اهمیت دارد و شاید برخی این تعبیر را کلیشه ای بدانند اما واقعیت این است که ما سیره معصومین را درست نشناختیم و قول و فعل و تقریر این بزرگان که سیره آنها را تشکیل می دهد، آیینه تمام نماست و همه چیز دارد به شرطی که خودمان را در معرض این آئینه قرار دهیم.