مهمترین محورهایی که قرار است در این هفته درباره آنها اطلاعرسانی شود اینگونه اعلام شدهاند: معرفی تلفات ناشی از حوادث رانندگی بهعنوان یکی از مهترین خطرات سلامت و توسعه جوامع؛ در معرض تهدید قرارگرفتن نسل جوان در برابر مصدومیت و تلفات ناشی از حوادث رانندگی؛ ضرورت استفاده از تجارب و همکاری بینالمللی برای بهبود ایمنی راه با شعار «راه ایمن یعنی راه بدون تصادف».
به گفته دکتر کامران باقری لنکرانی، وزیر بهداشت ودرمان در برنامه امسال وزارت بهداشت، بر تقویت اورژانسهای پیشبیمارستانی تاکید شده است و افزایش پایگاههای اورژانس، تربیت نیروی متخصص فوریتهای پزشکی، اختصاص مبلغ 200 میلیون دلار از بودجه سال 85 برای خرید تجهیزات مدرن پزشکی به ویژه سیتیاسکن، آنژیوگرافی، تنفس مصنوعی و ICU و مبلغ 63 میلیارد ریال برای خرید پایگاههای موقت اورژانس به صورت کانکس در نقاط حادثهخیز کشور از اهم برنامههای این وزارتخانه است.
«بان کی مون» دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در پیامی به همین مناسبت اعلام کرده است که سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بهدلیل تصادفات جادهای در جهان کشته و میلیونها انسان مجروح میشوند.
او تاکید کرده تصادفات جادهای به آسانی قابل پیشگیری است و پارهای از کشورها با به اجرا گذاشتن مقررات منع استفاده از مشروبات الکلی، رانندگی با سرعت مجاز، استفاده از کلاه و کمربند ایمنی هم اکنون میزان تلفات و صدمات تصادفات جادهای را به حد چشمگیری کاهش دادهاند.
بنا بر آمارهای رسمی، کشتهشدن براثر تصادف رانندگی در جادهها سرنوشت تلخ حدود ۳۰ هزار مسافر و راننده در جادههای ایران است و سالانه ۳۰۰ هزار نفر دیگر بر اثر حوادث رانندگی مجروح و برخی نیز تا پایان عمر معلول میشوند.
خسارات ناشی از حوادث رانندگی در ایران سالانه حدود ۷۰ تریلیون تومان برآورد میشود که بین ۴/۵ تا پنج درصد درآمد ملی را شامل میشود.
بالا بودن تصادفات؛ دستورکار همیشگی
دکتر پیرمؤذن، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با اشاره به هفته جهانی ایمنی راهها، میگوید: همچنان در چهار زمینه فرهنگ رانندگی، احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی و مخصوصاً اعمال جریمه رانندگی مؤثر و کارآمد و وجود پلیس راهنمایی با نشاط و با انگیزه با مشکل مواجهایم.
دکتر نورالدین پیرمؤذن، با بیان اینکه در کشور ما سه عامل اصلی بیماریهای قلب و عروق، حوادث و سرطان عامل مرگ و میر در کشور هستند، میافزاید: سن متوسط کسانی که در حوادث جان خود را از دست میدهند 35 سالگی است در حالی که سن مرگ ناشی از بیماریهای قلب و عروق، 68 سال و سرطان 60 سالگی است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، به کنترل تصادفات از نظر پزشکی نیز اشاره کرده و میگوید: امکانات و تجهیزات شبکه اورژانس کشور 30 درصد از نیازهای کشور را داراست که نیازمند گسترش و تکمیل و تجهیز شبکه اورژانس کشور هستیم که این مسئله در دستور کار کمیسیون بهداشت و درمان مجلس قرار دارد و سال گذشته 50 مرکز اورژانس مدرن و مجهز را در کشور راهاندازی کردیم.
وی ادامه میدهد: از طرف دیگر ما در مجلس حتی برای این که اجازه ندهیم هیچ مصدومی بیگناه و بیصدا جان خود را از دست دهد، تمام بیمارستانهای کشور را موظف به پذیرش مصدومین کردیم، حتی بیمارستانهای خصوصی را.
افزایش نگران کننده تصادفات
تغییر الگوی بیماریها و تغییر چهره مرگ و میر در کشور در دهه اخیر ضرورت بازنگری و هماهنگی بین دستگاههای مرتبط با نظام سلامت را اجتنابناپذیر کرده است. در حال حاضر بیماریهای قلبی و عروقی، حوادث، سرطانها، ناهنجاریهای مادرزادی و بیماری های تنفسی ۵ عامل اصلی مرگ و میر در کشور را تشکیل میدهند.
اما افزایش روزافزون تعداد وسایل نقلیه شخصی و عمومی و ازدیاد شمار مسافرتهای درون و برون شهری، غیر استاندارد بودن جادهها، عدم احتیاط رانندگی و عدم انتقال به موقع مصدومین دست به دست هم داده تا نگرانی از این عامل اصلی مرگو میر در کشور روز به روز بیشتر شود.
آمارهای رسمی موجود ناشی از مرگ ومیرهای بی صدا در جادهها از یک فاجعه ملی خبر میدهد و گفته میشود بالاترین تلفات انسانی در حوادث جادهای جهان مربوط به کشور ماست و میانگین سنی همگی این افراد زیر ۳۰ سال است.
هر ۲۰ دقیقه یک کشته
در سمینار بینالمللى تصادفات رانندگى اعلام شد ایران تنها در ۵ سال اخیر بیش از ۱۲۰ هزار کشته و یک میلیون مجروح در اثر تلفات جاده اى خود داده است. این رقم اندکى کمتر از جنگ ۸ ساله ایران و عراق است. مطابق آمارها در ایران در هر ۲۰ دقیقه یک نفر و در هر روز ۷۲ نفر در اثر تصادفات درون شهرى و برون شهرى میمیرند.
همچنین در 400 هزار تصادف جادهای در سال، شمار هموطنانی که دچار نقصعضو، معلولیت و جراحتهای جدی و نیمهجدی میشوند، از 200هزار مورد هم میگذرد!
این یعنی هر سال در ایران یک زلزله درست مثل زلزله بم، حتی با تلفاتی بیشتر میآید و به اندازه یک جنگ تحمیلی هشت ساله مجروح و معلول به نظام بهداشتی کشور تحمیل میشود.
افزایش پایگاههای پیشبیمارستانی
روز گذشته رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کشور اعلام کرد: تا پایان امسال تعداد پایگاههای پیشبیمارستانی در سطح کشور به یکهزار و ۵۳۰ پایگاه افزایش مییابد.
دکتر فرزاد پناهی گفت: هماینک ۲۲۹ پایگاه پیش بیمارستانی درسطح کشور فعال است که تعداد آن باید تا پایان برنامه چهارم توسعه به یکهزار و ۹۷۰ پایگاه برسد.
درحال حاضر ۱۰ منطقه در کشور مجهز به امداد و تجهیزات اورژانس هوایی هستند که پیشبینی شده تا پایان برنامه چهارم به ۲۰ منطقه برخوردار در کشور افزایش یابد.
وی اضافهکرد: در شهرهای با ترافیک بالا طرح امداد موتوری در دستور کار است و طی سال جاری ۳۰۰ دستگاه موتور به ناوگان فوریتهای پزشکی میپیوندد.
پناهی با ذکر اینکه بالاترین بار بیماریهای ایران را حوادث شامل میشود، گفت: آمار مرگ و میر ترافیکی و ضررهای مالی و جانی در کشور ما ۲/۵ برابر متوسط آمار جهانی آن است.
وی یادآور شد: یکهزار و ۲۴۰ دستگاه آمبولانس در سال گذشته به ناوگان پیشبیمارستانی کشور اضافه شده و تحویل آمبولانسهای جدید نیز از خرداد امسال آغاز میشود.
دکتر پناهی با بیان اینکه ۱۲ هزار نیروی انسانی در فوریتهای پزشکی کشور کم داریم، گفت: مراکز پیش بیمارستانی کشور تا پایان برنامه چهارم نیازمند ۲۳ هزار نیروی متخصص است. بر اساس استانداردهای بومی،به ازای هر 32 هزار نفر و بر اساس استانداردهای بینالمللی به ازای هر 15 هزار نفر باید یک پایگاه اورژانس وجود داشته باشد، که به این ترتیب، تهران 300 پایگاه اورژانس نیاز دارد، در حالی که این تعداد در تهران هم اکنون 74 پایگاه است.