برخی از آنان عنوان طرح را شنیده‌اند ولی مسئولی که آنان را نسبت به محتویات طرح آگاه کند نمی‌یابند. این معضل در استان‌ها بیشتر است. ایثارگرانی که به بنیادهای استان و استانداری‌ها مراجعه می‌کنند به ادامه اجرای طرح مهرآفرین امیدوار نیستند. اغلب ایثارگران، مسئولین بنیادها و استانداری‌ها را نسبت به طرح ناآگاه می‌دانند و اعلام می‌کنند آنان نمی‌توانند به سؤالات و ابهامات ما پاسخ بگویند.
اجرای این طرح در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و کسی نمی‌تواند این پرده ابهام را کنار بزند و آن را شفاف کند. برخی این طرح را مانند سایر قوانینی می‌دانند که سال‌ها در انتظارش بودند ولی به ثمر ننست. آیا طرح مهرآفرین به سرنوشت لایحه جامع گرفتار خواهد شد؟
آیا دولت در ماه‌های پایانی عمر خود این طرح را اجرایی خواهد کرد؟ در این طرح حدود 400هزار فرصت استخدامی پیش‌بینی شده که برابر قوانین و مقررات، 30درصد آن متعلق به ایثارگران است. مدیرکل اشتغال و خوداتکایی بنیاد شهید و امور ایثارگران می‌گوید: «در کشور7000 فرزند شهید بیکار داریم».
اگر این تعداد فرزند شهید بیکار داشته باشیم با 30درصد طرح مهرآفرین که قریب 120هزار سهمیه استخدامی ایثارگران است می‌توان ریشه بیکاری را بین ایثارگران و خانواده آنان خشکاند و دیگر شاهد آن نباشیم که فرزند شهیدی از بیکاری گلایه کند.
طرح مهرآفرین گرچه می‌تواند مشکلات استخدامی بخش عمده‌ای از ایثارگران را رفع کند اما اگر مغایرت‌های آن با قوانین برطرف نشود، می‌تواند باعث تضییع حقوق قانونی ایثارگران شود. اصلاح طرح مهرآفرین منطبق با قوانین برای احقاق حقوق ایثارگران ضروری است.
در این طرح با حذف کاغذ بازی‌ها، کوتاه‌کردن مسیر اجرا و تفویض اختیار به رؤسای دستگاه‌های اجرایی و استانداران ضمانت اجرایی آن را تقویت کرده‌اند که اگر از این نکات مثبت به‌درستی استفاده شود در تسریع روند کار بسیار موثر خواهد بود.
در بند 25، 26 و 28 بخش ملاحظات طرح اعلام شده است اجرای تمامی اقدامات موضوع این تصویب‌نامه بدون هیچ شرطی، راساً توسط دستگاه مربوط صورت می‌پذیرد و همه قوانین، مقررات و مصوبات، تصمیمات و اقدامات ناشی از آنها و هرگونه امتیازی که برای خانواده معظم شهدا و ایثارگران پیش‌بینی شده است در همه دستگاه‌های اجرایی ازجمله وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش‌پزشکی، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی لازم‌الاجرا است.
شاید تأکید بر وزارتخانه‌های علوم و بهداشت، درمان و دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از آن جهت باشد که این مجموعه‌ها گاهی خود را تابع مقررات خاص دانسته و در اجرای قوانین و مقررات ایثارگران اشکال‌تراشی می‌کنند. دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی نیز خود را تابع مصوبات هیأت امنا می‌دانند، در حالی که قوانین ایثارگران، قوانین خاصی است که بر قوانین عمومی دستگاه و مصوبات مراجع مرتبط با دستگاه‌ها حاکمیت داشته و آنان موظفند این قوانین را در دستگاه اجرا کنند. به هر حال تأکید هیأت وزیران راه بهانه‌تراشی دستگاه‌ها در عدم‌اجرای قوانین ایثارگران را مسدود می‌کنند.
در بند30 و 31 بخش ملاحظات، پیش‌بینی شده است که فرزندان شهدا، همسران شهدا، جانبازان و همسران و فرزندان آنان، آزادگان، همسران و فرزندان آنان، رزمندگان، همسران و فرزندان آنان و خواهران و برادران شهدا که در دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده5 قانون مدیریت خدمات کشوری از جمله بانک‌ها و بیمه‌های دولتی شاغل بوده‌اند و پس از تبدیل تمام یا بخشی از آن دستگاه به بخش غیردولتی یا خصوصی، مجددا می‌توانند به هر یک از دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده59 قانون مدیریت خدمات کشوری با موافقت بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی یا عناوین مشابه یا مقام مجاز از سوی آنان منتقل و یا به‌کارگیری، جذب و استخدام شوند و تمامی سوابق قبلی آنان به عنوان سابقه قابل قبول پذیرفته خواهد شد.
ضمنا سهمیه مربوط به خانواده شهدا و ایثارگران که هیچ‌گونه رابطه استخدامی یا همکاری با دستگاه‌های اجرایی ندارند نیز لازم‌الاجرا است.برابر بند 34 بخش ملاحظات تمامی افرادی که براساس بخشنامه شماره200.28965 مورخ 90.11.13 معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور در قالب قرارداد انجام کار معینی (مشخص) و قرارداد کار موقت (کارگری) حقوق و دستمزدشان کاهش یافته یا کاهش می‌یابد با تشخیص بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی آنان یا عناوین مشابه یا مقام مجاز از سوی آنان، حقوق و مزایای آنان مطابق مقررات قبل از بخشنامه مذکور برقرار می‌شود. لذا ایثارگران که در قالب این قراردادها مشغول به کار شده‌اند و دریافتی آنان با این بخشنامه کاهش یافته، می‌توانند پیگیر اصلاح حقوق و مزایای خود باشند.
در بندهای 2و3 ماده3 طرح مهرآفرین موضوع مراحل اجرایی امتحان یا مسابقه استخدامی، به نحوه به کارگیری ایثارگران مشمول سهمیه 25درصد موضوع بند و ماده44 قانون برنامه پنجم توسعه و اصلاحیه‌های بعدی آن اشاره شده است. براساس این دو بند تصویر پیش‌نویس آگهی استخدام به بنیاد شهید و امور ایثارگران برای معرفی نیروهای واجد شرایط یعنی ایثارگرانی که مشمول سهمیه 25درصدی بندو هستند ارسال می‌شود و از بین آنان در حد سهمیه تعیین شده افراد واجدشرایط انتخاب و گزارش جذب آنان به بنیاد شهید و امور ایثارگران ارسال می‌شود. لذا تکلیف ایثارگران قبل از برگزاری آزمون باید تعیین شود تا آن بخش از ایثارگران که در سهمیه خود قرار نمی‌گیرند فرصت رقابت در شرایط آزاد را داشته باشند.
