سریال هزار دستان که به تازگی از شبکه آیفیلم پخش شده است یکی از نمونههای بسیار خوب فیلمسازی اوست. حاتمی پس از سه سریال «جنگل»، «مثنوی معنوی» و «سلطان صاحبقران»، ساخت سریالی به نام «جاده ابریشم» را در سال1357 آغاز کرد که بهدلیل تغییرات در آن کار چندین سال به طول انجامید و سرانجام در سال 1367 با عنوان هزار دستان به نمایش در آمد.
حاتمی در هزار دستان از هزار ترفند برای به تصویر کشیدن سریال ماندگارش سود جست. در این سریال ما با شخصیتهایی چون شعبون استخونی تا روحانی مبارز آقا سیدمرتضی و آقا سیدابراهیم روبهرو بودیم. هزار دستان مملو از فضاهای زیبا، بدیع و دلفریب از تهران قدیم و مردمان آن دیار بود که بینندگانش را به سیر و سلوک عاشقانه در دیاری فراموش شده اما پررمز و راز دعوت میکرد. تنوع فضاها از بساط مارگیرها تا دکان فالودهخوری، قهوهخانه، کلهپزی و خانه اکاووس ارمنی، گراند هتل، سینما و لالهزار، میدان شهرداری و گذر لوطی ادامه پیدا میکرد؛ به قول یکی از منتقدان حاتمی همچون شعبدهبازی بود که هر لحظه از آستینش شعبدهای خارج و بیننده را مقهور توانمندیهای خود میکرد.
تلویزیون درحق علی حاتمی کملطفی کرد
زهرا حاتمی همسر علی حاتمی و بازیگرنقش امینه اقدس در سریال هزاردستان درباره بیمهریهایی که تلویزیون به علی حاتمی کرد چنین گفت: «تمام وسایل یا بهتر بگویم صد درصد آن چیزی که در سریال استفاده شد متعلق به علی بود. علی ماشینهای قدیمی و از رده خارج شده را میخرید. همه آنها را تعمیر میکرد. بارها به او اعتراض کردم که «چرا اینها را میخری»، میگفت: «اگر قرار باشد آنها را اجاره کنم هزینهاش بیشتر از خریدشان میشود، آنها را میخرم تا برای کارهای بعدی هم بتوانم ازشان استفاده کنم.» متأسفانه پس از پایان سریال هزار دستان یکسری از وسایل از بین رفت. متأسفانه به علی پس از ساخت این سریال و پس از فوت او کم لطفی و نا مهربانی شد. بهعنوان مثال قرار بود شهرک سینمایی به اسم «شهرک علی حاتمی» باشد، چون این علی بود که زمین را پیدا کرد و آن را ساخت.»
با همان سر تراشیده قاضی شارع، ابوالفتح شدم
علی نصیریان بازیگر نقش ابوالفتح در سریال هزاردستان درباره نحوه همکاریاش با این سریال گفت: «من هنگام تولید مجموعه هزاردستان مشغول بازی در مجموعه «سربداران» بودم. یک روز که سر صحنه بودم زنده یاد علی حاتمی پیشنهاد بازی در سریال هزاردستان را به من داد و گفت: دوست دارم در سریال من نقشی را بازی کنی، چون در این کار از تمام بچههای صاحب نام سینما استفاده کردهام. اینگونه شد که من با همان گریم سربداران در این سریال به ایفای نقش پرداختم.»
حاتمی نقش رضا را از شخصیت من برداشت کرده بود
جمشید مشایخی بازیگر نقش رضا(تفنگچی و خوشنویس) نیز گفت: «رضا تفنگچی و رضا خوشنویس دو بخش از شخصیت اصلی داستان بود. علی این دو قالب را در شخصیت من دیده بود به همین دلیل این نقش را از روی شخصیت من نوشته بود. او بهدلیل شناختی که از من داشت بازی این نقش را به من داد. البته نقش دیگری را هم به من پیشنهاد داد و گفت این دو را میتوانی بازی کنی. این نقش، نقش ناصرالدین شاه بود اما بهدلیل کمبود زمان از سریال حذف شد.»
عشق، علاقه و شورجوانی علی حاتمی
محمد علی کشاورز بازیگرنقش شعبون استخونی درباره این سریال گفت: «علی حاتمی شهرک سینمایی را در گرمای چهل، پنجاه درجه ساخت. تولید این کار هشت سال طول کشید و در این مدت وجود پارهای مسائل و مشکلات باعث تعطیلی کار شد. سلیقههای مختلف یکی ازعلل اصلی این مشکلات بود، حاتمی هم مجبور بود با این مشکلات دست و پنجه نرم کند. به هرحال این کار عشق، علاقه و شورجوانی علی و دوستانش را میرساند که برای ساخت هزار دستان تلاش کردند.»
خان مظفر نقشی ناب و خاطره انگیز بود
عزتالله انتظامی بازیگر نقش خان مظفر درباره این شخصیت گفت: «نثر حاتمی بسیار شیرین و درعین حال مشکل بود. اصلا شخصیت خان مظفرنقش مشکلی بود. پس از گریم و پوشیدن لباسها، کاربسیار مشکل ترهم شد. پیش خودم فکر کردم که نقش خان مظفر درتمام زندگی هنری من شاخصترین کار خواهد شد. یادگار خوبی از من میماند. به همین دلیل تمام تلاش و کوششم را کردم تا این شانس را از دست ندهم. میخواستم که این نقش بسیار ناب از کار درآید.»
حاتمی تا لحظه آخر روی دیالوگها کار میکرد
داوود رشیدی بازیگر نقش مفتش شش انگشتی نیز درباره این شخصیت و علی حاتمی گفت: «البته چنین مفتشی درهمان سالها در شهربانی خدمت میکرده اما هیچگاه در حد و اندازههای ششانگشتی سریال هزاردستان نبوده است. من متن را پیش از تولید خواندم، اما وقتی حاتمی برای فیلمبرداری میآمد کار به لحاظ سبک و ادبیات با آنچه ما خوانده بودیم تفاوت فراوان داشت و بهتر شده بود. این مسئله بیانگر آن بود که حاتمی تا لحظات آخر روی دیالوگها کار میکرد.»